Bal Nedir? Hangi Durumlarda Kullanılır?

Bal Nedir?

Bal, arılar tarafından bitki nektarından üretilen bir maddedir. Genellikle gıdalarda tatlandırıcı olarak kullanılır. Ayrıca ilaç olarak da kullanılabilir.

Bal, üretim, toplama ve işleme sırasında bitkiler, arılar ve tozdan gelen mikroplarla kirlenebilir. Neyse ki, bu mikropların canlı kalmasını veya çoğalmasını engelleyen bal özellikleri vardır. Bununla birlikte, botulizme neden olan tür gibi sporları kullanarak üreyen bazı bakteriler kalabilir. Bu, ağızdan bal verilen bebeklerde neden botulizmin rapor edildiğini açıklar. Bu sorunu çözmek için, tıbbi sınıf bal (örneğin Medihoney) bakteri sporlarını inaktive etmek için ışınlanır. Tıbbi dereceli bal, tutarlı mikropla mücadele aktivitesine sahip olacak şekilde standartlaştırılmıştır. Bazı uzmanlar ayrıca tıbbi sınıf balın mikrop içermeyen ve antibiyotiklerle tedavi edilmeyen kovanlardan toplanması ve nektarın böcek ilacı ile tedavi edilmemiş bitkilerden alınması gerektiğini önermektedir.

Bal öksürük, diyabet, yüksek kolesterol seviyeleri, ağrılı dönemler, astım ve saman nezlesi için kullanılır. İshal, kanser tedavisinden kaynaklanan ağızda ülserler ve Helicobacter pylori (H. pylori) bakterileri ile enfeksiyondan kaynaklanan mide ülserleri için de kullanılır. Bal ayrıca kuvvetli egzersiz sırasında veya yetersiz beslenen insanlarda enerji kaynağı olarak kullanılır. Bademciklerin çıkarılmasından sonra yara iyileşmesi ve ağrı için oral olarak da kullanılabilir.

Bazı insanlar balları akne, kuru gözler, yara iyileşmesi, yanıklar, diyabetik ayak ülserleri, kangren ve diğer birçok kullanım için doğrudan cilde uygular.

Bal, saman nezlesi ve sinüs problemleri için burun spreyi olarak kullanılır.

Doğurganlığı artırmak için vajinaya bal uygulanır.

Gıdalarda, bal bir tatlandırıcı ajan olarak kullanılır.

Üretimde bal, sabun ve kozmetikte bir koku ve nemlendirici olarak kullanılır.

Balı arı poleni, arı zehiri ve arı sütü ile karıştırmayın.

Bal Ne Kadar Etkilidir?

Doğal İlaçlar Kapsamlı Veri Tabanı, şu ölçütlere göre bilimsel kanıtlara dayanan etkinliği değerlendirmektedir: Etkili, muhtemel etkili, mümkün olduğunca etkili, mümkün olduğunca etkisiz, muhtemelen etkisiz, etkisiz ve etkililiği değerlendirmek için yeterli kanıt yok.

Mümkün Olduğunca Etkili

• Yanıklar . Bal preparatlarını doğrudan yanıklara uygulamak iyileşmeyi iyileştirir gibi görünüyor.
• Öksürük . Yatmadan önce az miktarda bal almak, 2 yaş ve üstü çocuklarda öksürük büyü sayısını azalttığı görülmektedir. Bal, en azından reçetesiz satılan dozlarda öksürük baskılayıcı dekstrometorfan kadar etkili görünmektedir. Ayrıca, az miktarda bal / kahve macunu içeren içme suyu, hasta olduktan sonra uzun süreli öksürüğü olan yetişkinlerde öksürük sıklığını azalttığı görülmektedir.
• Diyabetik ayak ülserleri . Çoğu araştırma, diyabetik ayak ülserlerine bal içeren pansumanların uygulanmasının iyileşme süresini azalttığını ve antibiyotik ihtiyacını önlediğini göstermektedir. Ancak tüm araştırmalar aynı fikirde değil.
• Kuru gözler . Gözlerde spesifik bal göz damlası veya göz jeli (Optimel Manuka artı göz damlası veya Optimel Antibakteriyel Manuka Göz Jeli) kuru gözlerin daha iyi hissetmesine yardımcı olur. Bu ürünler, yağlayıcı damlalar ve gözlerde ılık bezler gibi düzenli kuru göz bakımı ile birlikte kullanılabilir.
• Yüzde kızarıklığa neden olan bir cilt rahatsızlığı (rosacea) . Araştırmalar, topikal bir bal ürününün cilde uygulanmasının rosacea semptomlarını iyileştirebileceğini göstermektedir.
• Radyasyon veya kimyasal tedavi (mukozit) nedeniyle ağız yaraları . Ağzın durulanması ve ardından radyasyon tedavisi seanslarından önce ve sonra balın yavaşça yutulması, ağız yaraları gelişme riskini azalttığı görülmektedir. Ayrıca, ağız yaralarına bal uygulamak veya bal / kahve macunu almak, kemoterapinin neden olduğu ağız ülserlerini iyileştirmeye yardımcı gibi görünmektedir.
• Yara iyileşmesi . Bal preparatlarını doğrudan yaralara uygulamak veya bal içeren pansumanları kullanmak iyileşmeyi iyileştirir gibi görünüyor. Birkaç küçük çalışma, ameliyat sonrası yaralar, kronik bacak ülserleri, apseler, yanıklar, sıyrıklar, kesikler ve aşılama için cildin alındığı yerler dahil olmak üzere çeşitli yara tipleri için bal veya balla ıslatılmış pansumanların kullanımını açıklar. Balın kokuları ve iltihabı azalttığı, yaranın temizlenmesine yardımcı olduğu, enfeksiyonu azalttığı, ağrıyı azalttığı ve iyileşme süresini azalttığı görülmektedir. Bazı raporlarda, diğer tedaviler işe yaramadığında balla iyileşen yaralar.

Mümkün Olduğunca Etkisiz

• Sivilce . Araştırmalar, yüze bal uygulanmasının sivilce tedavisine yardımcı olmadığını göstermektedir.
• Sinüs enfeksiyonları . Çoğu araştırma, nazal bir spreyde bal kullanmanın, düzenli sinüs enfeksiyonları olan kişilerdeki sorunların azaltılmasına yardımcı olmadığını göstermektedir.

