Anterolistezis, omurgadaki kemiklerin anormal hizalanmasıdır ve genellikle alt sırtı etkiler. Bir üst omur aşağıdakinin önüne geçtiğinde meydana gelir. Ağrı genellikle anterolistezisin ilk belirtisidir. Yanlış hizalanmış omurlar sinirleri sıkıştırabilir ve bunun acı verici ve zayıflatıcı sonuçları olabilir. Kollar veya bacaklar gibi vücudun diğer kısımları da anterolistezisten etkilenebilir. Kayma miktarı hafiften şiddetliye doğru derecelendirilir. Tedavi yatak istirahatinden ameliyata kadar değişebilir. Anterolistezis genellikle spondilolistezis olarak bilinir.
Anterolistezis Nedenleri Nelerdir?
Anterolistezis genellikle ani künt kuvvet veya kırıklardan kaynaklanır. Bunlar, tipik olarak bir araba kazasında veya düşmede yaşanan travmanın sonucu olabilir. Anterolistezis, vücut geliştirme gibi yorucu fiziksel egzersizlerle de zamanla gelişebilir. Yaşlanma, anterolistezisin başka bir yaygın nedenidir. Bu, omurlar arasındaki kıkırdak zayıflayıp inceldikçe zamanla doğal olarak gerçekleşir. Anterolistezis ayrıca zayıf kemikler, artrit veya tümörler gibi altta yatan durumlarla da bağlantılı olabilir. Bir tümör, omuru doğal konumundan hareket etmeye zorlayabilir. Nadiren anterolistezis, çocuklarda genetik bir spinal büyüme kusuruyla bağlantılıdır.
Anterolistezis Belirtileri Nelerdir?
Anterolistezisin semptomları, kayma miktarına ve kaymanın meydana geldiği omurga kısmına bağlı olacaktır. Anterolistez, sürekli ve şiddetli lokalize ağrıya neden olabilir veya zamanla gelişip kötüleşebilir. Ağrı kalıcı olabilir ve sıklıkla bel veya bacakları etkiler. Ağrı nedeniyle hareket sorunları, hareketsizliğe ve kilo alımına neden olabilir. Ayrıca kemik yoğunluğu ve kas gücü kaybına neden olabilir. Vücudun diğer bölgelerindeki esneklik de etkilenebilir. Anterolistezisin diğer semptomları şunları içerir:
- kas spazmları
- titreşimli veya karıncalanma hissi
- sıcak veya soğuk hisleri hissedememe
- ağrı ve kötü duruş
- zayıflık
Şiddetli vakalarda, aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- yürüme zorluğu ve sınırlı vücut hareketi
- mesane veya bağırsak fonksiyonunun kaybı
Anterolistezis Nasıl Teşhis Edilir?
Bir doktor, fizik muayene ve kişinin semptomlarının değerlendirilmesini kullanarak anterolistezi teşhis edecektir. Muayene genellikle bir refleks kontrolünü içerecektir. X-ışınları, CT taramaları ve MRI taramaları, şüpheli bir anterolistez teşhisini doğrulamak için kullanılabilir. Bu görüntüleme teknikleri, kemik kusurlarını incelemek ve yaralanmaları ve sinir hasarını değerlendirmek için kullanılır.
Anterolistezis Nasıl Derecelendirilir?
Teşhisten sonraki bir sonraki adım, hasarın boyutunu belirlemektir. Durumun ciddiyetini ve hangi tedavinin gerekli olduğunu belirlemek için aşağıdaki derecelendirme ölçeği kullanılır.
- Derece 1: yüzde 25’ten az kayma
- Derece 2: Yüzde 26 ila 50 kayma
- Derece 3: Yüzde 51 ila 75 kayma
- Derece 4: Yüzde 76 veya daha fazla kayma
Üst omurun alttakinden tamamen kaydığı nadir durumlarda yüzde 100 kayma vardır.
Anterolistezis Nasıl Tedavi Edilir?
Doktorlar, kayma derecesine göre bir tedavi planı oluştururlar. 1. ve 2. derece kayması olan kişiler genellikle hafif semptomlara sahiptir ve tedavi, ağrı ve rahatsızlığı hafifletmeyi amaçlar. 3. ve 4. derece kaymalar ciddi kabul edilir ve nihayetinde ameliyat gerektirebilir. Hafif kayma için tedavi seçenekleri arasında kısa süreli yatak istirahati, hafif egzersiz ve ağrı kesici ilaçlar yer alabilir. Şiddetli vakalar kayropraktik tedavi ve ameliyat gerektirebilir. Ameliyat son çare olarak kabul edilir.
