Ferritin vücudunuzdaki demir ile aynı şey değildir. Bunun yerine, ferritin demiri depolayan ve vücudunuzun ihtiyacı olduğunda serbest bırakan bir proteindir. Ferritin genellikle vücudunuzun hücrelerinde yaşar, aslında çok az kanda dolaşır.
En büyük ferritin konsantrasyonları tipik olarak karaciğer hücrelerinde (hepatositler olarak bilinir) ve bağışıklık sisteminde (retiküloendotelyal hücreler olarak bilinir) bulunur.
Ferritin, daha fazla kırmızı kan hücresi yapma zamanı gelene kadar vücut hücrelerinde saklanır. Vücut, ferritin salgılaması için hücrelere sinyal gönderir. Ferritin daha sonra transferrin adı verilen başka bir maddeye bağlanır.
Transferrin, yeni kırmızı kan hücrelerinin yapıldığı yere taşımak için ferritin ile birleşen bir proteindir. Transferrin’i demir için özel bir taksi olarak düşünün.
Bir kişinin normal demir seviyelerine sahip olması önemli olmakla birlikte, yeterli miktarda depolanmış demire sahip olmak da önemlidir. Bir kişinin yeterli ferritin yoksa, demir depoları hızla tükenebilir.
Ferritin Testi Nedir?
Vücudunuz tüm hücrelerine oksijen taşımak için kırmızı kan hücrelerinde demire güvenir.
Yeterli demir olmadan, kırmızı kan hücreleriniz yeterli oksijen sağlayamaz. Bununla birlikte, çok fazla demir de vücudunuz için iyi değildir. Hem yüksek hem de düşük demir seviyeleri ciddi bir altta yatan soruna işaret edebilir.
Doktorunuz demir eksikliği veya aşırı demir yükü yaşadığınızdan şüphelenirse, ferritin testi isteyebilir. Bu, vücudunuzda depolanan demir miktarını ölçer, bu da doktorunuza demir seviyelerinizin genel bir resmini verebilir.
Ferritin Testinin Amacı
Kanınızda çok fazla ferritin olup olmadığını bilmek, doktorunuza genel demir seviyeleriniz hakkında ipuçları verebilir. Kanınızdaki ferritin ne kadar fazla olursa, vücudunuzda o kadar fazla demir depolanır.
Ferritin Kaç Olursa Tehlikelidir?
Normal ferritin seviyeleri erkekler için mililitre kan başına 12 ila 300 nanogram (ng / mL) ve kadınlar için 12 ila 150 ng / mL arasındadır. Cinsiyetinize göre bu seviyelerin üzerinde veya altında ferritin seviyeniz varsa ferritin düzeyinizin normal olmadığı ve tehlikeli olabileceği söylenebilir. Doktorunuza danışmanız gereklidir.
Ferritin Düşüklüğü – Eksikliği Nedir?
Normal ferritin seviyeleri erkekler için mililitre kan başına 12 ila 300 nanogram (ng / mL) ve kadınlar için 12 ila 150 ng / mL arasındadır. Cinsiyetinize göre bu seviyelerin altında ferritin seviyeniz varsa ferritin düşüklüğünden bahsedilebilir. Doktorunuza danışmanız gerekir.
Demir eksikliğinde normalden düşük serum ferritin seviyeleri görülür. Yeterli demir olmadan vücut, oksijen taşımalarına izin veren kırmızı kan hücrelerinin bir bileşeni olan yeterli düzeyde hemoglobin üretemez. Demir eksikliği anemisi bunun sonucudur. Hafif anemi hiç semptom üretmeyebilir. Ancak ileri anemi durumunda belirtiler ortaya çıkabilir.
Düşük ferritin seviyeleri ile ilişkili aşağıdaki semptomlardan bazılarına sahipseniz doktorunuz bir ferritin testi isteyebilir:
- açıklanamayan yorgunluk
- baş dönmesi
- kronik baş ağrıları
- açıklanamayan zayıflık
- kulaklarında çınlama
- sinirlilik
- bacak ağrıları
- nefes darlığı
Ferritin Yüksekliği – Fazlalığı Nedir?
Normal ferritin seviyeleri erkekler için mililitre kan başına 12 ila 300 nanogram (ng / mL) ve kadınlar için 12 ila 150 ng / mL arasındadır. Cinsiyetinize göre bu seviyelerin üzerinde ferritin seviyeniz varsa ferritin yüksekliğinden bahsedilebilir. Doktorunuza danışmanız gerekir.
Ferritin seviyeleri, karaciğer ve dalak gibi organlarınıza verilen hasarın bir sonucu olarak da artabilir.
Test, özellikle kanınızda çok fazla veya çok az demir olmasına neden olan demirle ilgili bir durumunuz varsa, genel sağlığınızı izlemek için de kullanılabilir.
Ayrıca hoş olmayan semptomlara da neden olabilecek çok yüksek ferritin seviyelerine sahip olabilirsiniz. Aşırı ferritin belirtileri şunları içerir:
- karın ağrısı
- kalp çarpıntısı veya göğüs ağrısı
- açıklanamayan zayıflık
- eklem ağrısı
- açıklanamayan yorgunluk
Ferritin Testi Nasıl Yapılır?
Ferritin testi, ferritin düzeylerinizi doğru bir şekilde teşhis etmek için sadece az miktarda kan gerektirir.
Bazı durumlarda, doktorunuz kan alınmadan önce en az 12 saat boyunca yemek yememenizi isteyebilir.Clinical Chemistry Amerikan Derneği (AACC)’e göre test bir süre yemek yemeyip sabahına yapıldığı zaman daha doğrudur.