Etkililiğini değerlendirmek için yeterli kanıt yok …

• Saman nezlesi . Balın saman nezlesi semptomlarına yardımcı olup olamayacağı açık değildir. Bazı erken araştırmalar, standart tedaviye ek olarak günlük bir çorba kaşığı bal almanın alerji semptomlarını iyileştirmediğini göstermektedir. Bununla birlikte, diğer erken araştırmalar, standart tedaviye ek olarak bal almanın, burunda kaşıntı ve hapşırma gibi bazı semptomları biraz iyileştirebileceğini göstermektedir.
• Atletik performans . Erken araştırmalar balın egzersizi takiben kan seviyelerini iyileştirebileceğini ve egzersiz sırasında verildiğinde performansı iyileştirebileceğini düşündürmektedir.
• Böbrek diyalizinde kullanılan kateterlerin neden olduğu enfeksiyonlar . Erken araştırmalar, implante edilmiş hemodiyaliz kateter tiplerinin çıkış bölgelerine manuka balı (Medihoney by Medihoney Pty Ltd) uygulanmasının, enfeksiyonların belirli antibiyotikler veya antiseptikler kadar etkili bir şekilde gelişmesini önlediğini göstermektedir. Bununla birlikte, diğer araştırmalar çıkış yerinde Manuka balı (Comvita tarafından Medihoney Antibakteriyel Yara Jeli) uygulanmasının bu enfeksiyonların oluşumunu azaltmadığını düşündürmektedir. Aslında, diyabetli kişilerde enfeksiyon riskini artırabilir.
• Diyabet . Bazı erken araştırmalar, her gün büyük dozlarda bal yemenin, tip 2 diyabetli kişilerde kolesterol seviyelerini düşürebileceğini göstermektedir. Ancak ortalama kan şekeri seviyelerinin bir ölçüsü olan HbA1c’yi de arttırıyor gibi görünüyor. Diğer erken araştırmalar, her gün daha az miktarda bal almanın, tip 1 diyabetli kişilerde açlık kan şekeri ve kolesterol seviyelerini azaltabileceğini gösteriyor.
• Adet krampları (dismenore) . Erken araştırmalar, bir döneme başlamadan önce her gün bal yemenin, başladıktan sonra ağrıyı azaltmaya yardımcı olduğunu göstermektedir.
• Cinsel organların etrafında bir tür kangren (Fournier’in kangreni) . Erken araştırmalar, antibiyotiklerle kullanıldığında, bu tür kangren için bir tedavi olarak bal soslarının etkileri hakkında belirsiz sonuçlar göstermiştir.
• Diş eti iltihabı . Erken araştırmalar, manuka balı yapılan çiğneme “deri” nin diş eti iltihabı olan kişilerde şekersiz sakızlara kıyasla plak ve diş eti kanamasını hafifçe azalttığını göstermektedir.
• Hemoroid . Erken araştırmalar, bal, zeytinyağı ve balmumu içeren bir kaşık karışımın uygulanmasının hemoroidlerin neden olduğu kanamayı ve kaşıntıyı azalttığını göstermektedir.
• Uçuk (herpes simpleks) . Erken araştırmalar, günde dört kez balla ıslatılmış bir pansumanın uygulanmasının, genital uçukların değil, semptomların ve soğuk yaraların iyileşme süresini iyileştirdiğini göstermektedir.
• Yüksek kolesterol . Bazı erken araştırmalar, 14 gün boyunca günde 75 gram bal almanın, yüksek kolesterolü olan kadınlarda düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL veya “kötü”) kolesterolü düşürdüğünü göstermektedir. Ancak diğer erken araştırmalar, 30 gün boyunca günde 70 gram bal almanın normal veya yüksek kolesterol seviyelerine sahip insanlarda kolesterol seviyelerini düşürmediğini göstermektedir.
• “Mide gribi” . Bazı araştırmalar, dehidrasyonu tedavi etmek için verilen bir çözeltiye bal eklemenin kusmayı ve ishali azaltmaya yardımcı olduğunu ve çocuklarda ve mide gribi olan bebeklerde iyileşmeyi iyileştirebileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, başka bir çalışma, dehidrasyonu tedavi etmek için kullanılan bir çözeltiye bal eklenmesinin, sadece bakterilerin neden olduğu mide gribine sahip bebeklerde ve bir virüs veya başka bir parazitten kaynaklanan mide gribine sahip olan çocuklarda ishali azalttığını göstermektedir.
• Kısırlık . Erken araştırmalar, vajinada Mısır arı balı ve arı sütü kombinasyonunun uygulanmasının, erkek kısırlığı nedeniyle hamile kalmakta zorluk çeken çiftler için hamilelik oranlarını arttırdığını göstermektedir.
• Parazitlerin (Leishmania lezyonları) neden olduğu cilt enfeksiyonu . Erken araştırmalar, ilaç enjeksiyonlarına ek olarak, 6 hafta boyunca balla ıslatılmış pansumanlarla yaraların örtülmesinin, sadece ilaçlardan daha yavaş iyileşme ile sonuçlandığını göstermektedir.
• Kötü beslenme . Erken araştırmalar, balın beslenme bozukluğu olan bebeklerde ve çocuklarda kilo ve diğer semptomları iyileştirdiğini göstermektedir.
• Kaşıntı . İlk araştırmalar, 21 gün boyunca cilde bal kremi (Medihoney Barrier Cream) uygulanmasının, sürtünmenin neden olduğu cilt tahrişi olan kişilerde kaşıntılı cildi çinko oksit merheminden daha fazla azaltabileceğini göstermektedir.
• Radyasyon tedavisinin neden olduğu cilt hasarı (radyasyon dermatiti) . Radyasyon tedavisinin neden olduğu ciddi cilt yaralarına bal gazlı bezini günde bir kez uygulamak iyileşmeyi iyileştirmiyor gibi görünmektedir.
• Astım .
• Kalın mukus salgılarını parçalamak .
• Katarakt .
• Sindirim sistemi ülserleri .
• Güneş yanığı .
• Diğer koşullar .

Bu kullanımlar için balın etkinliğini değerlendirmek için daha fazla kanıt gereklidir.

