Otizm ve DEHB Arasındaki Fark Nedir?

Yazar
Probiyotix
-
0
5748

DEHB (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu) ve otizm, bazı semptomları paylaşabilen ayrı nörogelişimsel bozukluklardır. Önemli farklılıklar vardır ve bir kişi her iki duruma da sahip olabilir.

DEHB nedir?

DEHB yaygın bir nörogelişimsel bozukluktur. Amerikan Psikiyatri Derneği (APA) göre, DEHB çocukların yaklaşık %8,4 ve yetişkinlerin %2.5 etkilemektedir. Doktorlar erkeklere kadınlardan daha sık teşhis koymaktadır.

DEHB olan çocuklar dikkat, hiperaktivite ve dürtü kontrolü ile ilgili zorluklar yaşarlar. Harekete geçmeden önce konsantre olmak, hareketsiz oturmak veya düşünmek için mücadele edebilirler.

DEHB’nin üç alt tipi vardır ve doktor tanıyı kişinin spesifik semptomlarına dayandırabilmektedir.

DEHB’nin alt türleri şunlardır:

  • Dikkatsiz
  • Hiperaktif-dürtüsel
  • Kombine

DEHB belirtileri, çocuk büyüdükçe iyileşebilir ve dürtüleri üzerinde daha fazla odak ve kontrol kazanabilir.

Otizm Nedir?

Otizm spektrum bozukluğu, kişinin sosyal iletişimini ve etkileşimini çeşitli bağlamlarda etkiler. Tedavisi yoktur, ancak destek almak insanların zorlu buldukları alanlarda ilerleme kaydetmelerine yardımcı olabilir.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (HKM) göre, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki 59 çocuktan yaklaşık 1’i otizm spektrum bozukluğu tanısı almaktadır.

DEHB ve Otizm

Otizm ve DEHB arasındaki farkı söylemek, özellikle küçük çocuklarda bazen zor olabilmektedir.

İki durumun belirtilerini ayırt etmede yardımcı olabilecek faktörler:

Dikkat süresi

DEHB olan çocuklar genellikle aynı şeye çok uzun süre dikkat etmekte zorlanırlar ve dikkatleri kolayca dağılabilir.

Otistik çocukların ilgi alanları sınırlı olabilir. Zevk aldıkları şeylere kafayı takmış gibi görünebilir ve ilgi duymadıkları şeylere odaklanmakta güçlük çekebilirler. Gerçekleri ve detayları kolayca hatırlayabilirler ve bazıları matematik, bilim, müzik veya sanatta üstün yetenekli olabilir.

Çocuk ödevini yaparken bu işaretleri tespit etmek en kolayı olabilir. DEHB olan bir çocuk herhangi bir konuya dikkat edemeyebilir.

Otistik bir çocuk en sevdiği konulara yüksek düzeyde odaklanabilir, ancak daha az ilgilendiği konulara odaklanamayabilir.

İletişim

İletişim güçlükleri otizmin karakteristiğidir. DEHB’li bazı çocuklar da bu zorluklara sahiptir, ancak genellikle farklı şekillerde ortaya çıkarlar.

DEHB olan çocuklar şunları yapabilir:

  • Sürekli konuşmak,
  • Son sözü söylemek istemek,
  • Sözlerinin diğer insanları nasıl etkilediğini fark etmemek,
  • Diğerler insanların sözlerini kesintiye uğratmak.

Otistik çocuklar şunları yapabilir:

  • Duygu ve düşüncelerini ifade etmekte zorlanmak,
  • İletişim kurmak için jestleri kullanmamak,
  • Göz teması ile mücadele etmek,
  • Bir konuşma konusuna odaklanmak,
  • Farklı oyun oynarlar – sıra almayı veya yaratıcı oyunu anlamayabilirler,
  • Sosyal etkileşimleri başlatmamak veya bunlara yanıt vermemek.

Rutin ve Yapı

DEHB’li çocuklar, sınıfınki de dahil olmak üzere ilgisiz buldukları bir yapıdan çabuk sıkılabilirler. Çeşitlilik olmadan, faaliyetlere olan ilgilerini de kaybedebilirler.

Buna karşılık, otistik çocuklar genellikle rutinlere veya ritüelleştirilmiş sözlü veya sözlü olmayan davranış kalıplarına bağlı kalmak isteyen aynılık konusunda ısrar ederler.

Örneğin, aynı kitabı defalarca okuyabilir veya her akşam aynı yemeği yemek isteyebilirler. Rutindeki değişikliklere karşı üzgün ve sinirli olabilirler.

Otizm ve DEHB Arasında Bir İlişki Var mı?

Otizm ve DEHB belirtilerinde bir miktar örtüşme vardır ve her iki duruma da sahip olmak mümkündür.

2013’ten önce, APA kriterleri, doktorların otizm ve DEHB olan kişileri aynı anda teşhis etmesine izin vermedi. Sonuç olarak, birlikte meydana gelen koşulları içeren çok az araştırma vardır.

Ancak tıp uzmanları artık birçok çocuğun her ikisi için de kriterleri karşıladığını kabul ediyor.

HKM ABD’de DEHB’li çocukların %14’ünün aynı zamanda otizm spektrum bozukluğuna sahip olduğunu tahmin ediyor. Başka bir araştırma bu sayıyı %15-25 olarak belirlemektedir.

Araştırmacılar, genetik faktörlerin muhtemel olmasına rağmen, her iki duruma da neyin neden olduğunu tam olarak anlamamaktadır.

Teşhis

Çocuğunun DEHB, otizm veya her ikisine birden sahip olabileceğinden endişe duyan ebeveynler ve bakıcılar, aile doktorları veya çocuk doktorları ile konuşmalıdır. Doktor, çocuğu bir çocuk davranış bozukluğu uzmanına yönlendirmeyi önerebilir.

Doktor DEHB teşhisini son 6 ay içinde mevcut olan semptomlara dayandırır ve otizmden şüphelenirse, çocuğun önceki yıllardaki davranışlarını ve gelişimini inceleyebilir.

Her iki durumda da, öğretmenlerden, bakıcılardan ve ayrıca ebeveynlerden haber almak isteyebilirler.

Doktor ayrıca, otizm veya DEHB’ye benzer semptomlara neden olabilecek koşulları ekarte etmek isteyecektir. Bu sorunlar şunlardır:

Tedavi

Destek alınması çocuğa, semptomlarına ve diğer koşulların varlığına bağlı olarak değişir. Otizm ve DEHB için bazı destekler şunları içerir:

  • Davranışsal terapi
  • İlaç tedavisi

Davranışsal terapi tipik olarak küçük çocuklar için ilk destek hattıdır. Daha büyük çocuklar için, doktor davranışsal terapi ve ilaç kombinasyonunu önerebilir.

Otistik çocuklar, ihtiyaçlarına bağlı olarak ek terapi biçimlerinden yararlanabilirler. Bazı seçenekler şunları içerir:

  • Danışmanlık
  • Eğitim müdahaleleri
  • İş terapisi
  • Duyusal bütünleşme
  • Konuşma terapisi

Eğitim ve öğretim aynı zamanda ebeveynlerin ve bakıcıların çocukların semptomlarını yönetmelerine yardımcı olmalarını daha iyi sağlayabilir.

MedicalNewsToday. What is the difference between autism and ADHD?, 2021

Referanslar

İlgili HaberlerYazarın Diğer İçerikleri