Bir sağlık uzmanı, damarlarınızı daha görünür hale getirmek için kolunuzun etrafına bir bant uygulayabilir. Cildinizi antiseptik bir bezle sildikten sonra, sağlayıcı bir örnek almak için damarınıza küçük bir iğne sokar. Bu örnek daha sonra analiz için bir laboratuvara gönderilir.
Kan testinden önce herhangi bir özel önlem almanıza gerek yoktur.
Ferritin Kan Testi Sonuçlarınızı Anlama
Ferritin kan testi sonuçlarınız önce seviyelerinizin normal sınırlar içinde olup olmadığını görmek için değerlendirilir. Mayo Clinic’e göre , tipik aralıklar:
- Erkeklerde mililitre başına 20 ila 500 nanogram
- Kadınlarda mililitre başına 20 ila 200 nanogram
Tüm laboratuvarların kandaki ferritin seviyeleri için aynı sonuçlara sahip olmadığını unutmayın. Bunlar standart aralıklardır, ancak ayrı laboratuvarlar farklı değerlere sahip olabilir. Ferritin seviyelerinizin normal, yüksek veya düşük olup olmadığını belirlerken daima doktorunuzdan belirli laboratuvarın normal aralığını isteyin.
Düşük Ferritin Seviyelerinin Nedenleri
Normalden düşük ferritin seviyesi, günlük diyetinizde yeterli miktarda demir tüketmediğinizde ortaya çıkabilecek bir demir eksikliğiniz olduğunu gösterebilir.
Demir seviyelerini etkileyen bir başka durum, demirin bağlanmasına yetecek kadar kırmızı kan hücreniz olmadığı anemidir .
Ek koşullar şunları içerir:
- aşırı adet kanaması
- bağırsak emilimini etkileyen mide rahatsızlıkları
- iç kanama
Ferritin seviyelerinizin düşük veya normal olup olmadığını bilmek, doktorunuzun nedeni daha iyi belirlemesine yardımcı olabilir.
Örneğin, anemisi olan bir kişi düşük kan demir seviyelerine ve düşük ferritin seviyelerine sahip olacaktır.
Bununla birlikte, kronik hastalığı olan bir kişi düşük kan demir seviyelerine, ancak normal veya yüksek ferritin seviyelerine sahip olabilir.
Yüksek Ferritin Seviyelerinin Nedenleri
Çok yüksek ferritin seviyeleri belirli durumları gösterebilir.
Bir örnek, vücudunuzun çok fazla demir emdiği hemokromatozdur .
Yüksek demir seviyelerine neden olan diğer durumlar şunlardır:
- romatizmal eklem iltihabı
- hipertiroidi
- erişkin başlangıcı Still hastalığı
- tip 2 diyabet
- lösemi
- Hodgkin lenfoma
- demir zehirlenmesi
- sık kan nakli
- kronik hepatit C gibi karaciğer hastalığı
- huzursuz bacak sendromu
Ferritin, akut faz reaktanı olarak bilinen şeydir. Bu, vücutta iltihaplanma olduğunda ferritin seviyelerinin yükseleceği anlamına gelir. Bu nedenle, karaciğer hastalığı veya Hodgkin lenfoma gibi kanser türleri olan kişilerde ferritin seviyeleri yüksek olabilir .
Örneğin, karaciğer hücreleri ferritin depolar. Bir kişinin karaciğeri hasar gördüğünde, hücrelerin içindeki ferritin sızmaya başlar. Bir doktor, bu ve diğer enflamatuar durumları olan kişilerde normal ferritin seviyelerinden daha yüksek bir bekleyiş olacaktır.
Yüksek ferritin düzeylerinin en yaygın nedenleri obezite , iltihaplanma ve günlük alkol alımıdır. Genetikle ilişkili yüksek ferritin düzeylerinin en yaygın nedenleri hemokromatozis durumudur.
Ferritin testi sonuçlarınız yüksekse, doktorunuz muhtemelen vücudunuzdaki demir seviyeleri hakkında daha fazla bilgi sağlayabilecek başka testler isteyecektir. Bu testler şunları içerir:
- vücudunuzda dolaşan demir miktarını ölçen bir demir testi
- bir toplam demir bağlama kapasitesi (TIBC) testi vücudundaki transferrin miktarını ölçer
Ferritin Kan Testinin Olası Yan Etkileri
Ferritin kan testi, ciddi bir yan etki ile ilişkili değildir, çünkü küçük bir kan örneği almayı gerektirir. Bununla birlikte, kanama durumunuz veya çürükleriniz varsa doktorunuzla konuşun.
Kanınız çekilirken biraz rahatsızlık duyabilirsiniz. Testten sonra nadir yan etkiler şunları içerir:
- aşırı kanama
- baygınlık veya hafif baş dönmesi hissetmek
- morarma
- enfeksiyon
Norm dışında görünen bir rahatsızlık hissederseniz her zaman tıbbi sağlayıcınızı bilgilendirin.
Healthline, Ferritin Level Blood Test, 2018
Referanslar
- Adams P. (2008). Management of elevated serum ferritin levels.
- Blood test: Ferritin (iron). (n.d.).
- Ferritin. (2018).
- Ferritin, serum. (n.d.).
- Mayo Clinic Staff. (2017). Ferritin test.
- Koperdanova M, et al. (2015). Interpreting raised serum ferritin levels. DOI: 10.1136/bmj.h3692
- Vagu C, et al. (2013). Serum iron markers in patients with chronic hepatitis C infection. DOI: 10.5812/hepatmon.13136
