Gece uyuduğunuz ortamda, pencereden sızan sokak lambası ya da yatak odanızdaki televiyon ışığı gibi ışıkların olması uyku kalitenizi bozmaktan çok daha fazlasını yapıyor olabilir. Yapılan yeni bir araştırmaya göre, uyuduğunuz odada ışık olması kilo alma riskini ve kadınlarda obezite riskini arttırıyor.
Çalışmanın araştırmacıları geceleri uyurken ışığa maruz kaldığını belirten kadınların, geceleri uyurken ışığa maruz kalmayan kadınlara kıyasla kilo alma ve obez olma riskinin daha yüksek olduğunu ortaya çıkardı.
Bu bulgular aynı zamanda gece uyuduğunuz odada herhangi bir ışık kaynağı olmasının sağlık açısından kötü olduğu yönündeki düşünceleri de güçlendiriyor. Araştırmacılar hayvanlarda yapılan önceki çalışmaların gece ışığa maruz kalmanın uykuyu ve 24 saatlik ritmi bozabileceğini, yeme davranışlarını değiştirebileceğini ve kilo alımını artırabileceğini öne sürüyor.
Ulusal Çevre Sağlığı Bilimleri Enstitüsü’nün (NIEHS) doktora sonrası araştırmacısı Dr. Yong-Moon Park ve NIEHS Epidemiyoloji Şubesi başkanı kıdemli araştırmacı Dale Sandler, JAMA Internal Medicine dergisinde 10 Haziran’da yayınlanan araştırma raporunda, “geceleri uyurken yapay ışığa maruz kalmanın azaltılmasıyla obeziteyi önlemek için yararlı bir strateji izlenebileceğini” ifade etti.
Bununla beraber araştırmacılar sadece ortak bir düşünceyi ortaya atıyorlar ve şimdilik bu düşüncelerini kanıtlayamıyorlar. Araştırmacılar gece uyuduğunuz odada ışık bulunmasının yanı sıra sağlıksız beslenme ve fiziksel aktivitenin az oluşu gibi faktörleri yaptıkları çalışmada tam anlamıyla hesaba katmıyor.
Araştırmacılar, “Tüm diğer faktörlerle beraber gece ışığa maruz kalmak birleştiğinde kilo alımı ve obezitenin takım yıldızını oluşturabilir” açıklamasını yapıyor. Bunun yanında araştırmacılar, gece ışığını azaltmanın obeziteyi önleyip önleyemeyeceğini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu da belirtiyor.
Her ne kadar bulgular henüz kesin olmasa da gece uyuduğunuz odada ışık olmamasını sağlamak sağlığınız için iyi olabilir. Park ve Sandler, “İnsanlara ışık açıkken uyumamaları gerektiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.” diyor.
Işık Zararlı Mı?
Yapılan önceki çalışmalarda da, gece ışığa maruz kalma ile obezite arasında bir bağlantı olabileceği ortaya çıkmıştı. Ancak bu araştırmaya katılanların çoğunu gece vardiyasında çalışan dolayısıyla gece yüksek seviyede ışığa maruz kalan kişiler oluşturuyordu. Bu sebeple çalışmanın sonuçları genel popülasyon için geçerli olmayabilir.
Bununla beraber yapılan yeni çalışmada araştırmacılar, Amerika’nın çeşitli eyaletlerinde yaşayan 35 ile 74 yaş arasında yaklaşık 44.000 kadının bilgilerini analiz ettiler. Katılımcıların kiloları çalışmanın başında kaydedildi ve ortalama 5,7 yıl izlendi. Ayrıca katılımcılara, uyurken diğer odalardan gelen ışık, dışarıdan gelen ışık, TV’den gelen ışık ve yatak odasındaki ışık gibi geceleri ışığa maruz kalma düzeyleriyle ilgili sorular da soruldu.
Çalışma sonucunda gece herhangi bir ışığa maruz kalan kadınların araştırma süreci boyunca obe olma riskinin %20 oranında arttığı gözlendi.
Bağlantı Var Mı?
Uyuduğunuz ortamda ışık olması iştah hormonlarını bozarak yiyecek tüketimini arttırabilir. Ayrıca ışık uyku süresini azaltabilir bu da obezite riskini arttırabilir. Çünkü daha az uyku daha az harekete yol açar.
Bunun yanında gece ışığa maruz kalmak uyku ve stres hormonu seviyelerini bozabilir ya da kilo alımına katkıda bulunacak şekilde doğrudan metabolizmayı etkileyebilir. Bu da obeziteye sebep olabilir.
LiveScience, Keeping Your TV On At Night May Lead To Weight Gain, 2019