Nane Avrupa ve Asya’ya özgü bir ottur.
Yüzlerce yıldır insanlar hem lezzeti sebebiyle, hem de tıbbi özellikleri için nane kullanırlar.
Nane, diş macunları, şekerler ve çaylar dahil olmak üzere çeşitli modern ürünlerdeki bir bileşendir.
Pek çok insan nane çayı içmektedir, lezzetinin yanı sırasağlığa bazı faydaları da vardır.
Nane çayı üzerinde çok fazla araştırma bulunmamasına rağmen, araştırmacılar, nane yapraklarında bazı faydalı yağları ve diğer bileşikleri, menton, limon özü ve mentol gibi keşfetmişlerdir.
Nanenin Faydaları Nelerdir?
Nefesi Tazeler
Nane, temiz, hoş kokusu ve tadı nedeniyle popüler bir lezzet. Nane çayı içmek, kişinin nefesini tazelemeye yardımcı olabilir ve ayrıca ağız kokusu ile mücadelede da faydalı olabilir.
Örneğin, 2017’den yapılan küçük bir çalışma, nane, limon ve çay ağacı yağlarının bir karışımının gargarasının, omurga cerrahisi sonrası katılımcılarda oluşan ağız kokusunu gidermede yardımcı olduğunu keşfetmişlerdir.
2015 yılında yapılan bir çalışma, nane yağının, plak ve diş eti hastalığına neden olan bakterileri azaltmaya yardımcı olabilecek antibakteriyel özelliklere sahip olduğunu göstermektedir.
Baş Ağrısını İyileştirir
2016 yılında gerçekleştirilen bir araştırmada, topikal nane yağının ağrıyı hafifletmesine ve kasları gevşetmesine yardımcı olabileceği öne sürülmüştür.
Mentol, kişi alnına veya şakaklarına nane yağı sürdüğü zaman, gerginliği veya migrenden kaynaklanan baş ağrılarını hafifletmeye yardımcı olabilecek bir soğutma hissine sahiptir.
Nane çayından gelen aromanın da benzer bir etkiye sahip olması mümkündür.
Burun Tıkanıklığını Giderir
Bir başka 2016 senesi araştırması, nane yağı gibi uçucu yağlardan çıkan buharların, bazı üst solunum yolu enfeksiyon tiplerini hafifletmeye yardımcı olabilecek antibakteriyel özelliklere sahip olduğunu göstermiştir.
Nane buharı solumak, burun tıkanıklığını soğuk algınlığından ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonlarından korumak için yardımcı olabilir.
Bazı insanlar mentol içeren nane çayının buharlarının da yardımcı olduğunu bulur.
Sindirimi İyileştirmeye Yardımcı Olur
İnsanlar uzun süredir naneyi, şişkinlik ve gaz gibi sindirim sorunları için bir çare olarak kullanmışlardır.
2017 senesinde yapılan sistematik bir gözden geçirme çalışması, nane yağı kapsülleri almanın, fonksiyonel bir karın ağrısı rahatsızlığı olan çocuklarda ağrıyı azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteren kanıtlar buldu.
Nane çayı içmenin de benzer bir etkiye sahip olması mümkündür.
Adet Ağrılarını Hafifletir
Nane yağı da adet krampları veya dismenore şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir.
2016 yılında yürütülen bir çalışmada, nane yağı kullanımının, dismenoresi olan 127 genç kadında etkinliği araştırılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, nane yağı kapsülleri, bir tür nonsteroidal anti-enflamatuar ilaç olan mefenamik asit kadar menstrüel ağrının giderilmesinde etkili olmuştur.
İnsanlar ayrıca, adet krampları için nane çayı içmeyi denemek isteyebilir.
Enerji Verir
Nane içerisindeki yağlar ayrıca yorgunluk semptomlarını hafifletmeye ve enerji seviyelerini arttırmaya yardımcı olabilir.
24 kişiyi kapsayan, 2018 yılında yapılan bir çalışmada, nane yağı kapsülleri zihinsel yorgunluğu azalttı ve plaseboya kıyasla bilişsel işlevsellik geliştirdi. Ancak, çalışma çok küçüktü, bu yüzden bulguları doğrulamak için daha fazla araştırma yapılması gerekecektir.
Antibakteriyel Özellikleri Vardır
Bazı araştırmalar, nane bitkisinin uçucu yağlarının zararlı bakterileri öldürmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Örneğin, 2018 yılının bir çalışmasında nane yağlarının, ananas suyunda Escherichia coli, Listeria ve Salmonella gibi bakteri üremesini azaltmaya yardımcı olduğu bulundu.
