Potasyum Kan Testi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Potasyum Kan Testi Nedir?

Bir potasyum kan testi kanınızdaki potasyum miktarını ölçer. Potasyum bir tür elektrolittir. Elektrolitler, vücudunuzda kas ve sinir aktivitesini kontrol etmeye, sıvı seviyelerini korumaya ve diğer önemli işlevleri yerine getirmeye yardımcı olan elektrik yüklü minerallerdir. 

Kalbinizin ve kaslarınızın düzgün çalışmasına yardımcı olmak için vücudunuzun potasyuma ihtiyacı vardır. Çok yüksek veya çok düşük potasyum seviyeleri tıbbi bir soruna işaret edebilir.

Diğer isimler: potasyum serumu, serum potasyumu, serum elektrolitleri, K

Potasyum Kan Testi Ne için Kullanılır?

Potasyum kan testi genellikle elektrolit paneli adı verilen bir dizi rutin kan testine dahil edilir. 

Test, anormal potasyum seviyeleriyle ilgili durumları izlemek veya teşhis etmek için de kullanılabilir. Bu koşullar arasında böbrek hastalığı, yüksek tansiyon ve kalp hastalığı bulunur.

Neden Potasyum Kan Testine İhtiyacınız Olabilir?

Sağlık uzmanınız, düzenli kontrolünüzün bir parçası olarak veya diyabet veya böbrek hastalığı gibi mevcut bir durumu izlemek için bir potasyum kan testi isteyebilir. 

Çok fazla veya çok az potasyuma sahip olma semptomlarınız varsa da bu teste ihtiyacınız olabilir.

Potasyum seviyeniz çok yüksekse belirtileriniz şunları içerebilir:

• Düzensiz kalp ritimleri
• Yorgunluk
• Zayıflık
• Mide bulantısı
• Kollarda ve bacaklarda felç

Potasyum seviyeniz çok düşükse belirtileriniz şunları içerebilir:

• Düzensiz kalp ritimleri
• Kas krampları
• Seğirme
• Zayıflık
• Yorgunluk
• Mide bulantısı
• Kabızlık

Potasyum Kan Testi Nasıl Uygulanır?

Bir sağlık uzmanı, küçük bir iğne kullanarak kolunuzdaki bir damardan kan örneği alacaktır. İğne takıldıktan sonra, küçük bir miktar kan bir test tüpüne veya şişeye alınacaktır. 

İğne girip çıktığında biraz acı hissedebilirsiniz. Bu genellikle beş dakikadan az sürer.

Potasyum Kan Testi İçin Hazırlık Yapmak Gerekir Mi?

Potasyum kan testi veya elektrolit paneli için özel bir hazırlığa ihtiyacınız yoktur. Sağlık uzmanınız kan örneğiniz için daha fazla test istemişse, testten birkaç saat önce oruç tutmanız (yemek yememeniz veya içmemeniz) gerekebilir. 

Sağlık uzmanınız, uymanız gereken özel talimatlar olup olmadığını size bildirecektir.

Potasyum Kan Testin İçin Risk Var Mı?

Kan testi yaptırmanın çok az riski vardır. İğnenin takıldığı yerde hafif ağrı veya morarma olabilir, ancak çoğu semptom hızla geçer.

Potasyum Kan Testi Sonuçları Ne Anlama Geliyor?

Hiperkalemi olarak bilinen bir durum olan kanda çok fazla potasyum bulunması şunları gösterebilir:

• Böbrek hastalığı
• Yanıklar veya diğer travmatik yaralanmalar
• Halsizlik, baş dönmesi, kilo kaybı ve dehidratasyon gibi çeşitli semptomlara neden olabilen hormonal bir bozukluk olan Addison Hastalığı
• Tip 1 diyabet
• Diüretikler veya antibiyotikler gibi ilaçların etkisi
• Nadir durumlarda, potasyum açısından çok yüksek bir diyet. Potasyum muz, kayısı ve avokado gibi birçok gıdada bulunur ve sağlıklı beslenmenin bir parçasıdır. Ancak aşırı miktarda potasyum bakımından zengin yiyecekler yemek sağlık sorunlarına yol açabilir.

Hipokalemi olarak bilinen bir durum olan kanda çok az potasyum bulunması şunları gösterebilir:

• Potasyum açısından çok düşük bir diyet
• Alkolizm
• İshal, kusma veya diüretik kullanımından dolayı vücut sıvılarının kaybı
• Aldosteronizm, yüksek tansiyona neden olan hormonal bir bozukluk

Sonuçlarınız normal aralıkta değilse, mutlaka tedavi gerektiren bir tıbbi durumunuz olduğu anlamına gelmez. 

Bazı reçeteli ve reçetesiz satılan ilaçlar potasyum seviyenizi yükseltebilirken, çok fazla meyan kökü yemek seviyenizi düşürebilir. 

Sonuçlarınızın ne anlama geldiğini öğrenmek için sağlık uzmanınızla görüşün.

Potasyum Kan Testi Hakkında Bilmeniz Gereken Diğer Bilgiler

Kan testinizin hemen öncesinde veya sırasında yumruğunuzu tekrar tekrar sıkmak ve gevşetmek, kanınızdaki potasyum seviyelerini geçici olarak artırabilir. Bu yanlış bir sonuca yol açabilir.

Kaynak: MedlinePlus. 2020. Potassium Blood Test.

Referanslar

1. Hinkle J, Cheever K. Brunner & Suddarth’s Handbook of Laboratory and Diagnostic Tests. 2^nd Ed, Kindle. Philadelphia: Wolters Kluwer Health, Lippincott Williams & Wilkins; c2014. Potassium, Serum; 426–27 p.
2. Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Potassium [updated 2016 Jan 29; cited 2017 Feb 8]; [about 2 screens].
3. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2017. High potassium (hyperkalemia); 2014 Nov 25 [cited 2017 Feb 8]; [about 4 screens].
4. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2017. Low potassium (hypokalemia); 2014 Jul 8 [cited 2017 Feb 8]; [about 4 screens].
5. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2017. Primary aldosteronism; 2016 Nov 2 [cited 2017 Feb 8]; [about 3 screens].
6. Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2016. Addison Disease (Addison’s Disease; Primary or Chronic Adrenocortical Insufficiency) [cited 2017 Feb 8]; [about 3 screens].
7. Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2016. Hyperkalemia (High Level of Potassium in the Blood) [cited 2017 Feb 8]; [about 3 screens].
8. Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2016. Hypokalemia (Low Level of Potassium in the Blood) [cited 2017 Feb 8]; [about 3 screens].
9. Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ Merck & Co., Inc.; c2016. Overview of Potassium’s Role in the Body [cited 2017 Feb 8]; [about 3 screens].
10. National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; What Are the Risks of Blood Tests? [updated 2012 Jan 6; cited 2017 Feb 8]; [about 4 screens].
11. National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; What To Expect with Blood Tests [updated 2012 Jan 6; cited 2017 Feb 8]; [about 4 screens].
12. National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; Types of Blood Tests [updated 2012 Jan 6; cited 2017 Feb 8]; [about 4 screens].
13. National Kidney Foundation [Internet]. New York: National Kidney Foundation Inc., c2016. A to Z Health Guide: Understanding Lab Values [updated 2017 Feb 2; cited 2017 Feb 8]; [about 2 screens].
14. National Kidney Foundation [Internet]. New York: National Kidney Foundation Inc., c2016. Potassium and Your CKD Diet [cited 2017 Feb 8]; [about 2 screens].