Makat Siğili (Kondilom) Nedir?

Makat siğili (anal kondilom) nedir?

Kondiloma akuminata viral nedenlerle olur ve molluscum kontagiasum ile sıklıkla karıştırılır.

Molluscum kontagiasum hakkında daha fazla bilgi almak makalemize bakabilirsiniz.

Makat siğili; anal kondilom veya kondiloma akuminata, makatın çevresini ve içini etkileyen bir durumdur, aynı zamanda cinsel organların etrafını da etkileyebilir. Toplu iğne başı gibi noktalar halinde belirirler. Sıklıkla makatta ağrı veya huzursuzluk yaratmazlar, bu nedenle hasta sorunun farkında bile olmayabilir.

Makat siğilinin (anal kondilom) önemi nedir?

Makat siğili, cinsel temasla ve ‘’HPV’’ olarak adlandırılan ‘’human papiloma virüsü’’ ile bulaşır. Bu nedenle cinsel temasla bulaşan hastalıklar içinde sınıflandırılır. Normal cinsel temasla da makat bölgesine bulaşabilir. Ancak, makat yolu ile cinsel temasta rastlanma olasılığının çok arttığı bilinmektedir. Olguların yaklaşık % 46’sının eşcinsel (homoseksüel) erkekler olduğu gözlenmektedir.

Bilinen 130’un üzerinde HPV tipi mevcuttur. Makat bölgesine ait HPV veya ‘’human papilloma virüs’’ HPV-6, HPV-11, HPV-16 veya HPV-18 olarak adlandırılan virüslerle bulaşır. Bu virüslerden HPV-16 ve HPV-18’in kanserleşme riski içerdiği (onkojen virüs) ve makat kanserine neden olduğu bilinmektedir. Genelde ise HPV-16, HPV-18, HPV-31, HPV-33, HPV-35, HPV-39, HPV-45, HPV-51, HPV-52, HPV-56, HPV-58 ve HPV-59 olmak üzere toplam 12 adet HPV tipleri onkojen veya kanserojen virüsler olarak bilinmekte ve cinsel organ kanserleri (penis, vajina) ve rahim ağzı kanserine neden olmaktadırlar. Rahim ağzı kanserlerinin % 99’u ve makat kanserlerinin % 88’inin HPV ile ilişkili olduğu ileri sürülmektedir.

Her riskli HPV türü makat kanserine neden olur mu?

Rovelli ve ark. 875 olguluk çalışmasında makat kanserine neden olan hastalarda HPV-16 oranı % 73 ve HPV-18 oranı % 53 olarak belirlenmiştir.

HPV enfeksiyonu ne sıklıkta görülür?

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Pagliusi tarafından 2010 yılında yayınlanan çalışmada, dünya genelinde 630 milyon HPV enfeksiyonlu kişi olduğu ve HPV sıklığının genel nüfusta % 9-13 arasında değiştiği bildirilmiştir. HPV enfeksiyonları, cinsel temasla bulaşan hastalıklar içinde en yaygın olanlarıdır.

HPV enfeksiyonu ile HİV ilişkisi var mıdır?

Palefsky ve ark. çalışmasında, AİDS hastalığı etkeni olan HİV (Human İmmune Deficiency Virüs – AİDS) mevcut (pozitif) olan hastaların % 73’ünde ve HİV mevcut olmayan (negatif) hastaların % 27’sinde çok sayıda HPV tipi içeren siğiller olduğunu saptamışlardır.

Organ nakli sonrasında makat siğili oluşabilir mi?

Organ nakilleri (böbrek, karaciğer, pankreas, kalp, akciğer, vb.) sonrasında bağışıklık sisteminin zayıflaması ile gelişen makat siğili olguları bildirilmiştir.

HPV enfeksiyonundan korunmada aşılanma önemli midir?