Ancak, nane yağları, araştırmacılar onları mango suyuna eklediğinde bakterileri azaltmada daha az etkiliydi.
Ayrıca, 2015 yılında yapılan bir inceleme, nane yağının ağızdaki zararlı bakterileri azaltmaya yardımcı olabileceğine dair kanıtlar bulurken, 2013 yılında yapılan bir incelemede mentolün antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahip olduğu sonucuna varmıştır.
Kendinize Nane Çayı Demleyin
Nane çayı poşet çayları birçok sağlık marketleri ve bakkallarda yaygın olarak bulunmaktadır. Ancak, insanlar evde sadece nane yaprakları ve sıcak su kullanarak da hızlıca taze nane çayı yapabilirler.
Evde nane çayı yapmak için:
- Bir tencereye 2 bardak su ekleyin.
- Suyu kaynatın, sonra altını kısın.
- Suya dört veya beş nane yaprağı ekleyin.
- Tencerenin üstünü örtün ve yaprakların 5 dakika boyunca veya zevkinize göre biraz daha fazla dinlenmesini ve demlenmesini bekleyin.
- Çayı bardağınıza süzün.
Ne Kadar İçmeli?
Kişi gün boyunca nane çayı içebilir.
Nane çayı doğal olarak kafeinsizdir, bu da geceleri kişiyi uyanık tutmayacağı anlamına gelir.
Nane çayı ayrıca soda, meyve suları ve diğer şekerli içeceklere harika bir alternatif haline getirebilecek sıfır kalori içerir.
Ancak çayı şeker, bal veya krema ile tatlandırmak, içeceğe kalori katacaktır.
Riskler ve Dikkate Alınması Gereken Noktalar
Nane çayı genellikle her yaştan insanın tüketmesi için çok güvenlidir. Bununla birlikte, bazı insanlar nane çayının mide ekşimesi ve gastroözofageal reflü hastalığının (GERD) semptomlarını tetikleyebileceğini veya daha da kötüleştirebileceğini bulmaktadır.
Nane veya nane içindeki kimyasalların herhangi birine alerjisi olan insanlar nane çayı içmemelidir.
Özetle;
Nane çayı, doğal olarak kalorili ve kafeinsiz popüler bir bitki çayıdır.
Bazı araştırmalar, nane içindeki yağların daha taze nefes alma, daha iyi sindirim ve baş ağrısını azaltma gibi başka birçok faydalı özelliklerine sahip olabileceğini göstermiştir. Nane çayı ayrıca antibakteriyel özelliklere sahiptir.
Bununla birlikte, nane çayı içmenin spesifik sağlık yararları hakkında kesin bir araştırma yapılmamıştır.
Nane çayı genel olarak çok güvenli olsa da, GERD’li bazı kişiler, içmesinin, semptomlarını tetikleyebileceğini veya kötüleştirebileceği konusunda da uyarmakta fayda var.
Medical News Today, Health benefits of peppermint tea, 2019.
Referanslar:
Ács, K., et al. (2016). Essential oils and their vapors as potential antibacterial agents against respiratory tract pathogens [Abstract]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30475513
Anheyer, D., et al. (2017). Herbal medicines for gastrointestinal disorders in children and adolescents: A systematic review. https://pediatrics.aappublications.org/content/139/6/e20170062.long
Dagli, N., et al. (2015). Essential oils, their therapeutic properties, and implication in dentistry: A review. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4606594/
de Sousa Guedes, J.P., et al. (2018). Investigation of damage to Escherichia coli, Listeria monocytogenes and Salmonella Enteritidis exposed to Mentha arvensis L. and M. piperita L. essential oils in pineapple and mango juice by flow cytometry [Abstract]. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0740002017306421?via%3Dihub
Gobel, H., et al. (2016). Oleum menthae piperitae (peppermint oil) in the acute therapy of tension-type headache [Abstract]. https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs00482-016-0109-6
Kamatou, G.P., et al. (2013). Menthol: A simple monoterpene with remarkable biological properties [Abstract]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24054028
Kennedy, D., et al. (2018). Volatile terpenes and brain function: Investigation of the cognitive and mood effects of Mentha × Piperita L. essential oil with in vitro properties relevant to central nervous system function. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6116079/
Masoumi, S. Z., et al. (2016). Evaluation of mint efficacy regarding dysmenorrhea in comparison with mefenamic acid: A double blinded randomized crossover study. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4979258/
Oh, K. E., et al. (2017). Effects of aroma gargling, cold water gargling, and wet gauze application on thirst, halitosis, and sore throat of patients after spine surgery [Abstract]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28609410
