HIV viral yükü nedir?
HIV viral yükü, kanınızdaki HIV miktarını ölçen bir kan testidir. HIV, insan immün yetmezlik virüsü anlamına gelir. HIV, bağışıklık sistemindeki hücrelere saldıran ve onları yok eden bir virüstür.
Bu hücreler vücudunuzu virüslere, bakterilere ve hastalığa neden olan diğer mikroplara karşı korur. Çok fazla bağışıklık hücresi kaybederseniz, vücudunuz enfeksiyonlar ve diğer hastalıklarla savaşmakta güçlük çekebilir.
HIV, AIDS’e (edinilmiş immün yetmezlik sendromu) neden olan virüstür. HIV ve AIDS genellikle aynı hastalığı tanımlamak için kullanılır. Ancak HIV’li çoğu insanda AIDS yoktur.
AIDS’li kişiler son derece düşük sayıda bağışıklık hücresine sahiptir ve tehlikeli enfeksiyonlar, şiddetli tipte pnömoni, kaposi sarkomu ve bazı kanserler dahil olmak üzere yaşamı tehdit eden hastalıklar için risk altındadır.
HIV’iniz varsa, bağışıklık sisteminizi korumak için ilaçlar alabilirsiniz. Bu önlemler AIDS’e yakalanmanızı önleyebilir.
HIV viral yükü testi ne için kullanılır?
HIV viral yük testi şu amaçlarla kullanılabilir:
- HIV ilaçlarınızın ne kadar fayda sağladığını kontrol eder
- HIV enfeksiyonunuzdaki değişiklikleri görmeyi sağlar
HIV viral yükü pahalı bir testtir ve çoğunlukla hızlı bir sonuç gerektiğinde kullanılır. Diğer daha ucuz test türleri, HIV teşhisi için daha sık kullanılır.
Neden bir HIV viral yükü testine ihtiyacınız var?
Sağlık uzmanınız, size ilk HIV teşhisi konduğunda HIV viral yükü testi yaptırmanızı isteyebilir. Bu ilk ölçüm, sağlayıcınızın durumunuzun zaman içinde nasıl değiştiğini ölçmesine yardımcı olur. Viral seviyelerinizin ilk testinizden bu yana değişip değişmediğini görmek için muhtemelen her üç ila dört ayda bir tekrar test edileceksiniz. HIV tedavisi görüyorsanız, sağlık uzmanınız ilaçlarınızın ne kadar iyi çalıştığını görmek için düzenli viral yük testleri isteyebilir.
Yakın zamanda enfeksiyon kapmış olabileceğinizi düşünüyorsanız, bir HIV viral yüküne de ihtiyacınız olabilir. HIV, esas olarak cinsel temas ve kan yoluyla bulaşır. (Aynı zamanda doğum sırasında ve anne sütü yoluyla anneden çocuğa da bulaşabilir.) Aşağıdaki durumlarda enfeksiyon riskiniz daha yüksek olabilir:
- Başka bir erkekle cinsel ilişki yaşamış bir erkek
- HIV bulaşmış bir partnerle cinsel ilişki yaşamak
- Birden fazla cinsel ilişki partnerinizin olması
- Eroin gibi enjekte edilen uyuşturucuları veya başka biriyle uyuşturucu iğnelerini paylaşmak
HIV viral yükü, enfekte olduktan sonraki günler içinde kanınızda HIV bulabilir. Diğer testlerin enfeksiyonu göstermesi birkaç hafta veya ay sürebilir. Bu süre zarfında, farkında olmadan başka birine bulaşabilir. HIV viral yükü daha erken sonuç verir, böylece hastalığın yayılmasını önleyebilirsiniz.
HIV viral yükü sırasında ne olur?
Bir sağlık uzmanı, küçük bir iğne kullanarak kolunuzdaki bir damardan kan örneği alacaktır. İğne takıldıktan sonra az miktarda kan bir test tüpüne veya şişesine alınacaktır. İğne girip çıktığında biraz acı hissedebilirsiniz. Bu genellikle beş dakikadan az sürer.
HIV viral yükü testi için hazırlık yapmak gerekir mi?
HIV viral yükü için herhangi bir özel hazırlığa ihtiyaç yoktur. Ancak bu testi HIV ile enfekte olup olmadığınızı öğrenmek için yaptırıyorsanız, sonuçları ve tedavi seçeneklerinizi daha iyi anlayabilmek için testinizden önce veya sonra bir danışmanla konuşmalısınız.
