Kısmi Tromboplastin Zamanı (PTT) Testi Nedir?
Kısmi tromboplastin zamanı (PTT) testi, bir kan pıhtısının oluşması için geçen süreyi ölçer . Normalde, kanamaya neden olan bir kesik veya yaralanma olduğunda, kanınızdaki pıhtılaşma faktörleri adı verilen proteinler, bir kan pıhtısı oluşturmak için birlikte çalışır. Pıhtı çok fazla kan kaybetmenizi engeller.
Kanınızda birkaç pıhtılaşma faktörü vardır. Herhangi bir faktör eksik veya kusurluysa, kanın pıhtılaşması normalden daha uzun sürebilir. Bazı durumlarda bu ağır, kontrolsüz kanamaya neden olur. Bir PTT testi, belirli koagülasyon faktörlerinin işlevini kontrol eder. Bunlar, faktör VIII, faktör IX, faktör X1 ve faktör XII olarak bilinen faktörleri içerir.
Diğer isimler: aktive parsiyel tromboplastin zamanı, aPTT, intrinsik yol pıhtılaşma faktörü profili
PTT Testi Ne İçin Yapılır?
PTT testi şu amaçlarla kullanılır:
- Belirli pıhtılaşma faktörlerinin işlevini kontrol etmek için. Bu faktörlerden herhangi birinin eksik veya kusurlu olması kanama bozukluğunuz olduğu anlamına gelebilir . Kanama bozuklukları, kanın normal şekilde pıhtılaşmadığı bir grup nadir durumdur. En çok bilinen kanama bozukluğu hemofilidir .
- Aşırı kanamanın veya diğer pıhtılaşma sorunlarının başka bir nedeni olup olmadığını öğrenmek için. Bunlar , bağışıklık sisteminin pıhtılaşma faktörlerine saldırmasına neden olan belirli otoimmün hastalıkları içerir .
- Pıhtılaşmayı önleyen bir ilaç türü olan heparin alan insanları izlemek için. Bazı kanama bozukluklarında kan, çok az değil, çok fazla pıhtılaşır. Bu, kalp krizi , felç ve diğer yaşamı tehdit eden durumlara neden olabilir . Ancak çok fazla heparin almak aşırı ve tehlikeli kanamalara neden olabilir.
Neden PTT Testine İhtiyacınız Olabilir?
Aşağıdaki durumlarda PTT testine ihtiyacınız olabilir:
- Açıklanamayan ağır kanama varsa
- Kolayca çürük oluşumu varsa
- Damar veya arterde kan pıhtısı varsa
- Karaciğer hastalığı varsa bazen kan pıhtılaşması ile sorunlara yol açabilir,
- Ameliyat olacaksanız . Ameliyat kan kaybına neden olabilir, bu nedenle pıhtılaşma sorununuz olup olmadığını bilmek önemlidir.
- Birden fazla düşük yaptıysanız
- Heparin alıyorsanız
PTT Testi Sırasında Ne Olur?
Bir sağlık uzmanı, küçük bir iğne kullanarak kolunuzdaki bir damardan kan örneği alacaktır. İğne takıldıktan sonra az miktarda kan bir test tüpüne veya şişesine alınacaktır. İğne girip çıktığında biraz batma hissedebilirsiniz. Bu genellikle beş dakikadan az sürer.
PTT Testi Öncesi Herhangi Bir Şey Yapmanız Gerekir Mi?
PTT testi için özel bir hazırlığa ihtiyacınız yoktur.
PTT Testi İçin Herhangi Bir Risk Var Mı?
Kan testi yaptırmanın çok az riski vardır. İğnenin takıldığı yerde hafif ağrı veya morarma olabilir, ancak çoğu semptom hızla geçer.
Sonuçlar Ne Anlama Gelir?
PTT test sonuçlarınız, kanınızın pıhtılaşmasının ne kadar zaman aldığını gösterecektir. Sonuçlar genellikle birkaç saniye olarak verilir. Sonuçlarınız kanınızın pıhtılaşmasının normalden daha uzun sürdüğünü gösteriyorsa, şu anlama gelebilir:
- Hemofili veya von Willebrand hastalığı gibi bir kanama bozukluğu. Von Willebrand hastalığı en yaygın kanama bozukluğudur, ancak genellikle diğer kanama bozukluklarından daha hafif semptomlara neden olur.