Borget ve ark. HPV enfeksiyonları sonucunda gelişen kanserlerin, Fransa’ya yıllık maliyetinin 240 milyon Euro olduğunu belirlemişlerdir. Hoy ve ark. ise ABD’de siğillerin yıllık maliyetini kadınlarda 104 milyon dolar ve erkeklerde ise 119 milyon dolar olarak belirlemişlerdir. İlk olarak 2006 yılında kadınlara yönelik ve 2009 yılında ise erkeklere yönelik HPV aşısı üretilmiştir ve halen piyasada iki ayrı tipte HPV aşısı bulunmaktadır. Bivalan aşı HPV-16 ve HPV-18’e karşı koruma saplamakta ve kuadrivalan aşı ise HPV-6, HPV-11, HPV-16 ve HPV-18’e karşı koruma sağlamaktadır. Başlangıçta HPV aşısının sadece kadınlarda kullanımı onaylanırken, günümüzde erkekler için kuadrivalan aşı ,ABD ve Avustralya’da onaylanmaktadır.

Giuliano ve ark. 2011 yılına ait ve 16-26 yaş grubundaki 4,000 erkek üzerinde gerçekleştirilen çalışmasında, HPV enfeksiyonuna karşı kuadrivalan HPV aşısının sadece kadınlar ile cinsel ilişkiye giren (heteroseksüel) erkeklerde % 92.4 ve eşcinsel erkeklerde % 79 oranında koruma sağladığını saptamışlardır.

Brisson ve ark. ise 12 yaşın üzerindeki tüm erkek ve kızların aşılanması durumunda, HPV enfeksiyonunun, kadınlarda % 16 ve erkeklerde % 23 oranında azaltılabileceğini vurgulamışlardır. Bonanni ve ark. Avrupa Birliği çerçevesinde, okullardaki genç kadınların sadece % 13’ünde HPV aşısının uygulandığını vurgulamışlardır.

Marty ve ark. ise Avrupa Birliği’nde 12 yaşın üzerindeki tüm erkek ve kızların aşılanması durumunda, HPV enfeksiyonuna bağlı kanserlerde % 40, makat ve cinsel bölge siğillerinde % 58 oranında azalma görüleceği kanısına varmışlardır. HPV’nin vücutta belirlenmesinden sonra aşılanma yapılmasının bir yararı yoktur.

Amerikan cinsel temasla bulaşan hastalıklar merkezinin belirlediği risk kriterleri

• Yaş
• Gelir düzeyi
• İş durumu
• Medeni durum
• Cinsel partner sayısı (son 3 aydaki)
• Cinsel kimlik (eşcinsel ilişki varlığı)
• Alkol, tütün ve uyuşturucu kullanımı (son 3 aydaki)
• Cinsel geçmiş (cinsel temasla bulaşan hastalık varlığı)
• Seksüel risk profili (son 3 aydaki)
• HPV farkındalığı
• HPV bilgisi
• HPV aşısı hakkında bilgi sahibi olmak

Makat siğili (anal kondilom) nerede yer alır?

Schlappner ve Shaffer’in çalışmasında makat siğili (anal kondilom) olgularının dağılımı şu şekildedir.

• % 84 makat derisinde ve makat kanalı içinde
• % 10 sadece makat kanalı içinde
• % 6 ise sadece makat derisinde

Makat siğilinin (anal kondilom) belirtileri nelerdir?

• Makatta şişlik: karnabahar şeklinde olur
• Makatta kaşıntı
• Makattan kanama
• Makattan sümüksü (mukuslu) akıntı
• Makatta ıslaklık hissi

Makat siğili (anal kondilom) ayırıcı tanısında hangi hastalıklar yer alır?

• Makat çatlağı (anal fissür)
• Hemoroid (basur)
• Proktit (klamidya, gonokok – bel soğukluğu, sifiliz – frengi)
• Makat kanseri (anüs kanseri)
• Makatta Paget hastalığı

Makat siğili (anal kondilom) tanısı nasıl konulur?

