Romatoid artrit (RA) tedavisinde probiyotiklerin etkinliğini inceleyen sistematik incelemeler ve meta-analizler üzerine yapılan araştırmalar, bu tedavi yönteminin potansiyel faydalarını gözler önüne seriyor. Ancak, mevcut çalışmaların metodolojik kalitesindeki eksiklikler ve kanıtların genel düşük kalitesi, daha güvenilir sonuçlar elde etmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu gösteriyor.
RA tedavisinde probiyotiklerin etkinliğini değerlendiren sistematik incelemeler ve meta-analizler üzerine yapılan araştırmaların metodolojik kalitesi, raporlama kalitesi ve kanıt kalitesi değerlendirildi. Çalışmalar, 2024 yılı Şubat ayına kadar çeşitli veri tabanlarından seçildi ve AMSTAR-2 aracı kullanılarak metodolojik kalite, PRISMA kontrol listeleriyle raporlama kalitesi ve GRADE sistemiyle kanıt kalitesi değerlendirildi.
Metodolojik Kalite
Yedi inceleme ve 21 sonuç içeren çalışmalarda metodolojik kalitenin genel olarak düşük olduğu belirlendi. Özellikle 2, 4 ve 7 numaralı girişlerde düşük puanlar alındı. Bu durum, çalışmaların güçlü ve güvenilir sonuçlar üretme kapasitesini sınırlıyor.
Raporlama Kalitesi
PRISMA kontrol listelerine göre yapılan değerlendirmede, raporlama eksikliklerinin olduğu ve kalite sorunlarının daha çok raporlama kaydı ve protokol, kapsamlı arama stratejisi ve ek analizlerde görüldüğü tespit edildi. Bu eksiklikler, çalışmaların genel raporlama kalitesini düşürüyor ve sonuçların güvenilirliğini etkiliyor.
Kanıt Kalitesi
GRADE sonuçlarına göre, genel olarak kanıt kalitesi düşük veya çok düşük seviyelerde değerlendirildi. Bu durum, probiyotiklerin RA tedavisindeki etkinliği hakkında kesin yargılara varmayı zorlaştırıyor ve daha yüksek kaliteli çalışmaların gerekliliğini ortaya koyuyor.
Öneriler ve Sonuçlar
Yapılan bu araştırma, probiyotiklerin RA tedavisinde potansiyel bir terapötik etkiye sahip olabileceğini göstermektedir. Ancak, mevcut kanıtların sınırlı ve düşük kaliteli olması, daha geniş ölçekli ve yüksek kaliteli randomize kontrollü çalışmalara olan ihtiyacı vurgulamaktadır. Araştırmacılar ve sağlık profesyonelleri, bu alandaki araştırmaları daha ileriye taşımak için aşağıdaki adımları dikkate alabilirler:
- Daha kapsamlı ve metodolojik olarak güçlü çalışmaların planlanması.
- Raporlama standartlarına uygun veri toplanması ve analizi.
- Ek analizlerin ve kapsamlı arama stratejilerinin dahil edilmesi.
- Uzun vadeli sonuçları değerlendiren geniş ölçekli randomize kontrollü denemelerin yapılması.
Sonuç olarak, probiyotiklerin RA tedavisindeki etkinliği üzerine yapılan mevcut araştırmalar, metodolojik eksiklikler ve düşük kanıt kalitesi nedeniyle kesin yargılara varmayı zorlaştırıyor. Daha güvenilir ve kapsamlı çalışmaların yapılması, bu tedavi yönteminin etkinliğini daha net bir şekilde ortaya koyacaktır.
Orijinal Makale: Front Immunol. 2024 May 30;15:1397716. doi: 10.3389/fimmu.2024.1397716. eCollection 2024.