- Karaciğer hastalığı
- Antifosfolipid antikor sendromu veya lupus antikoagülan sendromu. Bunlar, bağışıklık sisteminizin pıhtılaşma faktörlerine saldırmasına neden olan otoimmün hastalıklardır.
- K vitamini eksikliği. K vitamini, pıhtılaşma faktörlerinin oluşmasında önemli bir rol oynar.
Heparin alıyorsanız, sonuçlarınız doğru dozu alıp almadığınızı göstermeye yardımcı olabilir. Dozunuzun doğru seviyede kaldığından emin olmak için muhtemelen düzenli olarak test edileceksiniz.
Bir kanama bozukluğu teşhisi konulursa, sağlık uzmanınızla konuşun. Çoğu kanama bozukluğunun tedavisi olmasa da, durumunuzu yönetmeye yardımcı olabilecek tedaviler vardır.
PTT Testi Hakkında Bilmeniz Gereken Başka Bir Şey Var Mı?
PTT testi genellikle protrombin zamanı adı verilen başka bir kan testiyle birlikte istenir. Protrombin zamanı testi, pıhtılaşma yeteneğini ölçmenin başka bir yoludur.
Medlineplus, Partial Thromboplastin Time (PTT) Test, 2020
Referanslar
- American Society of Hematology [Internet]. Washington D.C.: American Society of Hematology; c2018. Bleeding Disorders; [cited 2018 Aug 26]; [about 2 screens].
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; Hemophilia: Diagnosis; [updated 2011 Sep 13; cited 2018 Aug 26]; [about 3 screens].
- Hinkle J, Cheever K. Brunner & Suddarth’s Handbook of Laboratory and Diagnostic Tests. 2nd Ed, Kindle. Philadelphia: Wolters Kluwer Health, Lippincott Williams & Wilkins; c2014. Partial Thromboplastin Time (PTT); p. 400.
- Indiana Hemophilia & Thrombosis Center [Internet]. Indianapolis: Indiana Hemophilia & Thrombosis Center Inc.; c2011–2012. Bleeding Disorders; [cited 2018 Aug 26]; [about 3 screens].
- Kids Health from Nemours [Internet]. Jacksonville (FL): The Nemours Foundation; c1995–2018. Blood Test: Partial Thromboplastin Time (PTT); [cited 2018 Aug 26]; [about 3 screens].
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.; American Association for Clinical Chemistry; c2001–2018. Partial Thromboplastin Time; [updated 2018 Mar 27; cited 2018 Aug 26]; [about 2 screens].
- Mayo Clinic: Mayo Medical Laboratories [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1995–2018. Test ID: ATPTT: Activated Partial Thromboplastin Time (APTT), Plasma: Clinical and Interpretive; [cited 2018 Aug 26]; [about 4 screens].
- National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; Blood Tests; [cited 2018 Aug 26]; [about 3 screens].
- Riley Children’s Health [Internet]. Indianapolis: Riley Hospital for Children at Indiana University Health; c2018. Coagulation Disorders; [cited 2018 Aug 26]; [about 3 screens].
- UF Health: University of Florida Health [Internet]. Gainesville (FL): University of Florida; c2018. Partial thromboplastin time (PTT): Overview; [updated 2018 Aug 26; cited 2018 Aug 26]; [about 2 screens].
- University of Rochester Medical Center [Internet]. Rochester (NY): University of Rochester Medical Center; c2018. Health Encyclopedia: Activated Partial Thromboplastin Clotting Time; [cited 2018 Aug 26]; [about 2 screens].
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2018. Health Information: Partial Thromboplastin Time: Results; [updated 2017 Oct 5; cited 2018 Aug 26]; [about 8 screens].
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2018. Health Information: Partial Thromboplastin Time: Test Overview; [updated 2017 Oct 5; cited 2018 Aug 26]; [about 2 screens].
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2018. Health Information: Partial Thromboplastin Time: Why It Is Done; [updated 2017 Oct 5; cited 2018 Aug 26]; [about 3 screens].
- WFH: World Federation of Hemophilia [Internet]. Montreal Quebec, Canada: World Federation of Hemophilia; c2018. What is von Willebrand Disease (VWD); [updated 2018 June; cited 2018 Aug 26]; [about 2 screens].