COVID-19 aşılarının yavaş yavaş dağıtılmaya başlanmasıyla, dünyada SARS-CoV-2 enfeksiyon vakalarının sayısı nihayet düşüşe geçmiştir. Bu durum, Ocak ayının başındaki rekor yüksek artışların ardından hoş bir haber olarak karşılanmıştır. Ancak aşının yaygınlaştırılmasına rağmen, uzmanlar hala maskelerin önemini vurgulamaya devam ediyor ve bazı durumlarda çift maske öneriliyor.
Bu yazıda KN95, N95, cerrahi maskeler ve kumaş maskeler arasındaki farkları ve hangisinin hangi durumda en iyi olduğu tartışılmıştır.
N95 ve KN95
Tıp dergisi Science Advances’teki bir makaleye göre, seçim yapabileceğiniz birçok farklı seçenek olmasına rağmen , en son raporlara göre en yüksek koruma seviyesi için takılı, valfsiz N95 maskelerin en iyisi olduğudur.
N95 ve bir KN95 maskesi arasındaki fark nedir?
N95 veya KN95 maskelerinin en büyük yararı, aerosol partiküllerinin yüzde 95’ini filtrelemeleridir. Her iki maske de birkaç sentetik malzeme katmanından yapılmıştır ve ağız ve burun üzerine takılması amaçlanmıştır. Maskeyi düzgün takarak, her ikisi de potansiyel olarak yeni koronavirüsü taşıyabilecek aerosol parçacıklarının yüzde 95’ini filtreliyor.
Bununla birlikte farkları, maskelerin düzenlenmesinden sorumlu ABD kuruluşu olan Ulusal Mesleki Güvenlik ve Sağlık Enstitüsü (NIOSH) tarafından yalnızca N95’in onaylanmış olmasıdır.
KN95, NIOSH tarafından onaylanmamasına rağmen diğer ülkelerde ve Çin’de onaylanmıştır. Amerika Birleşik Devletleri çok sıkı bir onay sürecine sahiptir ve KN95 maskesi henüz onay almamıştır.
Eylül 2020’de ECRI , KN95 maskelerini incelemiş ve Çin’de üretilenlerin yaklaşık yüzde 70’inin NIOSH filtreleme gereksinimlerini karşılamadığını tespit etmiştir.
Maskenin nerede üretildiğini sormak, kişisel risk hakkında daha emin olmak ve diğer hastanelerin ve hizmet sağlayıcıların maske deneyimini sormak çok önemlidir. Bununla birlikte, ABD’nin filtreleme verimliliği standartlarını karşılamayan KN95’ler bile COVID-19’a karşı cerrahi veya bez maskeden daha iyi koruma sağlayabilir.
Ancak, düzgün takılmadıkça hiçbir maskenin etkili olmayacağına dikkat etmek çok önemlidir.
Farkına varılması gereken önemli olan şey, N95’e üstün koruma sağlayan, maskenin kendisinin gerçek yüksek kaliteli filtreleme özelliklerinden başka, yüzünüze sıkıca oturmasıdır. Sağlık çalışanları ve onaylanmış COVID-19 hastalarıyla veya risk altında olanlarla yakın teması olan bireyler için maske hayati önem taşımaktadır.
N95 Maske ve Cerrahi Maske
Bir N95 veya KN95’e erişiminiz yoksa, cerrahi maske ikinci en iyi seçenektir. Bununla birlikte, etkinliklerini artırmak için cerrahi maskeleri çift takmak en iyisi seçenektir.
N95 ve cerrahi maske arasındaki farklar nelerdir?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) göre, cerrahi maskeler ile N95 maskeler arasında birkaç temel fark vardır:
- Cerrahi maskeler Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından değerlendirilirken, N95 maskeleri değerlendirilir, test edilir ve NIOSH tarafından onaylanır.
- Cerrahi maskeler sıvıya dayanıklıdır ve büyük damlacıklara, sıçramalara, vücut veya diğer tehlikeli sıvıların spreylerine karşı koruma sağlar. N95’ler, kullanıcının küçük parçacık aerosolleri ve büyük damlacıklar dahil olmak üzere parçacıklara maruziyetini azaltır.
- Cerrahi maskeler gevşektir, N95’ler ise sıkı oturur (düzgün takılmaları şartıyla).
- Cerrahi maskelerin uygunluk testi gereksinimi yoktur. N95’lerin bir uyum testi gereksinimi vardır.
- Cerrahi maskelerde kullanıcı mühür kontrolü gerekliliği yoktur. N95’lerin sızdırmazlık kontrolü gereksinimi vardır.
- Cerrahi maskeler, kullanıcıya havadaki daha küçük partikülleri solumaya karşı güvenilir bir koruma seviyesi sağlamaz. N95’ler havadaki partiküllerin en az yüzde 95’ini filtreler.
- Cerrahi maskeler, kullanıcı nefes aldığında maskenin kenarından sızar. Düzgün bir şekilde giyildiğinde, N95’ler minimum sızıntıya sahiptir.
Kumaş Maskeler ve N95
Korunmak için son seçenek kumaş maskeler olacaktır. Kumaş maskeler test edilmemiştir veya düzenlenmemiştir ve her bir kumaş türü farklı bir filtreleme seviyesine sahiptir.
Bununla birlikte, hiçbir maske yerine bir kumaş maske tercih edilebilir. Ancak maksimum miktarda koruma ve filtrasyona sahip olmak için, iki katına çıkarılmış bir cerrahi maske veya uygun şekilde giyilmiş bir N95 / KN95 tercih edilir.
Kumaş maskeler en geçirgen olanlardır ve en az korumayı sağlarlar, ancak hiç maske olmamasından daha iyidir. Ancak en önemli olan nokta maskenin ev dışındayken her zaman takılması gerektiğidir. Bir KN95 bile çıkarmaya devam ettiğinizde cerrahi maskeden daha iyi değildir.
Healthline, Which Facial Covering is Better? Experts Talk KN95, Cloth, and Surgical Masks, 2021
