Isı stresi, broiler tavukların fizyolojik performanslarını olumsuz etkileyen önemli bir faktördür. Bu çalışmada, erken yaş termal koşullandırma (ETC) ve vitamin C uygulamalarının, broiler tavuklarda ısı stresinin hipofiz-adrenal ekseni üzerindeki etkilerini azaltıp azaltamayacağı incelendi. Çalışma, 400 adet bir günlük broiler civciv üzerinde gerçekleştirildi ve dört farklı gruba ayrıldı: kontrol grubu (K), vitamin C uygulanan grup (C), ETC uygulanan grup (T) ve hem ETC hem de vitamin C uygulanan grup (T + C).
Çalışma Yöntemi ve Gruplar
Kontrol grubu (K) ile karşılaştırıldığında, vitamin C uygulanan grup (C) 22. ve 42. günler arasında 2.00 g L-1 oranında suya eklenen vitamin C aldı. Erken yaş termal koşullandırma (ETC) grubu (T), 24 saat boyunca 38.00 ± 1.00 ˚C sıcaklıkta tutuldu. Dördüncü grup (T + C) ise hem ETC hem de vitamin C uygulamalarını birleştirdi.
Bulgular ve Sonuçlar
Çalışmanın sonuçlarına göre, T + C grubunda hipofiz bezindeki adrenokortikotropik hormon (ACTH) hücrelerinin alanında (%18.91) ve çekirdeklerinde (%22.75) belirgin artış gözlemlendi. Ayrıca, serum kortizol seviyelerinde de kontrol grubuna göre artış kaydedildi. Bu artışlar, T + C grubundaki broilerlerin, ısı stresinin olumsuz etkilerine karşı daha iyi adapte olmasını sağladı.
Somut Çıkarımlar
-Bu çalışma, broiler tavuklarda ısı stresine karşı erken yaş termal koşullandırma ve vitamin C uygulamalarının etkili olduğunu ortaya koymaktadır.
-T + C kombinasyonu, hipofiz-adrenal eksenin aktivasyonunu artırarak, stresle başa çıkma yeteneğini güçlendirmektedir.
-Broiler yetiştiricileri, ısı stresi dönemlerinde bu kombinasyonu kullanarak hayvanların refahını ve performansını artırabilir.
Sonuç
Bu araştırma, erken yaş termal koşullandırma ve vitamin C uygulamalarının, broiler tavukların ısı stresine karşı fizyolojik adaptasyonunu geliştirdiğini göstermektedir. Bu bulgular, broiler yetiştiriciliğinde ısı stresi yönetimi için yeni stratejiler geliştirilmesine katkı sağlayabilir.
Orijinal Makale: Vet Res Forum. 2024;15(3):125-130. doi: 10.30466/vrf.2023.2009320.3981. Epub 2024 Mar 15.