Bal Nasıl Etki Eder?

Baldaki bazı kimyasallar bazı bakteri ve mantarları öldürebilir. Cilde uygulandığında, bal neme karşı bir bariyer görevi görebilir ve cildin pansumanlara yapışmasını önleyebilir. Bal ayrıca yara iyileşmesini hızlandıran besinler ve diğer kimyasallar da sağlayabilir.

Bal Kullanmak Güvenli Midir?

Bal, çoğu yetişkin için ağızdan alındığında veya ağızda durulandığında veya cilde uygun şekilde uygulandığında MUHTEMELEN GÜVENLİDİR .

Bal, Orman güllerinin nektarından üretilip ağızdan alındığında MUHTEMELEN GÜVENSİZDİR. Bu tür bal, kalp problemlerine, düşük tansiyona ve göğüs ağrısına neden olabilecek bir toksin içerir.

Özel önlemler ve uyarılar:

Hamilelik ve emzirme : Bal, yiyecek miktarlarında alındığında MUHTEMELEN GÜVENLİDİR . Botulizmle ilgili endişeler, yetişkinler veya hamile kadınlar için değil, bebekler ve küçük çocuklar için geçerlidir. Bununla birlikte, hamile veya emziren kadınlarda tıbbi amaçlar için kullanıldığında balın güvenliği hakkında yeterli bilgi yoktur. Güvenli tarafta kalın ve tıbbi miktarlardan ve topikal uygulamalardan kaçının.

Çocuklar : Bal, bir yaş ve üstü çocuklarda ağızdan alındığında MUHTEMELEN GÜVENLİDİR . Bal, bebeklerde ve çok küçük çocuklarda ağızdan alındığında MÜMKÜN OLDUĞUNCA GÜVENSİZDİR . Botulizm zehirlenmesi olasılığı nedeniyle 12 aylıktan küçük bebeklerde ve küçük çocuklarda çiğ bal kullanmayın. Bu, büyük çocuklar veya yetişkinler için bir tehlike değildir.

Diyabet : Çok miktarda bal kullanmak, tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri düzeylerini artırabilir. Ayrıca, diyaliz çıkış bölgelerine bal uygulamak, diyabetli kişilerde enfeksiyon riskini artırabilir.

Polen alerjileri : Polene alerjiniz varsa baldan kaçının. Polenden yapılan bal alerjik reaksiyonlara neden olabilir.

Bal Farklı İlaçlarla Etkileşime Girer Mi?

Orta Düzey

Bu kombinasyon konusunda dikkatli olun.

Kan pıhtılaşmasını yavaşlatan ilaçlar (Antikoagülan / Antiplatelet ilaçlar)Bal kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Teorik olarak, balın pıhtılaşmayı yavaşlatan ilaçlarla birlikte alınması morarma ve kanama şansını artırabilir.

Kan pıhtılaşmasını yavaşlatan bazı ilaçlar arasında aspirin; klopidogrel ; diklofenak, ibuprofen, naproksen gibi steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar; dalteparin; enoksaparin ; heparin; warfarin; ve diğerleri.

Fenitoin (Dilantin) Bal, vücudun ne kadar fenitoin emdiğini artırabilir. Balı fenitoin ile birlikte almak fenitoinin etkilerini ve yan etkilerini artırabilir.

Minör Düzey

Bu kombinasyonla dikkatli olun.

Karaciğer tarafından değiştirilen ilaçlar (Sitokrom P450 3A4 (CYP3A4) substratları)Bazı ilaçlar karaciğer tarafından değiştirilir ve parçalanır. Bal, karaciğerin bazı ilaçları ne kadar hızlı parçaladığını azaltabilir. Karaciğerin parçaladığı bazı ilaçlarla birlikte bal almak, bu ilaçların etkilerini ve yan etkilerini artırabilir. Bal almadan önce, karaciğer tarafından değiştirilen herhangi bir ilaç alıyorsanız sağlık uzmanınızla konuşun.

Bal Bitkiler ve Takviye Gıdalar İle Etkileşime Girer Mi?

Kan pıhtılaşmasını yavaşlatabilecek otlar ve takviyeler Balla birlikte yavaş kan pıhtılaşmasını sağlayan diğer otlar ve takviyeleri kullanmak, bazı insanlarda kanama riskini artırabilir. Çünkü bal kan pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Kan pıhtılaşmasını yavaşlatabilecek diğer bazı otlar arasında angelica, karanfil, danshen, sarımsak, zencefil, ginkgo, Panax ginseng ve diğerleri bulunur.

Bal Gıdalarla Etkileşime Girer Mi?

Yiyeceklerle bilinen bir etkileşimi yoktur.

Bal Hangi Dozda Alınır?

Yetişkinler

Ağızdan :

• Öksürük için : 20.8 gram bal ve 2.9 gram kahve içeren 25 gram hamur 200 mL ılık suda çözülmüş ve 8 saatte bir içilmiştir.

CİLT VEYA AĞZIN İÇİNDE UYGULANAN :

• Yanıklar için : Bal doğrudan veya bir pansuman veya gazlı bezde uygulanır. Pansumanlar genellikle 24-48 saatte bir değiştirilir, ancak bazen 25 güne kadar yerinde bırakılır. Yara 2 günde bir kontrol edilmelidir. Doğrudan kullanıldığında, her 12-48 saatte bir 15 mL ila 30 mL bal uygulanır ve steril gazlı bez ve bandajlar veya poliüretan bir pansuman ile kaplanır.
• Diyabetik ayak ülserleri için : Manuka balı (Medihoney Tulle Dressing) ve beri bal, pansumanlarda gerektiği kadar kullanılmıştır.
• Kuru gözler için : Göz damlası (Optimel Manuka artı göz damlası) veya göz jeli (Optimel Antibakteriyel Manuka Göz Jeli), gözlerde ılık bezler ve yağlayıcı göz damlası ile birlikte 8 hafta boyunca günde iki kez kullanılmıştır.
• Radyasyon veya kimyasal işlem nedeniyle ağızdaki yaralar için : Bal 20 mL, radyasyon tedavisinden 15 dakika önce, daha sonra radyasyondan 15 dakika ve 6 saat sonra veya yatmadan önce ağızda durulanır ve daha sonra yavaşça yutulur veya tükürülür. Bal ayrıca gazlı bezle ağzına yerleştirilir ve günlük olarak değiştirilir. Ayrıca, her biri% 50 bal içeren, 10 mL’lik bir bal / kahve macunu veya sadece 10 mL’lik bal macunu, ağız çevresinde durulanır ve her 3 saatte bir yutulur.
• Yüzde kızarıklığa neden olan bir cilt rahatsızlığı için (rosacea) : Gliserinli% 90 tıbbi sınıf kanuka balı (Honevo) 8 hafta boyunca günde iki kez cilde uygulandı ve 30-60 dakika sonra yıkandı.
• Yara iyileşmesi için : Bal doğrudan veya bir pansuman veya gazlı bez içinde uygulanır. Pansumanlar genellikle 24-48 saatte bir değiştirilir ancak bazen 25 güne kadar yerinde bırakılır. Yara 2 günde bir kontrol edilmelidir. Doğrudan kullanıldığında, her 12-48 saatte bir 15 mL ila 30 mL bal uygulanır ve steril gazlı bez ve bandajlar veya bir poliüretan pansuman ile kaplanır.

