Broiler üretiminde sağlık ve verimlilik, yemlerinde bulunan iz minerallerin (TM) miktarı ve erişilebilirliği ile önemli ölçüde iyileştirilebilir. Özellikle parazitlerin varlığı bu durumu daha kritik hale getirir. Bu kapsamda yapılan bir araştırma, inorganik TM’lerin (ITM) ileri şelat teknolojisi tabanlı 7 TM (ACTM) ile değiştirilmesinin broiler performansı, kan değerleri, lezyon skorları, ookist dökümü, bağırsak morfolojisi ve sıkı bağlantı yapılarına etkilerini incelemiştir. Araştırmaya dahil edilen 480 adet 1 günlük broiler, beş gruba ayrılmıştır: enfekte edilmemiş negatif kontrol ve önerilen ITM seviyeleri (NC); enfekte edilmiş pozitif kontrol ve önerilen ITM seviyeleri (PC); PC diyetine salinomycin (SAL) eklenmiş grup; PC diyetine %50 ACTM eklenmiş grup (ACTM50); ve PC diyetine %100 ACTM eklenmiş grup (ACTM100).
Araştırma sonucunda, NC, SAL ve ACTM100 gruplarının vücut ağırlığı, ortalama günlük kazanç (ADG) ve Avrupa üretim verimlilik indeksinin (EPEI) daha yüksek olduğu; yem dönüşüm oranı, ölüm oranı ve heterofil/lenfosit oranının ise PC grubuna kıyasla daha düşük olduğu tespit edilmiştir.
Deneysel Tasarım ve Gruplar
Çalışmada yer alan tüm gruplar, PC grubu hariç, 14. günde karışık Eimeria spp. ookistleri ile oral olarak enfekte edilmiştir. Her grup, 16 kuşluk altı kafesten oluşan 6 tekrarlı yapıya sahipti. NC grubu, deney boyunca en yüksek ADG ve EPEI değerlerini gösterdi.
Sonuçlar ve Değerlendirmeler
SAL ve ACTM100 gruplarının bağırsak lezyon skorları ve ookist sayıları, PC grubuna göre daha düşük bulunmuştur. Ancak tüm koksidiosis mücadele grupları, NC grubuna göre daha yüksek ookist dökümüne sahipti. 24. günde, SAL ve ACTM100 gruplarındaki kuşların duodenum ve ileum villus yüksekliği ve yüzey alanı, jejunum villus yüksekliği/kript derinliği oranı daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca, 24 günlük yaştaki jejunal CLDN1 ve ZO-1 ifade seviyeleri, ACTM100 ve SAL gruplarında PC ve ACTM50 gruplarına göre daha yüksek bulunmuştur.
Pratik Öneriler
Araştırma bulgularına dayanarak, broiler diyetlerinde ACTM kullanımı şu şekilde önerilebilir:
- İz minerallerin %50 oranında ACTM ile değiştirilmesi, performans ve fizyolojik yanıtların korunmasını sağlar.
- %100 ACTM kullanımı, büyüme performansı ve bağırsak sağlık özelliklerini iyileştirir.
- Salinomycin ile benzer etkiler gözlemlenmiştir, bu nedenle alternatif bir yöntem olarak değerlendirilebilir.
Orijinal Makale: Vet Parasitol. 2024 Jul 31;331:110277. doi: 10.1016/j.vetpar.2024.110277. Online ahead of print.