• Makat muayenesi
• Dışkı kültürü
• Boğaz kültürü
• Makattan sürüntü kültürü
• İdrar yolundan (üretra) alınan sürüntü kültürü (bel soğukluğu – gonore aranır)
• Dışkıda parazit tetkiki
• Anoskopi: şüpheli olan olgularda ‘’HRA’’ veya ‘’high resolution anoscopy’’ olarak adlandırılan yüksek çözünürlüklü anoskopi tetkiki tercih edilir. Yöntemin temeli, makat kanalı içindeki şüpheli bölümün % 5 asetik asit veya Lugol türündeki boyalar ile boyandıktan sonra daha detaylı olarak incelenmesi esasına dayanır.
• Rektoskopi
• Sigmoidoskopi
• Kanda frengi (sifiliz tetkiki, VDRL)
• Hepatit B tetkiki
• Hepatit C tetkiki
• HİV (Human İmmune Deficiency Virüs – AİDS) tetkiki

Makat siğilinin (anal kondilom) mutlaka tedavi edilmesi gerekir mi?

Makat siğili (anal kondilom) kendi halinde bırakılırsa mutlaka büyür, çoğalır ve makat kanserine dönüşme riski taşırlar. Bu nedenle tedavi edilmesi gereklidir ve tedavi edilmediği takdirde: 1. Hastalık, cinsel temasla partnere geçer.
2. Hastalık gebelerde bebeğe bulaşabilir.
3. Makatta skuamöz (epidermoid) gelişimine yol açar.

Makat siğili (anal kondilom) nasıl tedavi edilir?

1. Siğili yakan ilaçlar

• Podofilin: % 5’den 50’ye kadar yoğunlukta kullanılır. Avantajı: uygulamanın kolay olması, anestezi gerektirmemesi ve ucuz olmasıdır. Dezavantajı: Ciltte yanıklara yol açması, sık doktor kontrolu gerektirmesi ve % 30-65 oranında nüks görülmesidir.
• Bikloroasetik asit: Avantajı: uygulamanın kolay olması, anestezi gerektirmemesi, ucuz olması ve makat kanalı içine uygulanabilmesidir. Dezavantajı: Ciltte yanıklara yol açması, sık doktor kontrolu gerektirmesidir ve % 25-35 oranında nüks görülür.
• Trikloroasetik asit: % 10-35 oranında nüks görülür.
• Nitrik asit

2. Imiquimod (Aldara®):

Avantajı: hasta kendi kendine uygulayabilmesi ve sık doktor kontrolü gerektirmemesidir. Dezavantajı: Ciltte hafif yanıklara yol açması ve pahalı olmasıdır, % 10-30 oranında nüks görülür.

3. Koterizasyon (elektrik akımı ile yakma):

Avantajı: tek seansta yapılabilmesi ve makat kanalı içine uygulanabilmesidir. Dezavantajı: anestezi gerektirmesi ve ağrılı olmasıdır, % 3-9 oranında nüks görülür.

4. Cidofovir:

% 40-70 oranında nüks görülür.

5. Kriyoterapi (dondurma):

sıvı hava veya sıvı azot ile uygulanır. Avantajı: tek seansta yapılabilmesi ve makat kanalı içine uygulanabilmesidir. Dezavantajı: anestezi gerektirebilmesi ve cihazın pahalı olmasıdır, % 24-37 oranında nüks görülür.

6. Cerrahi eksizyon:

Avantajı: parçanın tam olarak çıkartılması Dezavantajı: anestezi gerektirmesi ve ağrılı olmasıdır, % 9-42 oranında nüks görülür.

7. İnfrared tedavisi:

lokal anestezi ile kolaylıkla muayenehane koşullarında ağrısız olarak yapılabilmekte ve hasta derhal işine geri dönebilmektedir. Bu teknikte % 7-20 oranında nüks görülür.

8. Lazer tedavisi:

CO2 lazer kullanılır. Avantajı: yaygın siğillerde etkili olması, gebelerde uygulanabilmesi ve nüks oranının düşük olmasıdır. Dezavantajı: anestezi gerektirebilmesi ve cihazın pahalı olmasıdır, % 3-14 oranında nüks görülür.

9. İnterferon: 

Avantajı: nüks eden hastalıkta kullanılabilmesi. Dezavantajı: tedavinin 2-3 ay sürmesi, pahalı olması ve uygulamanın huzursuzluk vermesidir, % 25 oranında nüks görülür.
10. 5-Florourasil: Başarı oranı % 52 civarındadır, % 13 oranında nüks görülür

Makat siğilinin (anal kondilom) tedavisi sonrasında hastane yatışı gerekir mi?