Çocuklar

Ağızla

Öksürük için : yatmadan önce 2.5-10 mL (0.5-2 çay kaşığı) bal.

CİLT VEYA AĞZIN İÇİNDE UYGULANAN :

• Radyasyon veya kimyasal işlem nedeniyle ağızdaki yaralar için: Ağız içine günde üç kez 15 gram bal uygulanır.
• Yara iyileşmeleri için : Balla ıslatılmış gazlı bez, iyileşene kadar günde iki kez yaralara doldurulur.

Diğer İsimler

Beri balı, Apis mellifera, Karabuğday Balı, Kestane Balı, Arıtılmış Bal, Honig, Jellybush Bal, Langnese Balı, Madhu, Manuka Bal, Medihoney, Mel, Miel, Miel Blanc, Miel Clarifié, Miel de Châtaignier, Miel de Manuka, Miel de Sarrasin, Miel Filtré, Arıtılmış Bal, Süzme Bal, Tualang Balı.

Medlineplus, Honey, 2019

Referanslar

1. Lee VS, Humphreys IM, Purcell PL, Davis GE. Manuka honey sinus irrigation for the treatment of chronic rhinosinusitis: a randomized controlled trial. Int Forum Allergy Rhinol. 2017;7:365-372. View abstract.
2. Charalambous A, Lambrinou E, Katodritis N, et al. The effectiveness of thyme honey for the management of treatment-induced xerostomia in head and neck cancer patients: A feasibility randomized control trial. Eur J Oncol Nurs. 2017;27:1-8. View abstract.
3. Lal A, Chohan K, Chohan A, Chakravarti A. Role of honey after tonsillectomy: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. Clin Otolaryngol. 2017;42:651-660. View abstract.
4. Amiri Farahani ËL, Hasanpoor-Azghdy SB, Kasraei H, Heidari T. Comparison of the effect of honey and mefenamic acid on the severity of pain in women with primary dysmenorrhea. Arch Gynecol Obstet. 2017;296:277-283. View abstract.
5. Semprini A, Braithwaite I, Corin A, et al. Randomised controlled trial of topical kanuka honey for the treatment of acne. BMJ Open. 2016;6:e009448. View abstract.
6. Braithwaite I, Hunt A, Riley J, et al. Randomised controlled trial of topical kanuka honey for the treatment of rosacea. BMJ Open. 2015;5:e007651. View abstract.
7. Fogh SE, Deshmukh S, Berk LB, et al. A randomized phase 2 trial of prophylactic manuka honey for the reduction of chemoradiation therapy-induced esophagitis during the treatment of lung cancer: Results of NRG Oncology RTOG 1012. Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2017;97:786-796. View abstract.
8. Aly H, Said RN, Wali IE, et al. Medically graded honey supplementation formula to preterm infants as a prebiotic: A randomized controlled trial. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2017;64:966-970. View abstract.
9. Albietz JM, Schmid KL. Randomised controlled trial of topical antibacterial Manuka (Leptospermum species) honey for evaporative dry eye due to meibomian gland dysfunction. Clin Exp Optom. 2017;100:603-615. View abstract.
10. Wong D, Albietz JM, Tran H, et al. Treatment of contact lens related dry eye with antibacterial honey. Cont Lens Anterior Eye. 2017;40:389-393. View abstract.
11. Oduwole O, Udoh EE, Oyo-Ita A, Meremikwu MM. Honey for acute cough in children. Cochrane Database Syst Rev. 2018;4:CD007094. View abstract.
12. Wang YT, Qi Y, Tang FY, et al. The effect of cupping therapy for low back pain: A meta-analysis based on existing randomized controlled trials. J Back Musculoskelet Rehabil. 2017;30:1187-1195. View abstract.
13. Alvarez-Suarez JM, Giampieri F, Battino M. Honey as a source of dietary antioxidants: structures, bioavailability and evidence of protective effects against human chronic diseases. Curr Med Chem. 2013;20:621-38. View abstract.
14. Alvarez-Suarez JM, Tulipani S, Romandini S, Bertoli E, Battino M. Contribution of honey in nutrition and human health: a review. Mediterr J Nutr Metab 2010;3:15-23.
15. Zaid SS, Sulaiman SA, Sirajudeen KN, Othman NH. The effects of Tualang honey on female reproductive organs, tibia bone and hormonal profile in ovariectomised rats–animal model for menopause. BMC Complement Altern Med. 2010 Dec 31;10:82. View abstract.
16. Vezir E, Kaya A, Toyran M, Azkur D, Dibek Misirlioglu E, Kocabas CN. Anaphylaxis/angioedema caused by honey ingestion. Allergy Asthma Proc. 2014 Jan-Feb;35:71-4. View abstract.
17. Raeessi MA, Raeessi N, Panahi Y, Gharaie H, Davoudi SM, Saadat A, Karimi Zarchi AA, Raeessi F, Ahmadi SM, Jalalian H. “Coffee plus honey” versus “topical steroid” in the treatment of chemotherapy-induced oral mucositis: a randomised controlled trial. BMC Complement Altern Med. 2014 Aug 8;14:293. View abstract.
18. Raeessi MA, Aslani J, Raeessi N, Gharaie H, Karimi Zarchi AA, Raeessi F. Honey plus coffee versus systemic steroid in the treatment of persistent post-infectious cough: a randomised controlled trial. Prim Care Respir J. 2013 Sep;22:325-30. View abstract
19. Oduwole O, Meremikwu MM, Oyo-Ita A, Udoh EE. Honey for acute cough in children. Cochrane Database Syst Rev. 2014 Dec 23;12:CD007094. View abstract.
20. Matos D, Serrano P, Menezes Brandão F. A case of allergic contact dermatitis caused by propolis-enriched honey. Contact Dermatitis. 2015 Jan;72:59-60. View abstract.
21. Jull AB, Cullum N, Dumville JC, Westby MJ, Deshpande S, Walker N. Honey as a topical treatment for wounds. Cochrane Database Syst Rev. 2015 Mar 6;3:CD005083. View abstract.
