Tip 1 diyabet (T1DM) ve diğer otoimmün hastalıklar, çocuklar arasında giderek daha sık görülmeye başlandı. Bu artışla birlikte, yeni tanı almış T1DM’li çocuklarda D vitamini seviyelerinin değerlendirilmesi önemli bir araştırma konusu haline geldi. Bu çalışma, T1DM teşhisi konmuş çocuklar arasında D vitamini eksikliğinin yaygınlığını ve bunun diğer otoimmün durumlarla olan ilişkisini incelemektedir. Elde edilen bulgular, çocukluk çağı diyabeti ve D vitamini ilişkisine dair değerli bilgiler sunmaktadır.
Araştırmanın Yöntemi
Çalışma, 2020-2021 yılları arasında T1DM tanısı alan 361 çocuğun verilerini içermektedir. Bu çocukların yaş ortalaması 9,27 yıl olup, 189’u erkekti. Çocukların kabul anında yapılan rutin kan testleri ve biyokimyasal sonuçları retrospektif olarak analiz edildi. Çalışmada ölçülen parametreler arasında kan pH ve bikarbonat seviyeleri, glikozile hemoglobin (HbA1c), glutamik asit dekarboksilaz (GAD) antikorları, tirozin fosfataz (IA2) antikorları, çinko taşıyıcıları (ZnT8) antikorları, 25-hidroksi vitamin D (25(OH)D), anti-IgA doku transglutaminaz antikorları, total IgA, tiroid peroksidaz (TPOAb) ve tiroglobulin (TgAb) antikorları yer aldı.
Sonuçlar ve Bulgular
Yapılan analizler sonucunda, T1DM tanısı konan çocukların %35,5’inde ciddi D vitamini eksikliği olduğu tespit edildi. Çocukların %37’si suboptimal, %25’i ise optimal D vitamini seviyelerine sahipti. D vitamini seviyeleri, diyabetik ketoasidozun şiddetiyle ters orantılıydı ve HbA1c değerleriyle negatif bir ilişki gösterdi. Ayrıca, D vitamini seviyeleri teşhis konulduğunda çocukların yaşı ile de ters orantılıydı. Ancak, D vitamini seviyelerinde, ek otoimmün süreçleri olan hastalar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı.
Öneriler
– Yeni tanı almış T1DM’li çocuklarda D vitamini seviyeleri rutin olarak ölçülmelidir.
– D vitamini eksikliği olan hastalarda, diyabetik ketoasidoz riskine dikkat edilmelidir.
– D vitamini seviyelerinin takibi, T1DM yönetiminde önemli bir rol oynayabilir.
Sonuç
Polonya’da yeni tanı almış T1DM’li çocukların üçte birinden fazlasında D vitamini eksikliği bulunmaktadır. Özellikle diyabetik ketoasidoz ile tanı konulan hastalarda bu durum daha yaygındır. Bu nedenle, T1DM tanısı alan çocuklarda D vitamini seviyelerinin belirlenmesi, tedavi ve yönetim süreçlerinde önemli bir adım olarak kabul edilmelidir.
Orijinal Makale: Endokrynol Pol. 2025;76(1):59-65. doi: 10.5603/ep.100801.
