Mantar Kültürü Testi Nedir?
Mantar kültürü testi , mantarlara (birden fazla mantar) maruz kalmanın neden olduğu bir sağlık sorunu olan mantar enfeksiyonlarını teşhis etmeye yardımcı olur . Mantar, havada, toprakta ve bitkilerde ve hatta kendi vücudumuzda yaşayan bir tür mikroptur. Bir milyondan fazla farklı mantar türü vardır. Çoğu zararsızdır, ancak birkaç tür mantar enfeksiyonlara neden olabilir. İki ana mantar enfeksiyonu türü vardır: yüzeysel (vücudun dış kısımlarını etkileyen) ve sistemik (vücudun içindeki sistemleri etkileyen).
Yüzeysel mantar enfeksiyonları çok yaygındır. Cildi, genital bölgeyi ve tırnakları etkileyebilirler. Yüzeysel enfeksiyonlar arasında sporcu ayağı , vajinal mantar enfeksiyonları, ciltte dairesel bir kızarıklığa neden olabilen bir mantar olan saçkıran bulunur. Ciddi olmasa da, yüzeysel mantar enfeksiyonları kaşıntılı, pullu döküntülere ve diğer rahatsızlıklara neden olabilir .
Sistemik mantar enfeksiyonları , akciğerlerinizi, kanı ve vücudunuzdaki diğer sistemleri etkileyebilir. Bu enfeksiyonlar oldukça ciddi olabilir. Daha zararlı mantarların çoğu, bağışıklık sistemi zayıflamış insanları etkiler. Sporothrix schenckii adı verilenler gibi diğerleri, genellikle toprak ve bitkilerle çalışan insanları etkiler, ancak mantarlar insanları genellikle bir kediden gelen bir hayvan ısırığı veya tırmığı yoluyla enfekte edebilir. Bir sporotriks enfeksiyonu cilt ülserlerine, akciğer hastalığına veya eklem problemlerine neden olabilir.
Hem yüzeysel hem de sistemik mantar enfeksiyonları, bir mantar kültürü testi ile teşhis edilebilir.
Mantar Kültürü Testi Ne İçin Yapılır?
Mantar enfeksiyonunuz olup olmadığını öğrenmek için bir mantar kültürü testi kullanılır. Test, belirli mantarları tanımlamaya, tedaviye rehberlik etmeye veya bir mantar enfeksiyonu tedavisinin işe yarayıp yaramadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
Neden Mantar Kültürü Testine İhtiyacınız Olabilir?
Mantar enfeksiyonu belirtileriniz varsa, sağlık uzmanınız bir mantar kültürü testi isteyebilir. Belirtiler enfeksiyonun türüne göre değişir. Yüzeysel bir mantar enfeksiyonunun belirtileri şunları içerir:
- kırmızı döküntü
- Kaşınan cilt
- Vajinada kaşıntı veya akıntı (vajinal mantar enfeksiyonunun semptomları)
- Ağız içinde beyaz lekeler (pamukçuk adı verilen ağız mantar enfeksiyonunun belirtileri)
- Sert veya kırılgan tırnaklar
Daha ciddi, sistemik bir mantar enfeksiyonunun belirtileri şunları içerir:
- Ateş
- Kas ağrıları
- Baş ağrısı
- Titreme
- Mide bulantısı
- Hızlı nabız
Mantar Kültürü Testi Sırasında Ne Olur?
Mantarlar vücudun farklı yerlerinde ortaya çıkabilir. Mantar kültürü testleri, mantarların mevcut olma olasılığı bulunan yerlerde gerçekleştirilir. En yaygın mantar testi türleri ve kullanımları aşağıda listelenmiştir.
Deri veya tırnak kazıma
- Yüzeysel cilt veya tırnak enfeksiyonlarını teşhis etmek için kullanılır
- Test prosedürü:
- Sağlık uzmanınız, cildinizden veya tırnaklarınızdan küçük bir örnek almak için özel bir alet kullanacaktır.
Swab testi
- Ağzınızdaki veya vajinanızdaki mantar enfeksiyonlarını teşhis etmek için kullanılır. Ayrıca belirli cilt enfeksiyonlarını teşhis etmek için de kullanılabilir.
- Test prosedürü:
- Sağlık uzmanınız, ağızdan, vajinadan veya açık bir yaradan doku veya sıvı toplamak için özel bir çubuk kullanacaktır.
Kan Testi
- Kandaki mantarların varlığını tespit etmek için kullanılır. Kan testleri genellikle daha ciddi mantar enfeksiyonlarını teşhis etmek için kullanılır.
- Test prosedürü:
- Bir sağlık uzmanının kan örneğine ihtiyacı olacaktır. Örnek çoğunlukla kolunuzdaki bir damardan alınır.
İdrar tahlili
- Daha ciddi enfeksiyonları teşhis etmek ve bazen vajinal mantar enfeksiyonunu teşhis etmeye yardımcı olmak için kullanılır
- Test prosedürü:
- Sağlık uzmanınızın talimatına göre, bir kap içinde steril bir idrar örneği sağlamanız gerekir.
Balgam Kültürü
Balgam, akciğerlerden öksürerek çıkan kalın bir mukustur. Tükürükten farklıdır.