22. Johnson DW, Badve SV, Pascoe EM, Beller E, Cass A, Clark C, de Zoysa J, Isbel NM, McTaggart S, Morrish AT, Playford EG, Scaria A, Snelling P, Vergara LA, Hawley CM; HONEYPOT Study Collaborative Group. Antibacterial honey for the prevention of peritoneal-dialysis-related infections (HONEYPOT): a randomised trial. Lancet Infect Dis. 2014 Jan;14:23-30. View abstract.
23. Hawley P, Hovan A, McGahan CE, Saunders D. A randomized placebo-controlled trial of manuka honey for radiation-induced oral mucositis. Support Care Cancer. 2014 Mar;22:751-61. View abstract.
24. Asha’ari ZA, Ahmad MZ, Jihan WS, Che CM, Leman I. Ingestion of honey improves the symptoms of allergic rhinitis: evidence from a randomized placebo-controlled trial in the East coast of Peninsular Malaysia. Ann Saudi Med. 2013 Sep-Oct;33:469-75. View abstract.
25. Abdulla CO, Ayubi A, Zulfiquer F, Santhanam G, Ahmed MA, Deeb J. Infant botulism following honey ingestion. BMJ Case Rep. 2012 Sep 7;2012. View abstract.
26. Mutjaba Quadri KH. Manuka honey for central vein catheter exit site care. SeminDial 1999;12:397-398.
27. Nagra ZM, Fayyaz GQ Asim M. Honey dressings; Experience at Department of Plastic Surgery and burns Allied Hospital Faisalabad. Prof Med J 2002;9:246-251.
28. Farouk A, Hassan T Kassif H Khalidi SA Mutawali I & Wadi M. Studies on sudanese bee honey: laboratory and clinical evaluation. 26, 161-168. International Journal of Crude Drug Research 1998;26:161-168.
29. Weheida SM, Nagubib HH El-Banna HM Marzouk S. Comparing the effects of two dressing techniques\ on healing of low grade pressure ulcers. Journal of the Medical Research Institute 1991;12:259-278.
30. Subrahmanyam M, Ugane SP. Honey dressing beneficial in treatment of Fournier’s gangrene. Indian Journal of Surgery 2004;66:75-77.
31. Subrahmanyam, M. Honey as a surgical dressing for burns and ulcers. Indian Journal of Surgery 1993;55:468-473.
32. Memon AR, Tahir SM Khushk IA Ali Memon G. Therapeutic effects of honey vs. silver sulfadiazine in the management of burn injuries. Journal of Liaquat University Medicine and Health Sciences 2005;4:100-104.
33. Marshall C, Queen J & Manjooran J. Honey vs povidone iodine following toenail surgery. Wound UK Journal 2005;1:10-18.
34. Vandeputte J & Van Waeyenberge PH. Clinical evaluation of L-Mesitran(R), a honey based wound ointment. European Wound Management Association Journal 2003;3:8-11.
35. Quadri, KHM. Manuka honey for central vein catheter site exit care. Seminars in Dialysis 1999;12:397-398.
36. Subrahmanyam N. Addition of antioxidants and polyethylene glycol 4000 enhances the healing property of honey in burns. Ann Burns Fire Disasters 1996;9:93-95.
37. Subrahmanyam, M Sahapure AG Nagane NS et al. Effects of topical application of honey on burn wound healing. Ann Burns Fire Disasters 2001;XIV
38. Bangroo AK, Katri R, and Chauhan S. Honey dressing in pediatric burns. J Indian Assoc Pediatr Surg 2005;10:172-5.
39. Mashhood, AA Khan TA Sami AN. Honey compared with 1% silver sulfadiazine cream in the treatment of superficial and partial thickness burns. Journal of Pakistan Association of Dermatologists 2006;16:14-19.
40. Sela, M. O., Shapira, L., Grizim, I., Lewinstein, I., Steinberg, D., Gedalia, I., and Grobler, S. R. Effects of honey consumption on enamel microhardness in normal versus xerostomic patients. J.Oral Rehabil. 1998;25:630-634. View abstract.
41. Oryan, A. and Zaker, S. R. Effects of topical application of honey on cutaneous wound healing in rabbits. Zentralbl.Veterinarmed.A 1998;45:181-188. View abstract.
42. Vardi, A., Barzilay, Z., Linder, N., Cohen, H. A., Paret, G., and Barzilai, A. Local application of honey for treatment of neonatal postoperative wound infection. Acta Paediatr. 1998;87:429-432. View abstract.
43. Zeina, B., Zohra, B. I., and al assad, S. The effects of honey on Leishmania parasites: an in vitro study. Trop.Doct. 1997;27 Suppl 1:36-38. View abstract.
44. Wood, B., Rademaker, M., and Molan, P. Manuka honey, a low cost leg ulcer dressing. N.Z.Med.J. 3-28-1997;110:107. View abstract.
45. von Malottki, K. and Wiechmann, H. W. [Acute life-threatening bradycardia: food poisoning by Turkish wild honey]. Dtsch.Med.Wochenschr. 7-26-1996;121:936-938. View abstract.
46. Hejase, M. J., Simonin, J. E., Bihrle, R., and Coogan, C. L. Genital Fournier’s gangrene: experience with 38 patients. Urology 1996;47:734-739. View abstract.
47. Sutlupinar, N., Mat, A., and Satganoglu, Y. Poisoning by toxic honey in Turkey. Arch.Toxicol. 1993;67:148-150. View abstract.
48. Efem, S. E. Recent advances in the management of Fournier’s gangrene: preliminary observations. Surgery 1993;113:200-204. View abstract.
49. Adesunkanmi, K. and Oyelami, O. A. The pattern and outcome of burn injuries at Wesley Guild Hospital, Ilesha, Nigeria: a review of 156 cases. J Trop.Med Hyg. 1994;97:108-112. View abstract.
50. Fenicia, L., Ferrini, A. M., Aureli, P., and Pocecco, M. A case of infant botulism associated with honey feeding in Italy. Eur J Epidemiol 1993;9:671-673. View abstract.
