Gastrik hastalıklar, insanlarda önde gelen kronik hastalıklardan biri olarak sağlık, sosyal ve ekonomik yükler oluşturmaktadır. Bu hastalıklarla mücadelede, beslenme ve “gıda ve tıbbi homolog maddeler” kullanımı etkili bir strateji haline gelmiştir. Özellikle belirli diyet bileşenlerinin uzun vadeli ve düzenli alımı, mideyi koruyucu bir etki gösterebilir. Bu bileşenler, gıdalardan çıkarılan polisakkaritler, alkaloidler, terpenoidler, polifenoller, peptitler ve probiyotikler gibi maddeleri içermektedir.
Gastrik hastalıkların önlenmesi ve hafifletilmesinde diyetin rolü büyüktür. Bu amaçla kullanılan anahtar bileşenler, mide asidi salgısını düzenlemek, mide mukozasını korumak, mide savunma faktörlerinin salınımını artırmak ve inflamatuar faktörlerin seviyesini düşürmek gibi çeşitli mekanizmalarla etki ederler. Ayrıca, Helicobacter pylori enfeksiyonunu inhibe etmek, antioksidan etkiler üretmek veya oksidatif hasarı azaltmak ve Nrf2, NF-κB, TLR4, NOS/NO sinyal yollarını aktive etmek gibi yollarla gastrik oksidatif stresi önlerler.
Polisakkaritler ve Alkaloidler
Polisakkaritler, mide mukozasını koruyarak mide asidi salgısını düzenlerler. Ayrıca, anti-inflamatuar özellikleri ile dikkat çekerler. Alkaloidler ise, Helicobacter pylori enfeksiyonunu inhibe ederek gastrik hastalıkların önlenmesinde önemli bir rol oynar.
Antioksidan Etkiler ve Polifenoller
Polifenoller, güçlü antioksidan özelliklere sahiptirler ve oksidatif hasarı azaltmada etkilidirler. Bu bileşenler, gastrik hücrelerdeki lipid peroksitleri inhibe ederek oksidatif stresi önlerler. Ayrıca, Nrf2 sinyal yolunu aktive ederek hücre savunma mekanizmalarını güçlendirirler.
Somut ve Değerli Çıkarımlar
– Polisakkaritler, mide mukozasını korur ve mide asidi salgısını düzenler.
– Alkaloidler, Helicobacter pylori enfeksiyonunu inhibe eder.
– Polifenoller, oksidatif stresi azaltır ve antioksidan etki gösterir.
– Nrf2 sinyal yolunu aktive eden bileşenler, hücre savunma mekanizmalarını güçlendirir.
Bu bulgular, gastrik hastalıkların önlenmesi ve tedavisinde beslenmenin önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Gıdalardan elde edilen spesifik bileşenler, mide sağlığını korumak için etkili bir yol sağlayabilir. Bu nedenle, sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirerek gastrik hastalıklarla mücadele edebiliriz.
Orijinal Makale: J Agric Food Chem. 2024 Aug 5. doi: 10.1021/acs.jafc.4c05361. Online ahead of print.