Farmakogenetik Testler Nedir? Hakkında Neler Biliyoruz?

Farmakogenetik Test Nedir?

Farmakogenomik olarak da adlandırılan farmakogenetik, genlerin vücudun belirli ilaçlara verdiği yanıtı nasıl etkilediğinin incelenmesidir . Genler, annenizden ve babanızdan geçen DNA parçalarıdır. Boy ve göz rengi gibi benzersiz özelliklerinizi belirleyen bilgiler taşırlar. Genleriniz, belirli bir ilacın sizin için ne kadar güvenli ve etkili olabileceğini de etkileyebilir.

Genler, aynı ilacın aynı dozda kullanılması insanları çok farklı şekillerde etkilemesinin nedeni olabilir. Genler ayrıca bazı insanların bir ilaca karşı kötü yan etkilerinin olmasının nedeni olabilirken bazılarının yan etkisinin olmaması olabilir.

Farmakogenetik testler, sizin için doğru olabilecek ilaç türlerini ve dozajları bulmaya yardımcı olmak için belirli genlere bakar.

Diğer isimler: farmakogenomik, farmakogenomik test

Farmakogenetik Testler Ne İçin Yapılır?

Farmakogenetik test şu amaçlarla kullanılabilir:

• Belirli bir ilacın sizin için etkili olup olmayacağını öğrenin
• Sizin için en iyi dozajın ne olabileceğini öğrenin
• Bir ilacın ciddi bir yan etkisinin olup olmayacağını tahmin edin

Neden Farmakogenetik Teste İhtiyacınız Olabilir?

Sağlık uzmanınız, belirli bir ilaca başlamadan önce veya çalışmayan ve / veya kötü yan etkilere neden olan bir ilaç alıyorsanız bu testleri isteyebilir.

Farmakogenetik testler yalnızca sınırlı sayıda ilaç için mevcuttur. Aşağıda test edilebilecek bazı ilaçlar ve genler bulunmaktadır. (Gen isimleri genellikle harf ve rakamlarla verilir.)

Farmakogenetik Test Sırasında Ne Olur?

Test genellikle kan veya tükürük üzerinde yapılır.

Kan testi için bir sağlık uzmanı, küçük bir iğne kullanarak kolunuzdaki bir damardan kan örneği alacaktır. İğne takıldıktan sonra az miktarda kan bir test tüpüne veya şişeye alınacaktır. İğne girip çıktığında biraz batma hissedebilirsiniz. Bu genellikle beş dakikadan az sürer.

Tükürük testi için, numunenizi nasıl vereceğiniz konusunda sağlık uzmanınıza danışın.

Farmakogenetik Test Öncesi Herhangi Bir Şey Yapmanız Gerekir Mi?

Kan testi için genellikle özel bir hazırlığa ihtiyacınız yoktur. Tükürük testi yaptırıyorsanız, testten 30 dakika önce yemek yememeli, içmemeli ve sigara içmemelisiniz .

Farmakogenetik Test İçin Herhangi Bir Risk Var Mı?

Kan testi yaptırmanın çok az riski vardır. İğnenin takıldığı yerde hafif ağrı veya morarma olabilir, ancak çoğu semptom hızla geçer.

Tükürük testi yaptırmanın bir riski yoktur.

Sonuçlar Ne Anlama Gelir?

Bir tedaviye başlamadan önce test edildiyseniz, test bir ilacın etkili olup olmayacağını ve / veya ciddi yan etkiler riski altında olup olmadığınızı gösterebilir. Epilepsi ve HIV’i tedavi eden belirli ilaçlar için olanlar gibi bazı testler, yaşamı tehdit eden yan etkiler riski altında olup olmadığınızı gösterebilir. Bu durumda, sağlayıcınız alternatif bir tedavi bulmaya çalışacaktır.

Tedavi sırasında ve öncesinde yapılan testler, sağlık uzmanınızın doğru dozu bulmasına yardımcı olabilir.

Sonuçlarınızla ilgili sorularınız varsa, sağlık uzmanınızla görüşün.

Farmakogenetik Testler Hakkında Bilmem Gereken Başka Bir Şey Var Mı?

Farmakogenetik testler yalnızca bir kişinin belirli bir ilaca verdiği yanıtı bulmak için kullanılır. Genetik test ile aynı şey değildir . Genetik testlerin çoğu, hastalıkları veya potansiyel hastalık riskini teşhis etmeye, bir aile ilişkisini tanımlamaya veya bir suç soruşturmasında birini tanımlamaya yardımcı olmak için kullanılır.

Medlineplus, Pharmacogenetic Tests, 2020

Referanslar

1. Hefti E, Blanco J. Documenting Pharmacogenomic Testing with Current Procedure Terminology (CPT) Codes, A Review of Past and Present Practices. J AHIMA [Internet]. 2016 Jan [cited 2018 Jun 1]; 87(1): 56–9.
2. Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2018. Pharmacogenetic Tests; [updated 2018 Jun 1; cited 2018 Jun 1]; [about 2 screens].
3. Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2018. The Universe of Genetic Testing; [updated 2017 Nov 6; cited 2018 Jun 1]; [about 2 screens].
4. Mayo Clinic: Center for Individualized Medicine [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2018. Drug-Gene Testing; [cited 2018 Jun 1]; [about 3 screens].
5. Mayo Clinic: Center for Individualized Medicine [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2018. CYP2D6/Tamoxifen Pharmacogenomic Lab Test; [cited 2018 Jun 1]; [about 5 screens].
6. Mayo Clinic: Center for Individualized Medicine [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2018. HLA-B*1502/Carbamazepine Pharmacogenomic Lab Test; [cited 2018 Jun 1]; [about 4 screens].
7. Mayo Clinic: Center for Individualized Medicine [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2018. HLA-B*5701/Abacavir Pharmacogenomic Lab Test; [cited 2018 Jun 1]; [about 4 screens].
8. Mayo Clinic: Mayo Medical Laboratories [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1995–2018. Test ID: PGXFP: Focused Pharmacogenomics Panel: Specimen; [cited 2018 Jun 1]; [about 3 screens].
9. National Cancer Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; NCI Dictionary of Cancer Terms: gene; [cited 2018 Jun 1]; [about 3 screens].
10. National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; Blood Tests; [cited 2018 Jun 1]; [about 3 screens].
11. NIH National Institute of General Medical Sciences [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; Pharmacogenomics; [updated 2017 Oct; cited 2018 Jun 1]; [about 4 screens].
12. NIH U.S. National Library of Medicine: Genetics Home Reference [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; What is pharmacogenomics?; 2018 May 29 [cited 2018 Jun 1]; [about 4 screens].
13. UF Health: University of Florida Health [Internet]. University of Florida; c2018. How your genes influence what medicines are right for you; 2016 Jan 11 [updated 2018 Jun 1; cited 2018 Jun 1]; [about 2 screens].
14. UW Health American Family Children’s Hospital [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2018. Kids Health: Pharmacogenomics; [cited 2018 Jun 1]; [about 4 screens].