Hipoklorhidri, düşük bir mide asidi seviyesi için tıbbi terimdir. Hipoklorhidrili kişiler sindirim sorunları, beslenme yetersizlikleri ve gastrointestinal enfeksiyonlar yaşayabilir, ancak hızlı tedavi ciddi komplikasyonları önleyebilir. Hipoklorhidrili bir kişi midede yeterince hidroklorik asit (HCL) üretemez. Mide asidi, çeşitli enzimlerle birlikte yiyeceklerin parçalanmasına yardımcı olur. Bu asidin diğer işlevleri şunları içerir:
- Protein ve vitamin B-12 gibi belirli besinleri emmede vücuda yardımcı olmak
- Enfeksiyonu önlemek için midede bakteri ve diğer patojenleri öldürmek
Hipoklorhidri Nedenleri Nelerdir?
Hipoklorhidrinin yaygın nedenleri şunlardır:
Yaş: Mide, yaşlanmanın bir sonucu olarak daha az asit üretebilir. 2013 tarihli bir incelemeye göre, yaşlı yetişkinlerin midesindeki ana değişiklik hipoklorhidridir. 65 yaş üstü kişiler en yüksek riske sahiptir.
Stres: Günlük stresin mide asidi üretimi üzerinde fazla bir etkisi olmayabilirken, kronik stres hipoklorhidriye katkıda bulunabilir.
İlaçlar: Asit reflü veya mide ekşimesi için antasitlerin veya diğer ilaçların uzun süreli kullanımı vücudun mide asidi üretimini azaltabilir. Doktorlar genellikle asit reflüsünü tedavi etmek için proton pompası inhibitörleri adı verilen ilaçları reçete eder ve bunlar hipoklorhidriye neden olabilir.
Bakteriyel enfeksiyon: Dünya çapında insanların yüzde 50’sinden fazlası Helicobacter pylori (H. pylori) adı verilen bir bakteri ile enfektedir. Bu enfeksiyon, düşük mide asidi seviyelerine ve mide ülserlerine katkıda bulunabilir.
Çinko eksikliği: Mide asidi üretimi için çinko gereklidir. Bu mineralin eksikliği hipoklorhidriye katkıda bulunabilir.
Mide ameliyatı: Gastrik bypass ameliyatı da dahil olmak üzere bazı cerrahi prosedürler, midenin ürettiği asit miktarını azaltabilir.
Hipoklorhidri Belirtileri Nelerdir?
Hipoklorhidri belirtileri şunları içerebilir:
- şişkinlik
- geğirme
- ishal
- gaz
- saç kaybı
- göğüste ağrılı yanma hissi
- bağırsak enfeksiyonları
- takviye alırken mide bulantısı
- demir ve B-12 vitamini eksiklikleri dahil olmak üzere besin eksiklikleri
- dışkıda sindirilmemiş yiyecek
- mide rahatsızlığı
- zayıf tırnaklar
Hipoklorhidri ile aşağıdakiler gibi diğer birkaç tıbbi sorun arasında da bir bağlantı vardır:
- alerji
- anemi
- astım
- otoimmün bozukluklar
- akne ve sedef hastalığı dahil olmak üzere cilt problemleri
Risk Faktörleri Nelerdir?
Bazı faktörler hipoklorhidri geliştirme riskini artırabilir:
- Mide asidi üretimini azaltmak için ilaç almak
- 65 yaşında veya daha büyük olmak
- Sürekli olarak yüksek düzeyde strese sahip olmak
- Çinko içermeyen veya zayıf çinko emilimine sahip bir diyet yemek
- H. pylori enfeksiyonuna sahip olmak
- Mide ameliyatı geçirmiş olmak
Hipoklorhidri Nasıl Teşhis Edilir?
Hipoklorhidriyi teşhis etmek için, bir doktor tipik olarak bir kişinin tıbbi geçmişini alır ve fizik muayene yapar. Ayrıca, verici içeren küçük bir kapsül ile midenin asitliğini test edebilirler. Kişi kapsülü yutar ve verici gastrointestinal sistemdeki asit miktarını bildirir. Doktorlar asitliği pH ölçeğini kullanarak ölçer. 3-5’lik bir pH değeri hipoklorhidriyi gösterirken, 3’ten düşük bir pH seviyesi normal mide asidi seviyelerini gösterir.
pH değeri 5’ten büyükse, bu, aklorhidri olarak adlandırılan mide asidinin neredeyse tamamen yok olduğunu gösterir. Sonuçlar hipoklorhidri veya aklorhidri gösteriyorsa, doktor demir veya diğer besin maddelerinde eksiklik olup olmadığını kontrol etmek için kan testleri yapabilir. Bir doktor, bir teşhisi doğrulamak için HCL takviyeleri reçete edebilir. Bir kişi takviyeleri alırken daha iyi hissediyorsa, semptomların nedeni muhtemelen düşük mide asididir.
