Son yıllarda, mikroalglerden elde edilen fonksiyonel biyoaktif bileşenler, sürdürülebilir kaynaklar olarak farmakoloji ve fonksiyonel gıdalar alanında önemli bir araştırma konusu haline gelmiştir. Yeni bir çalışmada, Spirulina alglerinden çıkarılan ham fikosiyanin (C-PC) üretilmiş ve bu bileşenin farmakolojik etkileri incelenmiştir. Araştırma, C-PC’nin nanofitozom içinde kapsüllenmesini ve bu kapsüllemeyle elde edilen nanopartiküllerin fizikokimyasal özelliklerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, C-PC’nin serbest ve nanofitozom formdaki versiyonları, probiyotik Lactobacillus rhamnosus KU985435 ile fermente edilen inek sütüne eklenerek fonksiyonel yoğurt üretilmiştir. Çalışma, C-PC’nin yoğurttaki stabilitesini de değerlendirmeyi hedeflemiştir.
Fikosiyanin’in Özellikleri ve Etkileri
Araştırmada, C-PC’nin amino asit içeriği incelenmiş ve dokuz temel amino asitten sekizinin ve on bir temel olmayan amino asitten sekizinin varlığı tespit edilmiştir. Orta moleküler ağırlığa sahip olan C-PC (82.992 kDa), inflamasyonu %98.76 oranında azaltma, serbest radikalleri %99.12 oranında savaşma ve insan koronavirüsü 229 E’yi 27.9 seçici indeks ile inhibe etme gibi farmakolojik etkilere sahiptir. Maksimum viral inhibitör aktivite, adsorpsiyon aşamasında gözlenmiştir. Ayrıca, C-PC’nin insan karaciğer ve kolon kanser hücrelerine karşı doxorubicin’den daha etkili olduğu ve normal hücre hatlarına karşı çok düşük sitotoksisite gösterdiği belirlenmiştir.
Nanofitozom Kapsülleme ve Stabilizasyon
C-PC’nin yoğurt içinde depolama süresince kararsız bir protein olduğu ve bozulabileceği tespit edilmiştir. Ancak, nanofitozom kapsülleme yöntemi ile C-PC etkin bir şekilde stabilize edilmiş ve asidik yoğurt ortamına karşı korunmuştur. Nanofitozomların partikül boyutu 44.50 ± 12 nm ve zeta-potansiyeli -32.4 ± 5 mV olarak ölçülmüştür. Üretilen yoğurt, istenilen fizikokimyasal ve fonksiyonel özelliklere sahip olup genel kabul edilirlik göstermiştir.
Kullanılabilir Çıkarımlar
Bu çalışma, C-PC’nin fonksiyonel gıdalar ve farmasötik ürünlerde kullanımı için belirli çıkarımlar sunmaktadır:
- C-PC, serbest radikalleri etkili bir şekilde nötralize eder ve inflamasyonu azaltır.
- Nanofitozom kapsülleme, C-PC’nin stabilitesini artırır ve çevresel koşullara karşı korur.
- Fonksiyonel yoğurt üretiminde kullanılabilir, bu da tüketicilere daha fazla sağlık faydası sağlar.
- C-PC, kanser hücrelerine karşı yüksek etkinlik gösterir, bu da potansiyel farmasötik uygulamalara işaret eder.
Sonuç olarak, Spirulina alglerinden elde edilen C-PC, yenilenebilir bir boya kaynağıdır ve nanofitozom kapsülleme ile sağlanan yüksek stabilite sayesinde gıda ve ilaç endüstrilerinde uygulanabilirliği artmaktadır.
Orijinal Makale: Heliyon. 2024 May 31;10(11):e31642. doi: 10.1016/j.heliyon.2024.e31642. eCollection 2024 Jun 15.