Dinlenmek: Yatak istirahati, hafif anterolistezis vakalarının üstesinden gelmeye yardımcı olabilir. Ağrı geçene kadar spor ve yorucu günlük aktivitelere katılım tamamen bırakılmalıdır. Dinlenme ayrıca omurganın daha fazla kaymasını veya hasar görmesini önlemeye yardımcı olabilir.
İlaç tedavisi: Steroid olmayan anti-enflamatuar ilaçlar (NSAID’ler), anterolistezisin neden olduğu ağrı ve iltihabı tedavi etmeye yardımcı olmak için kullanılabilir. Daha şiddetli ağrı için steroidler ve opioidler gerekebilir. Doğrudan sırta enjekte edilen epidural steroidler iltihabı azaltabilir ve ağrıyı hafifletebilir.
Terapi: Karmaşık semptomlar, genellikle bir egzersiz programının yanında fizik tedavi ile tedavi edilebilir. Sırtın alt kısmını stabilize etmeye ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olmak için bir destek veya sırt desteği kullanılabilir. Kayropraktik tedavi, omuru orijinal konumuna geri döndürmeye bile yardımcı olabilir.
Egzersiz yapmak: Egzersizler genellikle fizik tedavi ile birlikte yapılır. Egzersiz ağrısız hareketi artırabilir, esnekliği artırabilir ve sırt kaslarında güç oluşturabilir. Stabilizasyon egzersizleri, omurganın hareketliliğini koruyabilir, karın ve sırt kaslarını güçlendirebilir ve etkilenen omurgadaki kemiklerin ağrılı hareketini en aza indirebilir.
Ameliyat: Anterolistez tedavisinde cerrahi son çaredir. Omur kaymaya devam ediyorsa veya diğer tedavilere rağmen ağrı devam ediyorsa gerekli olabilir. Cerrahi, omurların plakalar, teller, çubuklar veya vidalarla ayarlanmasını içerebilir. Anterolistezis tedavisinde genellikle aşağıdaki cerrahi prosedürlerden biri kullanılır:
- Omurlar ve ilgili sinirler üzerindeki baskıyı azaltmak için kemik veya diğer dokuların çıkarıldığı dekompresyon
- Spinal füzyon
- Dekompresyon ve spinal füzyonun kombinasyonu
Risk Faktörleri Nelerdir?
Yaşlı insanların anterolistezisten etkilenme olasılığı daha yüksektir. Genellikle 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülür ve kadınlar daha hızlı bir gelişme oranı bildirir. Doğal yaşlanma süreci, kemiklerin zayıflamasına ve anterolistezis de dahil olmak üzere hasara karşı daha duyarlı hale gelmesine neden olur. Düzenli olarak yorucu faaliyetlerde bulunan kişilerde anterolistezis gelişme riski artar. Bunlara özellikle sporcular ve halterciler dahildir. Anterolistezis riski şu şekilde azaltılabilir:
- Sırt ve karın kaslarını güçlendirmek
- Yüzme ve bisiklete binme gibi bel yaralanması riskini en aza indiren sporlara katılmak
- Alt sırttaki stresi azaltmak için sağlıklı bir kiloyu korumak
- Kemik gücünü korumaya yardımcı olmak için dengeli bir diyet yemek
Özet
Bazı kaynaklara göre hafif anterolistezis vakalarında cerrahi olmayan tedavi vakaların yaklaşık yüzde 80’inde başarılı olmaktadır. Kemikler herhangi bir siniri sıkıştırmıyorsa, tedaviden sonra asla sırt ağrısı tekrarlamayabilir. Kemik kayması sonrası sinirlerin sıkışması durumunda kalıcı sinir hasarı riski vardır. Bu, tedaviden sonra bile devam eden veya tekrarlayan sırt ağrısına neden olabilir. Bazı araştırmacılar, şiddetli anterolistezis vakalarının yüzde 85 ila yüzde 90’ında ameliyatın semptomları hafifletmede başarılı olduğunu belirtmektedir.
Kaynak
Medical News Today, Everything you need to know about anterolisthesis, 2017
Anterolisthesis. (n.d.)
Dunn et al. Chiropractic management of mechanical low back pain secondary to multiple-level lumbar spondylolysis with spondylolisthesis in a United States Marine Corps veteran: A case report. 2009.
Jones & Gaillard. (n.d.). Spondylolisthesis grading system.
