Kronik düşük doz akrilamid (AA) maruziyetinin, glikoz metabolizması bozukluklarına (GMD) yol açabileceği ve bu etkilerin probiyotikler aracılığıyla hafifletilebileceği üzerine yapılan yeni bir araştırma, önemli bulgular ortaya koydu. AA’nın toksik bir gıda kontaminantı olduğu ve yüksek dozlarda glikoz metabolizması üzerinde olumsuz etkileri olduğu biliniyor. Ancak, düşük dozlarda kronik AA maruziyetinin glikoz metabolizmasını nasıl etkilediği ve probiyotiklerin bu etkileri nasıl hafifletebileceği konusunda belirsizlikler bulunuyordu. Bu araştırmada, C57BL/6N fareler AA’ya maruz bırakıldı ve ardından çeşitli tedavi yöntemleri uygulandı.
Araştırma kapsamında, farelere 10 hafta boyunca kilogram başına 5 mg AA verildi. Bu süreçte, kan glikoz seviyelerinin arttığı, serum insülin ve GLP-1 seviyelerinin ise düştüğü gözlemlendi. AA maruziyetinin ardından farelere 3 hafta boyunca Glukagon Benzeri Peptid-1 (GLP-1) analoğu olan dulaglutid uygulandı. Dulaglutid tedavisi, AA’ya maruz kalan farelerde kan glikoz seviyesini düşürdü ve serum insülin seviyesini artırdı.
INT-777 Tedavisinin Etkileri
Sonrasında farelere 10 hafta boyunca AA veya AA + INT-777 (Takeda G-protein-coupled receptor 5 (TGR5) agonisti) verildi. INT-777 tedavisi, AA’nın neden olduğu ileal TGR5 ve proglukagon (PG) gen ekspresyonundaki azalmayı tersine çevirdi ve serum GLP-1 seviyesini düşürdü. Bu bulgular, kronik düşük doz AA’nın TGR5-GLP-1 eksenini inhibe ederek GMD’yi indüklediğini gösterdi.
Lactobacillus reuteri’nin Rolü
Araştırmanın bir diğer bölümünde, farelere 10 hafta boyunca AA verildikten sonra 3 hafta boyunca Lactobacillus reuteri JCM 1112 takviyesi yapıldı. L. reuteri takviyesi, serum glikoz, insülin ve GLP-1 seviyelerini önemli ölçüde artırdı, ileal TGR5 ve PG gen ekspresyonunu yukarı yönlü düzenledi ve AA maruziyeti olan farelerdeki safra asidi metabolizması dengesizliğini etkili bir şekilde düzeltti. Ayrıca, L. reuteri ileal süperoksit dismutaz ve katalaz aktivitelerini ve toplam antioksidan kapasitesini artırarak kronik AA kaynaklı oksidatif stresi önledi.
Önemli Çıkarımlar
• Kronik düşük doz AA maruziyeti, glikoz metabolizmasını olumsuz etkileyebilir.
• Dulaglutid, AA’nın neden olduğu glikoz metabolizması bozukluklarını hafifletebilir.
• INT-777, AA’nın TGR5-GLP-1 eksenini inhibe eden etkilerini tersine çevirebilir.
• Lactobacillus reuteri, glikoz metabolizmasını iyileştirir ve oksidatif stresi azaltır.
Bu araştırma, kronik düşük doz AA’nın glikoz metabolizması üzerindeki toksik etkilerini ve bu etkilerin probiyotikler aracılığıyla hafifletilebileceğini ortaya koyarak yeni bakış açıları sunuyor.
Orijinal Makale: Food Funct. 2024 May 28. doi: 10.1039/d4fo01061b. Online ahead of print.
