Abitreksat, metotreksat içeren bir ilaçtır. Metotreksat, kemoterapötik bir ajan ve immünosupresif bir ilaç olarak kullanılan folik asit antagonistidir. Bu ilaç, kanser tedavisinde, otoimmün hastalıklarda ve bazı enflamatuar durumların tedavisinde kullanılır. Metotreksat, hücrelerin hızlı bölünmesini engelleyerek çalışır ve bağışıklık sisteminin aşırı tepkisini baskılar.
Abitreksat Ne İçin Kullanılır?
Abitreksat, çeşitli kanser türlerinin ve otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılır. Başlıca kullanım alanları şunlardır:
Kanser Tedavisi: Lösemi, lenfoma, meme kanseri, akciğer kanseri ve baş-boyun kanseri gibi çeşitli kanser türlerinde kullanılır.
Romatoid Artrit: Romatoid artritin semptomlarını hafifletmek ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için kullanılır.
Psöriyazis: Şiddetli plak psöriyazisi tedavisinde kullanılır.
Crohn Hastalığı: Crohn hastalığının kontrol altına alınmasında kullanılır.
Ektopik Gebelik: Ektopik gebelik tedavisinde kullanılabilir.
Abitreksat Nasıl Kullanılır?
Abitreksat, oral tablet veya enjeksiyon formunda bulunur. Kullanım şekli ve dozu, tedavi edilen duruma ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Genel kullanım şekilleri şunlardır:
Oral Tabletler: Genellikle haftada bir kez alınır. Dozaj doktor tarafından belirlenir.
Enjeksiyonlar: Kas içi (intramüsküler), damar içi (intravenöz) veya cilt altına (subkutan) enjeksiyon yoluyla uygulanabilir.
Düzenli Kullanım: İlacın etkili olabilmesi için doktorunuzun belirlediği süre boyunca düzenli olarak kullanmanız önemlidir.
Abitreksatın Yan Etkileri Nelerdir?
Abitreksatın yaygın yan etkileri şunlardır:
- mide bulantısı ve kusma
- ağız yaraları
- döküntü
- baş ağrısı
- yorgunluk
- ateş
- ishal
- karın ağrısı
- anemi
- lökopeni
- trombositopeni
- karaciğer fonksiyon bozuklukları
- böbrek fonksiyon bozuklukları
- alerjik reaksiyonlar
- saç dökülmesi
Abitreksat Başka İlaçlarla Etkileşime Girer Mi?
Abitreksat, bazı ilaçlarla etkileşime girebilir ve bu durum, ilaçların etkinliğini veya yan etki riskini artırabilir. Özellikle dikkat edilmesi gereken ilaçlar şunlardır:
NSAID’ler: Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar, metotreksatın toksisitesini artırabilir.
Antibiyotikler: Bazı antibiyotikler (örneğin, trimetoprim-sülfametoksazol) metotreksatın etkilerini artırabilir.
Proton Pompa İnhibitörleri: Omeprazol ve lansoprazol gibi ilaçlar metotreksatın böbreklerden atılımını etkileyebilir.
Folat Takviyeleri: Folik asit ve folinik asit takviyeleri, metotreksatın yan etkilerini azaltabilir.
Abitreksatın Kullanılmaması Gereken Durumlar Nelerdir?
Bazı durumlarda abitreksat kullanımı önerilmez. Bu durumlar şunlardır:
Alerji: Metotreksata veya diğer bileşenlerine karşı alerjik reaksiyon öyküsü olan kişilerde kullanılmamalıdır.
Gebelik: Gebe kadınlarda kullanılmamalıdır, çünkü fetüse zarar verebilir.
Emzirme: Emziren annelerde kullanılmamalıdır.
Ciddi Karaciğer veya Böbrek Yetmezliği: Ciddi böbrek veya karaciğer yetmezliği olan hastalarda kullanılmamalıdır.
Kan Diskrazileri: Ciddi kan diskrazileri (anemi, lökopeni, trombositopeni) olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.
Abitreksat Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Abitreksat kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
Düzenli Takip: Kan sayımları, karaciğer ve böbrek fonksiyonları düzenli olarak izlenmelidir.
Enfeksiyon Riski: Bağışıklık sistemi baskılanabileceğinden, enfeksiyon riskine karşı dikkatli olunmalıdır.
Yan Etkiler: Ciddi yan etkiler veya alerjik reaksiyon belirtileri görüldüğünde hemen doktorunuza başvurmalısınız.
Alkol Tüketimi: Alkol, karaciğer üzerinde olumsuz etkiler yapabileceğinden kaçınılmalıdır.
Güneş Koruması: Metotreksat, cildi güneşe karşı daha hassas hale getirebilir. Güneş koruyucu kullanmak önemlidir.
Gebelik ve Emzirme: Metotreksat, doğum kontrolü uygulanmadıkça gebelik sırasında ve emzirme döneminde kullanılmamalıdır.