Hipoklorhidri Nasıl Tedavi Edilir?
Hipoklorhidri tedavisi altta yatan nedene bağlıdır. Seçenekler şunları içerir:
H. pylori için antibiyotikler: H. pylori enfeksiyonu antibiyotik tedavisi gerektirir. Bir doktor genellikle aynı anda almak için en az iki antibiyotik reçete eder. Bir antibiyotik kombinasyonu almak, bakterilerin ilaçlardan birine direnç geliştirmesini önler. Doktorun, 4 haftalık tedaviden sonra H. pylori bakterilerinin hala var olup olmadığını kontrol etmesi gerekebilir. Eğer öyleyse, doktor farklı bir ilaç kombinasyonu reçete edebilir.
İlaç kullanımının gözden geçirilmesi: Antasitlerin ve proton pompası inhibitörlerinin uzun süreli kullanımı hipoklorhidriye neden olabilir. Bir doktor, ilaçların kullanımını durdurmayı veya farklı bir tedaviye geçmeyi önerebilir. İlaçları değiştirmeden veya kesmeden önce daima bir doktorla konuşun.
Sindirim enzimleri ve HCL takviyeleri: Bir kişi, mide asitliğini artırmak için bir HCL takviyesi ve bir pepsin enzimi almaktan yararlanabilir. Bu tedavi seçeneği, özellikle mide asidi seviyelerinde doğal bir düşüş yaşayan yaşlı yetişkinler için faydalı olabilir. Doğal sindirim enzimleri sağlık mağazalarında ve eczanelerde de mevcuttur. Bunlar genellikle mide asidi üretimini uyarabilen papaya ve ananas özleri içerir. Bir HCL takviyesi almadan önce bir doktora danışın.
Stres yönetimi: Kronik stresi azaltmak, sindirim fonksiyonunu eski haline getirebilir. Aşağıdaki yaşam tarzı değişiklikleri yardımcı olabilir:
- Stres kaynaklarını yönetmek ve azaltmak
- Düzenli egzersiz yapmak
- Derin nefes alma ve ilerleyici kas gevşetme tekniklerini öğrenmek
- Meditasyon ve farkındalık uygulamak
- Yoga yapmak
- Terapiye gitmek
Beslenme alışkanlıklarını değiştirmek: Bazı diyet değişiklikleri yapmak, hipoklorhidri semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Yağlı ve kızartılmış olanlar gibi sindirimi zor olan yiyeceklerden kaçının. Ayrıca, yiyeceği parçalamak ve ağızdaki sindirim enzimleriyle karışmasına izin vermek için her lokmayı iyice çiğneyin. Daha küçük yiyecek parçacıkları midede daha kolay sindirilir. Yatmadan en az 3 saat önce yemek yemekten kaçınmak iyi bir fikirdir. Bu, vücudun uyumadan önce tamamen sindirilmesini sağlar ve gece mide ekşimesi riskini azaltabilir. Yemekten hemen sonra yatmayın ve yatarak yemek yemeyin.
Besin eksikliklerinin ele alınması: Midenin HCL üretmesi için vücudun diyetten çinkoyu emmesi gerekir. Çinko açısından zengin gıdalar şunları içerir:
- kabak çekirdeği
- istiridye ve yengeçler
- sığır eti ve domuz eti
- güçlendirilmiş kahvaltılık tahıllar
- kuru fasulye
- kaju
Düşük bir mide asidi seviyesi, demir, B-12 vitamini ve kalsiyum eksikliği gibi diğer eksikliklere neden olabilir. Bir doktor veya diyetisyen yardımcı olabilir. Özellikle bir kişi düzenli bir mide asidi seviyesine kavuştuğunda, takviye almayı veya bu besinlerin diyet alımını artırmayı önerebilirler.
Özet
Tedavi edilmezse, hipoklorhidri bir kişinin sağlığını ve esenliğini olumsuz etkileyebilir. İnsanların ilişkili semptomları bildirmesi ve testlerden geçmesi önemlidir. Bir doktor, bir kişinin mide asidi seviyesinin neden düşük olduğunu belirlediğinde, semptomları hafifletmenin veya önlemenin yollarını önerebilir. Hızlı tedavi ayrıca komplikasyon riskini de azaltır. Tedavi seçenekleri arasında diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri yapmak, takviye almak ve ilaçların seyrini değiştirmek yer alır.
Kaynak
Medical News Today, What is hypochlorhydria?, 2018
Britton & McLaughlin. Ageing and the gut. 2013.
Franceschi et al. Role of Helicobacter pylori infection on nutrition and metabolism. 2014.
Kines & Krupczak. Nutritional interventions for gastroesophageal reflux, irritable bowel syndrome, and hypochlorhydria: A case report. 2016.