51. Ndayisaba, G., Bazira, L., Habonimana, E., and Muteganya, D. [Clinical and bacteriological outcome of wounds treated with honey. An analysis of a series of 40 cases]. Rev.Chir Orthop.Reparatrice Appar.Mot. 1993;79:111-113. View abstract.
52. Elbagoury, E. F. and Rasmy, S. Antibacterial action of natural honey on anaerobic bacteroides. Egypt.Dent.J. 1993;39:381-386. View abstract.
53. Armon, P. J. The use of honey in the treatment of infected wounds. Trop.Doct. 1980;10:91. View abstract.
54. Bergman, A., Yanai, J., Weiss, J., Bell, D., and David, M. P. Acceleration of wound healing by topical application of honey. An animal model. Am.J Surg. 1983;145:374-376. View abstract.
55. Gossinger, H., Hruby, K., Haubenstock, A., Pohl, A., and Davogg, S. Cardiac arrhythmias in a patient with grayanotoxin-honey poisoning. Vet Hum Toxicol 1983;25:328-329. View abstract.
56. Gössinger, H., Hruby, K., Pohl, A., Davogg, S., Sutterlütti, G., and Mathis, G. [Poisoning with andromedotoxin-containing honey]. Dtsch Med Wochenschr 1983;108:1555-1558. View abstract.
57. Keast-Butler, J. Honey for necrotic malignant breast ulcers. Lancet 10-11-1980;2:809. View abstract.
58. Cavanagh, D., Beazley, J., and Ostapowicz, F. Radical operation for carcinoma of the vulva. A new approach to wound healing. J Obstet.Gynaecol.Br Commonw. 1970;77:1037-1040. View abstract.
59. Patil, A. R. and Keswani, M. H. Bandages of boiled potato peels. Burns Incl.Therm.Inj. 1985;11:444-445. View abstract.
60. Haffejee, I. E. and Moosa, A. Honey in the treatment of infantile gastroenteritis. Br Med J (Clin Res Ed) 1985;290:1866-1867. View abstract.
61. Biberoglu, K., Biberoglu, S., and Komsuoglu, B. Transient Wolff-Parkinson-White syndrome during honey intoxication. Isr.J.Med.Sci. 1988;24(4-5):253-254. View abstract.
62. Biberoglu, S., Biberoglu, K., and Komsuoglu, B. Mad honey. JAMA 4-1-1988;259:1943. View abstract.
63. Wagner, J. B. and Pine, H. S. Chronic cough in children. Pediatr.Clin North Am 2013;60:951-967. View abstract.
64. Maiti, P. K., Ray, A., Mitra, T. N., Jana, U., Bhattacharya, J., and Ganguly, S. The effect of honey on mucositis induced by chemoradiation in head and neck cancer. J Indian Med Assoc 2012;110:453-456. View abstract.
65. Jull, A. B., Walker, N., and Deshpande, S. Honey as a topical treatment for wounds. Cochrane Database Syst Rev 2013;2:CD005083. View abstract.
66. Abdulrhman, M. M., El-Hefnawy, M. H., Aly, R. H., Shatla, R. H., Mamdouh, R. M., Mahmoud, D. M., and Mohamed, W. S. Metabolic effects of honey in type 1 diabetes mellitus: a randomized crossover pilot study. J Med Food 2013;16:66-72. View abstract.
67. McInerney, R. J. Honey–a remedy rediscovered. J.R.Soc.Med. 1990;83:127. View abstract.
68. Lennerz, C., Jilek, C., Semmler, V., Deisenhofer, I., and Kolb, C. Sinus arrest from mad honey disease. Ann Intern Med 2012;157:755-756. View abstract.
69. Oguzturk, H., Ciftci, O., Turtay, M. G., and Yumrutepe, S. Complete atrioventricular block caused by mad honey intoxication. Eur Rev Med Pharmacol Sci 2012;16:1748-1750. View abstract.
70. Anthimidou, E. and Mossialos, D. Antibacterial activity of Greek and Cypriot honeys against Staphylococcus aureus and Pseudomonas aeruginosa in comparison to manuka honey. J Med Food 2013;16:42-47. View abstract.
71. Nijhuis, W. A., Houwing, R. H., Van der Zwet, W. C., and Jansman, F. G. A randomised trial of honey barrier cream versus zinc oxide ointment. Br J Nurs 2012;21:9-3. View abstract.
72. Knipping, S., Grunewald, B., and Hirt, R. [Medical honey in the treatment of wound-healing disorders in the head and neck area]. HNO 2012;60:830-836. View abstract.
73. Lloyd-Jones, M. Case study: treating an infected wound of unknown aetiology. Br J Community Nurs. 2012;Suppl:S25-S29. View abstract.
74. Belcher, J. A review of medical-grade honey in wound care. Br J Nurs. 8-9-2012;21:S4, S6, S8-S4, S6, S9. View abstract.
75. Cohen, H. A., Rozen, J., Kristal, H., Laks, Y., Berkovitch, M., Uziel, Y., Kozer, E., Pomeranz, A., and Efrat, H. Effect of honey on nocturnal cough and sleep quality: a double-blind, randomized, placebo-controlled study. Pediatrics 2012;130:465-471. View abstract.
76. Erejuwa, O. O., Sulaiman, S. A., and Wahab, M. S. Honey–a novel antidiabetic agent. Int J Biol.Sci 2012;8:913-934. View abstract.
77. Sayin, M. R., Karabag, T., Dogan, S. M., Akpinar, I., and Aydin, M. Transient ST segment elevation and left bundle branch block caused by mad-honey poisoning. Wien Klin Wochenschr 2012;124(7-8):278-281. View abstract.
78. Cernak, M., Majtanova, N., Cernak, A., and Majtan, J. Honey prophylaxis reduces the risk of endophthalmitis during perioperative period of eye surgery. Phytother Res 2012;26:613-616. View abstract.
79. Abdulrhman M., El Barbary N. S., Ahmed Amin D., and Saeid Ebrahim R. Honey and a mixture of honey, beeswax, and olive oil-propolis extract in treatment of chemotherapy-induced oral mucositis: a randomized controlled pilot study. Pediatr Hematol Oncol 2012;29:285-292. View abstract.
