Crohn Hastalığına Neden Olan Nedir?

0
1991
Young man with stomachache.

Crohn Hastalığı Nedir?

Crohn hastalığının, bağırsaklara zarar veren ve otoimmün reaksiyonu tetikleyen bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklandığına inanılmaktadır.

Herhangi bir kişide Crohn hastalığını neyin başlattığı belli değil, ancak genetik bir temele sahip olduğu biliniyor: Aile öyküsü rahatsızlığı olan kişilerin bu duruma daha fazla sahip olma olasılığı daha yüksektir. Genetik olarak bağlantılı sağlık koşulları genellikle “gen-çevre etkileşimleri” tarafından tetiklenir. Bunun anlamı, genleri belirli bir hastalık için taşıyor olsanız bile, onu yaşam biçiminizdeki seçimlerle kontrol altında tutabileceğinizi ya da başlamasını tetikleyebileceğinizi gösterir.

Chrohn hastalığını etkileyen nedenler

Çevre Şartları

Sigara içmek, sigara dumanı, hava kirliliği ve diğer zehirli koşullar bağırsaktaki sağlıklı bakterilerin dengesizliğine katkıda bulunabilir, bağırsak floranızı bozabilir ve bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Hastalığın başlangıcına ya da alevlenmelerine katkıda bulunabilecek diğer unsurlar arasında, özellikle bir çocuğun erken dönemde, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ve antibiyotik kullanımı yer alır [1].

Temizlik

Kişisel hijyenin inflamatuar barsak hastalığı üzerindeki etkisi, Crohn hastalığını etkileyip etkilemediğini görmek için incelenmiştir. Hijyen hipotezi, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerdeki çocukları, aşırı hijyenik uygulamaların bağışıklık sistemini olumsuz etkileyip etkilemediğini görmek için karşılaştıran yaygın bir teoridir. Bazı uzmanlar, vücut belirli bakterilere (özellikle Helicobacter pylori, virüsler ve çocukluktaki diğer patojenler) maruz kalmadığında, bağışıklık sisteminin düzgün gelişmesini engelleyerek sağlıklı bağırsak bakterilerinin değiştirilebileceğini savunur. Bu az pozlama Crohn hastalığı gibi otoimmün hastalıkları teşvik etmek için teorikleştirilmiştir [2].

Kötü ağız hijyeni bile ağızdaki sağlıklı florayı olumsuz etkileyebilir ve inflamatuar bağırsak hastalığının (IBD) semptomlarını tetikleyebilir. Tekrarlanan veya artan diş sorunları, IBD’nin veya ağızdaki değişmiş floranın bir sonucu olabilir [2].

Apandisit Ameliyatı

Uzmanlar, Crohn hastalığının apendektomi ile tetiklenip tetiklenmediği konusunda hâlâ kararsız. Apandisitin çıkarılması genellikle zararsız olarak görülür, ancak beyaz kan hücrelerinin olgunlaşmasına yardımcı olduğu ve bağırsakların sağlıklı bakterilerle doldurulmasına yardımcı olduğu düşünüldüğü için bağışıklık fonksiyonunu etkileyebilir. Apandisitin alınmasının doğrudan Crohn’un semptomlarını etkileyip etkilemediğini veya tetiklediğini görmek için çalışmalar yapılmaktadır [3]. Apandisit aslında yararsız bir organdır ancak yararlı bakterilerin rezervuarlarını içerebileceği düşünülmektedir.

Stres

Stres, bağışıklık fonksiyonunu doğrudan etkiler. Kronik stres, bağırsak mukozasına zarar verebilir, inflamatuar bağırsak hastalığı olan kişilerde semptomları şiddetlendirir. Stres düzeylerini kontrol altına alamayacakları zamanlarda, Crohn hastalığı olan kişiler hastalıklarının çoğaltılmış semptomlarını yaşayabilirler – genellikle o anda üzerinde çalıştıkları veya yapmakta oldukları her şeye son verirler [4, 5].

Crohn hastalığında lavanta ve papatya gibi uçucu yağlarla yapılan aromaterapinin, egzersiz, meditasyon ve masaj gibi stresi ve olumsuz etkilerini azalttığı bilinmektedir.

GlobalHealingCenter, Crohn’s Disease Diet: Best & Worst Foods, 2018

Referanslar,

  1. Natalie M, et al. “Environmental Risk Factors for Inflammatory Bowel Disease.” Gastroenterol Hepatol (N Y). 2010; 6(5), 339–346. Accessed 12 Apr. 2018.
  2. Natasha K, et al. “Hygiene hypothesis in inflammatory bowel disease: a critical review of the literature.” World J Gastroenterol. 2008; 14(2), 165–173. Accessed 12 Apr. 2018.
  3. Jacques C, et al. “Prior appendectomy and the phenotype and course of Crohn’s disease.” World J Gastroenterol. 2006; 12(8), 1235–1242. Accessed 12 Apr. 2018.
  4. Singhal S, et al. “The role of oral hygiene in inflammatory bowel disease.” Dig Dis Sci. 2011;56(1),170-5. Accessed 12 Apr. 2018.
  5. Mawdsley J, et al. “Psychological stress in IBD: new insights into pathogenic and therapeutic implications.” Gut. 2005; 54(10), 1481–1491. Accessed 12 Apr. 2018.