- Akciğerlerdeki mantar enfeksiyonlarının teşhisine yardımcı olmak için kullanılır
- Test prosedürü:
- Doktorunuzun talimatına göre balgamı özel bir kaba öksürmeniz istenebilir.
Örneğiniz toplandıktan sonra analiz için bir laboratuvara gönderilecektir. Sonuçlarınızı hemen alamayabilirsiniz. Sağlık uzmanınızın teşhis koyması için mantar kültürünüzün yeterli mantara sahip olması gerekir. Birçok mantar türü bir veya iki gün içinde büyürken, diğerleri birkaç hafta sürebilir. Süre, sahip olduğunuz enfeksiyonun türüne bağlıdır.
Test Öncesi Herhangi Bir Şey Yapmanız Gerekecek Mi?
Mantar enfeksiyonunu test etmek için özel bir hazırlığa ihtiyacınız yoktur.
Test İçin Herhangi Bir Risk Var Mı?
Farklı mantar kültürü testlerinden herhangi birine sahip olma riski çok azdır. Cildinizden bir numune alınmışsa, bölgede biraz kanama veya ağrı olabilir. Kan testi yaptırırsanız iğnenin takıldığı yerde hafif ağrı veya morarma olabilir, ancak çoğu semptom hızla geçer.
Sonuçlar Ne Anlama Gelir?
Örneğinizde mantar bulunursa, muhtemelen mantar enfeksiyonunuz olduğu anlamına gelir. Bazen bir mantar kültürü, enfeksiyona neden olan belirli mantar türünü belirleyebilir. Sağlayıcınızın tanı koymak için ek testlere ihtiyacı olabilir. Bazen enfeksiyonunuzu tedavi etmek için doğru ilacı bulmanıza yardımcı olmak için daha fazla test istenir. Bu testlere “duyarlılık” veya “hassasiyet” testleri denir. Sonuçlarınızla ilgili sorularınız varsa, sağlık uzmanınızla görüşün.
Medlineplus, Fungal Culture Test, 2020
Referanslar
- Allina Health [Internet]. Minneapolis: Allina Health; c2017. Fungal culture, urine [updated 2016 Mar 29; cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- Barros MB, Paes RD, Schuback AO. Sporothrix schenckii and Sporotrichosis. Clin Microbial Rev [Internet]. 2011 Oct [cited 2017 Oct 8]; 24(4):633–654.
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; Definition of Ringworm [updated 2015 Dec 6; cited 2017 Oct 8]; [about 4 screens].
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; Fungal Diseases [updated 2017 Sep 6; cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; Fungal Nail Infections [updated 2017 Jan 25; cited 2017 Oct 8]; [about 4 screens].
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; Fungal Diseases: Types of Fungal Diseases [updated 2017 Sep 26; cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services; Sporotrichosis [updated 2016 Aug 18; cited 2017 Oct 8]; [about 4 screens].
- Hinkle J, Cheever K. Brunner & Suddarth’s Handbook of Laboratory and Diagnostic Tests. 2nd Ed, Kindle. Philadelphia: Wolters Kluwer Health, Lippincott Williams & Wilkins; c2014. Fungal Serology; 312 p.
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Blood Culture: The Test [updated 2017 May 4; cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Blood Culture: The Test Sample [updated 2017 May 4; cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Fungal Infections: Overview [updated 2016 Oct 4; cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Fungal Infections: Treatment [updated 2016 Oct 4; cited 2017 Oct 8]; [about 6 screens].
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Fungal Tests: The Test [updated 2016 Oct 4; cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Fungal Tests: The Test Sample [updated 2016 Oct 4; cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Urine Culture: The Test [updated 2016 Feb 16; cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Urine Culture: The Test Sample [updated 2016 Feb 16; cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2017. Candidiasis (Yeast Infection) [cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2017. Overview of Fungal Infections [cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2017. Overview of Fungal Skin Infections [cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- Mt. Sinai [Internet]. New York (NY): Icahn School of Medicine at Mt. Sinai; c2017. Skin or Nail Culture [cited 2017 Oct 8]; [about 3 screens].
- National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; What Are the Risks of Blood Tests? [updated 2012 Jan 6; cited 2017 Oct 8]; [about 5 screens].
- National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; What To Expect with Blood Tests [updated 2012 Jan 6; cited 2017 Oct 8]; [about 4 screens].
- University of Rochester Medical Center [Internet]. Rochester (NY): University of Rochester Medical Center; c2017. Health Encyclopedia: Microbiology [cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- University of Rochester Medical Center [Internet]. Rochester (NY): University of Rochester Medical Center; c2017. Health Encyclopedia: Tinea Infections (Ringworm) [cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. Health Information: Fungal Culture for Athlete’s Foot: Exam Overview [updated 2016 Oct 13; cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. Health Information: Fungal Culture for Fungal Nail Infections: Exam Overview [updated 2016 Oct 13; cited 2017 Oct 8]; [about 2 screens].
- UW Health American Family Children’s Hospital [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. Kids Health: Fungal Infections [cited 2017 Oct 8]; [about 4 screens].
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. Health Information: Skin and Wound Cultures: How It Is Done [updated 2017 Mar 3; cited 2017 Oct 8]; [about 5 screens].
- UW Health [Internet]. Madison (WI): University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2017. Health Information: Skin and Wound Cultures: Results [updated 2017 Mar 3; cited 2017 Oct 8]; [about 7 screens].