80. Oduwole, O., Meremikwu, M. M., Oyo-Ita, A., and Udoh, E. E. Honey for acute cough in children. Cochrane Database Syst Rev 2012;3:CD007094. View abstract.
81. Erejuwa, O. O., Sulaiman, S. A., and Wahab, M. S. Fructose might contribute to the hypoglycemic effect of honey. Molecules. 2012;17:1900-1915. View abstract.
82. Aparna, S., Srirangarajan, S., Malgi, V., Setlur, K. P., Shashidhar, R., Setty, S., and Thakur, S. A comparative evaluation of the antibacterial efficacy of honey in vitro and antiplaque efficacy in a 4-day plaque regrowth model in vivo: preliminary results. J Periodontol. 2012;83:1116-1121. View abstract.
83. Song, J. J., Twumasi-Ankrah, P., and Salcido, R. Systematic review and meta-analysis on the use of honey to protect from the effects of radiation-induced oral mucositis. Adv Skin Wound Care 2012;25:23-28. View abstract.
84. Erejuwa, O. O., Sulaiman, S. A., and Wahab, M. S. Oligosaccharides might contribute to the antidiabetic effect of honey: a review of the literature. Molecules. 2011;17:248-266. View abstract.
85. Saritas, A., Kandis, H., Baltaci, D., and Erdem, I. Paroxysmal atrial fibrillation and intermittent left bundle branch block: an unusual electrocardiographic presentation of mad honey poisoning. Clinics (Sao Paulo) 2011;66:1651-1653. View abstract.
86. Yarlioglues, M., Akpek, M., Ardic, I., Elcik, D., Sahin, O., and Kaya, M. G. Mad-honey sexual activity and acute inferior myocardial infarctions in a married couple. Tex.Heart Inst.J 2011;38:577-580. View abstract.
87. Lund-Nielsen, B., Adamsen, L., Kolmos, H. J., Rørth, M., Tolver, A., and Gottrup, F. The effect of honey-coated bandages compared with silver-coated bandages on treatment of malignant wounds-a randomized study. Wound Repair Regen 2011;19:664-670. View abstract.
88. Bayram, N. A., Keles, T., Durmaz, T., Dogan, S., and Bozkurt, E. A rare cause of atrial fibrillation: mad honey intoxication. J Emerg Med 2012;43:e389-e391. View abstract.
89. Sumerkan, M. C., Agirbasli, M., Altundag, E., and Bulur, S. Mad-honey intoxication confirmed by pollen analysis. Clin Toxicol (Phila) 2011;49:872-873. View abstract.
90. Kas’ianenko, V. I., Komisarenko, I. A., and Dubtsova, E. A. [Correction of atherogenic dyslipidemia with honey, pollen and bee bread in patients with different body mass]. Ter Arkh 2011;83:58-62. View abstract.
91. Biglari, B., vd Linden, P. H., Simon, A., Aytac, S., Gerner, H. J., and Moghaddam, A. Use of Medihoney as a non-surgical therapy for chronic pressure ulcers in patients with spinal cord injury. Spinal Cord. 2012;50:165-169. View abstract.
92. Othman, Z., Shafin, N., Zakaria, R., Hussain, N. H., and Mohammad, W. M. Improvement in immediate memory after 16 weeks of tualang honey (Agro Mas) supplement in healthy postmenopausal women. Menopause. 2011;18:1219-1224. View abstract.
93. Lund-Nielsen, B., Adamsen, L., Gottrup, F., Rorth, M., Tolver, A., and Kolmos, H. J. Qualitative bacteriology in malignant wounds–a prospective, randomized, clinical study to compare the effect of honey and silver dressings. Ostomy.Wound.Manage. 2011;57:28-36. View abstract.
94. Paul, I. M. Therapeutic options for acute cough due to upper respiratory infections in children. Lung 2012;190:41-44. View abstract.
95. Al-Waili, N. S., Salom, K., Butler, G., and Al Ghamdi, A. A. Honey and microbial infections: a review supporting the use of honey for microbial control. J Med Food 2011;14:1079-1096. View abstract.
96. Hampton, S., Coulborn, A., Tadej, M., and Bree-Aslan, C. Using a superabsorbent dressing and antimicrobial for a venous ulcer. Br J Nurs. 8-11-2011;20:S38, S40-S38, S43. View abstract.
97. Robson, V., Yorke, J., Sen, R. A., Lowe, D., and Rogers, S. N. Randomised controlled feasibility trial on the use of medical grade honey following microvascular free tissue transfer to reduce the incidence of wound infection. Br J Oral Maxillofac Surg 2012;50:321-327. View abstract.
98. Cakar, M. A., Can, Y., Vatan, M. B., Demirtas, S., Gunduz, H., and Akdemir, R. Atrial fibrillation induced by mad honey intoxication in a patient with Wolf-Parkinson-White syndrome. Clin Toxicol (Phila) 2011;49:438-439. View abstract.
99. Khalil, M. I. and Sulaiman, S. A. The potential role of honey and its polyphenols in preventing heart diseases: a review. Afr.J Tradit.Complement Altern Med 2010;7:315-321. View abstract.
100. Ratcliffe, N. A., Mello, C. B., Garcia, E. S., Butt, T. M., and Azambuja, P. Insect natural products and processes: new treatments for human disease. Insect Biochem.Mol.Biol. 2011;41:747-769. View abstract.
101. Bardy, J., Molassiotis, A., Ryder, W. D., Mais, K., Sykes, A., Yap, B., Lee, L., Kaczmarski, E., and Slevin, N. A double-blind, placebo-controlled, randomised trial of active manuka honey and standard oral care for radiation-induced oral mucositis. Br J Oral Maxillofac Surg 2012;50:221-226. View abstract.
102. Shaaban, S. Y., Nassar, M. F., Ezz El-Arab, S., and Henein, H. H. Effect of honey supplementation on the phagocytic function during nutritional rehabilitation of protein energy malnutrition patients. J Trop.Pediatr. 2012;58:159-160. View abstract.