Makat siğillerinin (anal kondilom) tedavisinde çoğu zaman hastane yatışı gerekmez ve ayaktan tedavi ile iyileşirler ve hastalar kısa sürede işlerine geri dönebilirler.

Makat siğili (anal kondilom) tedavi sonrasında tekrarlar mı?

Makat kondilomu (anal kondilom) tedavisi sonrasında tekrarlayabilir, çünkü virüs dokularda aylarca canlı olarak kalabilir. Tedavi son kondilom iyileşene dek devam ettirilir ve aylarca sürebilir. Tekrarlamayı önlemek için cinsel temastan uzak durmak, prezervatif kullanmak, farklı kişilerle cinsel temastan kaçınmak ve cinsel partneri de tedavi etmek yararlı olacaktır.

Prof. Dr. Korhan Taviloğlu, Makat Siğili (kondilom), 2017

Kaynaklar

1. St Laurent J, Luckett R, Feldman S. HPV vaccination and the effects on rates of HPV-related cancers. Curr Probl Cancer 2018 Jun 23. pii: S0147-0272(18)30135-1. doi: 10.1016/j.currproblcancer.2018.06.004.
2. Rovelli C, Poli A, Galli L, et al. Presence of multiple genotypes in subjects with HPV-16 infection is highly associated with analsquamous intraepithelial lesions in HIV-1 infected males. PLoS One 2017 Oct 31;12(10):e0186367. doi: 10.1371/journal.pone.0186367. eCollection 2017.
3. Sudenga SL, Nyitray AG, Torres BN, et al. Comparison of anal HPV natural history among men by country of residence: Brazil, Mexico, and the United States. J Infect 2017 Mar 28. pii: S0163-4453(17)30087-7. doi: 10.1016/j.jinf.2017.03.010.
4. Beachler DC, Waterboer T, Campbell CM, et al. HPV16 E6 seropositivity among cancer-free men with oral, anal or genital HPV16 infection. Papillomavirus Res 2016; 2: 141-144.
5. Pastor C, Cabello Úbeda A. Target population for the screening of human papillomavirus (HPV) and anal carcinoma precursor lesions – Results from a pilot study in HIV-infected males with sexual risk factors. Rev Esp Enferm Dig 2017; 109 (4): 241. doi: 10.17235/reed.2017.4939/2017.
6. Dhumale SB, Sharma S, Gulbake A. Ano-Genital Warts and HIV Status- A Clinical Study. J Clin Diagn Res 2017; 11 (1): WC01-WC04. doi: 10.7860/JCDR/2017/24610.9171.
7. Marty R, Roze S, Bresse X, et al. Estimating the clinical benefits of vaccinating boys and girls against HPV-related diseases in Europe. BMC Cancer 2013 Jan 8;13:10. doi: 10.1186/1471-2407-13-10.
8. Skamperle M, Kocjan BJ, Maver PJ, et al. Human papillomavirus (HPV) prevalence and HPV type distribution in cervical, vulvar, and anal cancers in central and eastern Europe. Acta Dermatovenerol Alp Panonica Adriat 2013; 22 (1): 1-5.
9. Álvarez-Argüelles ME, Melón S, Junquera ML, et al. Human papillomavirus infection in a male population attending a sexually transmitted infection service. PLoS One 2013; 8 (1):e54375. doi: 10.1371/journal.pone.0054375. Epub 2013 Jan 23.
10. Zandberg DP, Bhargava R, Badin S, et al. The role of human papillomavirus in nongenital cancers. CA Cancer J Clin 2013 Jan; 63 (1): 57-81. doi: 10.3322/caac.21167. Epub 2012 Dec 19. Review.
11. Colón-López V, Ortiz AP, Del Toro-Mejías LM, et al. Awareness and knowledge of human papillomavirus (HPV) infection among high-risk men of Hispanic origin attending a sexually transmitted infection (STI) clinic. BMC Infect Dis 2012 Dec 12;12:346. doi: 10.1186/1471-2334-12-346.
12. Kivanc-Altunay I, Erdogan HK, Kayaoglu S. Perianal warts and the development of squamous cell carcinoma in epidermodysplasia verruciformis. Indian J Dermatol Venereol Leprol 2011; 77 (1): 112.
