Egzersiz bağımlılığı nedir?
Egzersiz bağımlılığı, fiziksel uygunluk ve egzersiz ile ilgili sağlıksız bir takıntıdır. Genellikle vücut imajı bozukluklarının ve yeme bozukluklarının bir sonucudur. Egzersiz bağımlıları, aşağıdakileri içeren diğer bağımlılarınkine benzer özellikler gösterir:
- davranış takıntısı
- fiziksel zarara yol açmasına rağmen davranışlarda bulunmak
- durmak istemesine rağmen duramamak
- gizli davranışlarda bulunmak.
Egzersiz sinir sisteminde bazı kimyasalların salınmasına neden olur. Bu kimyasallar bir zevk veya ödül duygusu yaratır. Egzersiz bağımlılığı kısmen bu zevk tepkisine bağımlı olabilir.
Aşırı kilo kaybı ve kilo kaybına bağlı sağlık koşulları egzersiz bağımlılığından kaynaklanabilir.
Egzersiz bağımlılığına ne sebep olur?
Egzersiz endorfin ve dopamin salgılar. Bunlar ilaç kullanımı sırasında salınan aynı nörotransmitterlerdir. Bir egzersiz bağımlısı egzersiz yaparken ödül ve sevinç hisseder. Egzersiz yapmayı bıraktıklarında nörotransmitterler kaybolur. Bir bağımlı, kimyasal salımı tetiklemek için daha fazla egzersiz yapmalıdır.
Egzersiz bağımlılığı genellikle fiziksel zindelik arzusu ile başlar. Anoreksiya nervoza veya bulimia gibi bir yeme bozukluğu, egzersizle sağlıksız bir saplantıya yol açabilir. Bir vücut bozukluğu veya vücut imaj bozukluğu da egzersiz bağımlılığına neden olabilir.
Kimler egzersiz bağımlılığı riski altındadır?
Formda kalmak için baskı hisseden insanlar egzersiz bağımlılığı geliştirme riski altındadır. Aşırı kilolu ve aşırı kilo kaybı rejimine başlayan insanlar da egzersiz bağımlılığı riski altında olabilir.
Güney Kaliforniya Üniversitesi araştırmacıları egzersiz bağımlılarının yüzde 15’inin sigara, alkol veya yasadışı uyuşturuculara bağımlı olduğunu düşünmektedir. Tahminen yüzde 25’inin seks bağımlılığı veya alışveriş bağımlılığı gibi başka bağımlılıkları olabilir.
Bazı durumlarda, eski uyuşturucu bağımlıları ve alkol bağımlıları geçmiş bağımlılıkların bıraktığı boşluğu doldurmak için egzersiz yapmaya yönelmektedir. Bu, sigarayı bıraktıktan sonra sigara içen kişinin kafeine bağımlı hale gelme şekline benzer.
Egzersiz bağımlılığının belirtileri nelerdir?
Egzersiz bağımlılığının yaygın belirtileri şunları içerir:
- egzersiz yaptıktan sonra vızıltı hissetmek
- egzersiz yapmadan uzun süre sonra yoksunluk belirtileri yaşamak
- kontrol edilemeyen egzersiz arzuları yaşamak
- egzersiz için zaman kazanmak amacıyla yaşamın diğer alanlarındaki aktivitelerin azaltılması
- egzersize hazırlanmak ve ondan kurtulmak için uzun zaman harcamak
- azaltılmış egzersiz rutinine bağlı kalmamak
Egzersiz bağımlılığı nasıl teşhis edilir?
Egzersiz bağımlılığının teşhis edilmesi her zaman kolay değildir. Çoğu egzersiz bağımlısı davranışlarında yanlış bir şey görmez ve bunu bildirmez. Ayrıca Amerikan Psikiyatri Birliği (APA) tarafından tanınan bir tanı değildir, bu da teşhisinde kullanılacak spesifik tanı ölçütlerinin olmadığı anlamına gelir.
Artan fitness takıntısı ve sosyal aktivitenin azalması genellikle egzersiz bağımlılığını gösterir. Bir doktor, anormal egzersiz kalıpları gösterip göstermediğinizi belirlemek için egzersiz rutinlerinizin ve sosyal etkinliklerinizin bir günlüğünü tutmanızı isteyebilir.
Egzersiz bağımlılığı için tedavi seçenekleri nelerdir?
Çoğu durumda, egzersiz bağımlılığını tedavi etmek için öz kontrol gereklidir. Bir bağımlı, bir problemi olduğunu kabul eder ve egzersiz aktivitesini kontrol etmek için adımlar atar.
Egzersiz bağımlıları genellikle yeni egzersiz formlarına geçer veya mevcut egzersizlerini yönetir. Bir egzersiz bağımlısının egzersiz arzusunun kontrolünü ele geçirmek için bir süre egzersiz yapmayı bırakması gerekebilir.
Egzersiz bağımlılığını nasıl önleyebilirsiniz?
Egzersiz bağımlılığını önlemek için spor salonuna aşırı ziyeretlerden kaçının. Egzersiz sürenizi ve günlük egzersiz miktarınızı sınırlayın.
Vücudunuzun dinlenmesine izin vermek için hafta boyunca egzersize mola verin.
Özet
Zihinsel ve fiziksel bağlılık egzersiz bağımlılığını tedavi edebilir. Egzersiz bağımlıları uyuşturucu, alkol, kafein ve bağımlılık yapabilecek diğer maddelerden kaçınmalıdır.