103. Thamboo, A., Thamboo, A., Philpott, C., Javer, A., and Clark, A. Single-blind study of manuka honey in allergic fungal rhinosinusitis. J Otolaryngol Head Neck Surg 2011;40:238-243. View abstract.
104. Al-Waili, N., Salom, K., and Al-Ghamdi, A. A. Honey for wound healing, ulcers, and burns; data supporting its use in clinical practice. ScientificWorldJournal. 2011;11:766-787. View abstract.
105. Lee, D. S., Sinno, S., and Khachemoune, A. Honey and wound healing: an overview. Am J Clin Dermatol 6-1-2011;12:181-190. View abstract.
106. Werner, A. and Laccourreye, O. Honey in otorhinolaryngology: when, why and how? Eur.Ann.Otorhinolaryngol.Head Neck Dis 2011;128:133-137. View abstract.
107. Abdulrhman, M. A., Nassar, M. F., Mostafa, H. W., El-Khayat, Z. A., and Abu El Naga, M. W. Effect of honey on 50% complement hemolytic activity in infants with protein energy malnutrition: a randomized controlled pilot study. J Med Food 2011;14:551-555. View abstract.
108. Fetzner, L., Burhenne, J., Weiss, J., Völker, M., Unger, M., Mikus, G., and Haefeli, W. E. Daily honey consumption does not change CYP3A activity in humans. J Clin Pharmacol 2011;51:1223-1232. View abstract.
109. Rudzka-Nowak, A., Luczywek, P., Gajos, M. J., and Piechota, M. Application of manuka honey and GENADYNE A4 negative pressure wound therapy system in a 55-year-old woman with extensive phlegmonous and necrotic lesions in the abdominal integuments and lumbar region after traumatic rupture of the colon. Med Sci Monit. 2010;16:CS138-CS142. View abstract.
110. Patel, B. and Cox-Hayley, D. Managing wound odor #218. J Palliat.Med 2010;13:1286-1287. View abstract.
111. Shoma, A., Eldars, W., Noman, N., Saad, M., Elzahaf, E., Abdalla, M., Eldin, D. S., Zayed, D., Shalaby, A., and Malek, H. A. Pentoxifylline and local honey for radiation-induced burn following breast conservative surgery. Curr Clin Pharmacol 2010;5:251-256. View abstract.
112. Bittmann, S., Luchter, E., Thiel, M., Kameda, G., Hanano, R., and Langler, A. Does honey have a role in paediatric wound management? Br J Nurs. 8-12-2010;19:S19-20, S22, S24. View abstract.
113. Khanal, B., Baliga, M., and Uppal, N. Effect of topical honey on limitation of radiation-induced oral mucositis: an intervention study. Int J Oral Maxillofac Surg 2010;39:1181-1185. View abstract.
114. Malik, K. I., Malik, M. A., and Aslam, A. Honey compared with silver sulphadiazine in the treatment of superficial partial-thickness burns. Int Wound J 2010;7:413-417. View abstract.
115. Moghazy, A. M., Shams, M. E., Adly, O. A., Abbas, A. H., El-Badawy, M. A., Elsakka, D. M., Hassan, S. A., Abdelmohsen, W. S., Ali, O. S., and Mohamed, B. A. The clinical and cost effectiveness of bee honey dressing in the treatment of diabetic foot ulcers. Diabetes Res Clin Pract. 2010;89:276-281. View abstract.
116. Ganacias-Acuna, E. F. Active Leptospermum honey and negative pressure wound therapy for nonhealing postsurgical wounds. Ostomy.Wound.Manage. 3-1-2010;56:10-12. View abstract.
117. Tavernelli, K., Reif, S., and Larsen, T. Managing venous leg ulcers in the home. Ostomy.Wound.Manage. 2-1-2010;56:10-12. View abstract.
118. Shaaban, S. Y., Abdulrhman, M. A., Nassar, M. F., and Fathy, R. A. Effect of honey on gastric emptying of infants with protein energy malnutrition. Eur J Clin Invest 2010;40:383-387. View abstract.
119. Boukraa, L. and Sulaiman, S. A. Honey use in burn management: potentials and limitations. Forsch.Komplementmed. 2010;17:74-80. View abstract.
120. Abdulrhman, M. A., Mekawy, M. A., Awadalla, M. M., and Mohamed, A. H. Bee honey added to the oral rehydration solution in treatment of gastroenteritis in infants and children. J Med Food 2010;13:605-609. View abstract.
121. Evans, H., Tuleu, C., and Sutcliffe, A. Is honey a well-evidenced alternative to over-the-counter cough medicines? J R.Soc Med 2010;103:164-165. View abstract.
122. Baghel, P. S., Shukla, S., Mathur, R. K., and Randa, R. A comparative study to evaluate the effect of honey dressing and silver sulfadiazene dressing on wound healing in burn patients. Indian J Plast.Surg. 2009;42:176-181. View abstract.
123. Shrestha, P., Vaidya, R., and Sherpa, K. Mad honey poisoning: a rare case report of seven cases. Nepal Med Coll J 2009;11:212-213. View abstract.
124. Abbey, E. L. and Rankin, J. W. Effect of ingesting a honey-sweetened beverage on soccer performance and exercise-induced cytokine response. Int J Sport Nutr Exerc.Metab 2009;19:659-672. View abstract.
125. Kempf, M., Reinhard, A., and Beuerle, T. Pyrrolizidine alkaloids (PAs) in honey and pollen-legal regulation of PA levels in food and animal feed required. Mol.Nutr Food Res 2010;54:158-168. View abstract.
126. Abdulrhman, M., El-Hefnawy, M., Hussein, R., and El-Goud, A. A. The glycemic and peak incremental indices of honey, sucrose and glucose in patients with type 1 diabetes mellitus: effects on C-peptide level-a pilot study. Acta Diabetol 2011;48:89-94. View abstract.