HIV viral yükü testi için herhangi bir risk var mı?
Kan testi yaptırmanın çok az riski vardır. İğnenin takıldığı yerde hafif ağrı veya morarma olabilir, ancak çoğu semptom hızla geçer.
HIV viral yükü testi sonuçları hakkında
Aşağıda tipik sonuçların bir listesi bulunmaktadır. Sonuçlarınız sağlığınıza ve hatta test için kullanılan laboratuvara bağlı olarak değişebilir.
- Normal sonuç, kanınızda HIV bulunmadığı ve sizin enfekte olmadığınız anlamına gelir.
- Düşük viral yük, virüsün çok aktif olmadığı ve muhtemelen HIV tedavinizin işe yaradığı anlamına gelir.
- Yüksek viral yük, virüsün daha aktif olduğu ve tedavinizin iyi sonuç vermediği anlamına gelir. Viral yük ne kadar yüksekse, zayıf bağışıklık sistemiyle ilgili sorunlar ve hastalıklar için o kadar fazla riskiniz olur. Ayrıca, AIDS geliştirme riskinizin daha yüksek olduğu anlamına da gelebilir. Sonuçlarınız yüksek viral yük gösteriyorsa, sağlık uzmanınız muhtemelen tedavi planınızda değişiklikler yapacaktır.
Sonuçlarınızla ilgili sorularınız varsa, sağlık uzmanınızla görüşün.
HIV viral yükü hakkında diğer bilmeniz gerekenler
HIV için herhangi bir tedavi olmamakla birlikte, geçmişte olduğundan daha iyi tedaviler günümüzde mevcuttur. Bugün, HIV’li insanlar her zamankinden daha iyi bir yaşam kalitesi ile daha uzun yaşıyorlar. HIV ile yaşıyorsanız, sağlık uzmanınızı düzenli olarak görmek önemlidir.
Kaynak: MedlinePlus. 2020. HIV Viral Load
Referanslar
- AIDSinfo [Internet]. Rockville (MD): U.S. Department of Health and Human Services; HIV Overview: HIV/AIDS: The Basics [updated 2017 Dec 4; cited 2017 Dec 4]
- AIDSinfo [Internet]. Rockville (MD): U.S. Department of Health and Human Services; HIV Overview: HIV Testing [updated 2017 Dec 4; cited 2017 Dec 4]
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; About HIV/AIDS [updated 2017 May 30; cited 2017 Dec 4]
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; Living with HIV [updated 2017 Aug 22; cited 2017 Dec 4]
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; Testing [updated 2017 Sep 14; cited 2017 Dec 4]
- Johns Hopkins Medicine [Internet]. Johns Hopkins Medicine; Health Library: HIV and AIDS [cited 2017 Dec 4]
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2018. HIV Infections and AIDS; [updated 2018 Jan 4; cited 2018 Feb 8]
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2018. HIV Viral Load; [updated 2018 Jan 15; cited 2018 Feb 8]
- Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2017. Human Immunodeficiency Virus (HIV) Infection [cited 2017 Dec 4]
- National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; Blood Tests; [cited 2018 Feb 8]
- University of Rochester Medical Center [Internet]. Rochester (NY): University of Rochester Medical Center; c2017. Health Encyclopedia: HIV Viral Load [cited 2017 Dec 4]
- U.S. Department of Veterans Affairs [Internet]. Washington D.C.: U.S. Department of Veterans Affairs; What is AIDS? [updated 2016 Aug 9; cited 2017 Dec 4]
- U.S. Department of Veterans Affairs [Internet]. Washington D.C.: U.S. Department of Veterans Affairs; What is HIV? [updated 2016 Aug 9; cited 2017 Dec 4]
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. HIV Viral Load Measurement: Results [updated 2017 Mar 15; cited 2017 Dec 4]
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. HIV Viral Load Measurement: Test Overview [updated 2017 Mar 15; cited 2017 Dec 4]
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. HIV Viral Load Measurement: What To Think About [updated 2017 Mar 15; cited 2017 Dec 4]
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. HIV Viral Load Measurement: Why It Is Done [updated 2017 Mar 15; cited 2017 Dec 4]