13. Clatts MC, Rodríguez-Díaz CE, García H, et al. Sexually transmitted infections clinics as strategic venues for targeting high-risk populations for HIV research and sexual health interventions. P R Health Sci J 2011, 30 (3):101-108.
14. Giuliano AR, Palefsky JM, Goldstone S, et al. Efficacy of quadrivalent HPV vaccine against HPV infection and disease in males. New Engl J Med 2011;  364: 401-411.
15. Brisson M, van de Velde N, Franco EL, et al. Incremental impact of adding boys to current human papillomavirus vaccination programs: role of herd immunity. J Infect Dis 2011; 204: 372-376.
16. Bonanni P, Levi M, Latham NB, et al. An overview on the implementation of HPV vaccination in Europe. Hum Vaccin 2011, 7(Suppl):128–35.
17. Echenique I, Phillips BR. Anal warts and anal intradermal neoplasia. Clin Colon Rectal Surg 2011; 24 (1): 31-38.
18. Borget I, Abramowitz L, Mathevet P: Economic burden of HPV-related cancers in France. Vaccine 2011, 29: 5245-5249.
19. Schlecht HP, Fugelso DK, Murphy RK, et al. Frequency of occult high-grade squamous intraepithelial neoplasia and invasive cancer within anal condylomata in men who have sex with men. Clin Infect Dis 2010; 1; 51 (1): 107-110.
20. Pagliusi S: Vaccines against Human Papillomavirus: World Health Organization; http://www.who.int/vaccines/en/hpvrd.shtml (accessed 29 March 2010).
21. De Vuyst H, Clifford GM, Nascimento MC, et al. Prevalence and type distribution of human papillomavirus in carcinoma and intraepithelial neoplasia of the vulva, vagina and anus: a meta-analysis. Int J Cancer 2009 124: 1626-1636.
22. Hoy T, Singhal PK, Willey VJ, et al. Assessing incidence and economic burden of genital warts with data from a US commercially insured population. Curr Med Res Opin 2009, 25: 2343-2351.
23. Gillison ML, Chaturvedi AK, Lowy DR. HPV prophylactic vaccines and the potential prevention of noncervical cancers in both men and women. Cancer 2008; 113(suppl 10):3036-3046.
24. Watson M, Saraiya M, Ahmed F, et al. Using population-based cancer registry data to assess the burden of human papillomavirus-associated cancers in the United States: overview of methods. Cancer 2008; 113(suppl 10): 2841-2854.
25. Aynaud O, Buffet M, Roman P, et al. Study of persistence and recurrence rates in 106 patients with condyloma and intraepithelial neoplasia after CO2 laser treatment. Eur J Dermatol 2008; 18 (2): 153-158.
26. Greer L, Wendel GD Jr. Rapid diagnostic methods in sexually transmitted infections. Infect Dis Clin North Am 2008; 22: 601-617.
27. Stier EA, Baranoski AS. Human papillomavirus-related diseases in HIV-infected individuals. Curr Opin Oncol 2008; 20 (5): 541-546.
28. Gordon PH, Schouten WR. Condyloma Acuminatum. In: Principles and Practice of Surgery for the Colon, Rectum, and Anus p 261-273. Eds: Gordon PH, Nivatvongs S, Informa, 2007, USA.
29. Cox NH, Eedy DJ, Morton CA. Guidelines for management of Bowen’s disease: 2006 update. Br J Dermatol 2007; 156: 11–21.
30. Palefsky JM, Holly EA, Ralston ML, et al. Prevalence and risk factors for human papillomavirus infection of the anal canal in human immunodeficiency virus (HIV)- positive and HIV-negative homosexual men. J Infect Dis. 1998;177: 361-367.
31. Schlappner OLA, Shaffer EA. Anorectal condylomata acuminata, a missed part of the condyloma spectrum. Can Med Assoc J 1978; 118: 172-173.