Prostat Enfeksiyonu Nedir?
Prostat ve çevresindeki bölge iltihaplandığında bir prostat enfeksiyonu (prostatit) oluşur. Prostat ceviz büyüklüğündedir. Mesane ile penisin tabanı arasında bulunur. İdrarı mesaneden penise (üretra) taşıyan tüp, prostatın merkezinden geçer. Üretra ayrıca spermi yumurtalıklardan penise taşır.
Çeşitli enfeksiyon türleri prostatı etkileyebilir. Prostatitli bazı erkekler hiç semptom yaşamazken, diğerleri yoğun ağrı da dahil olmak üzere pek çok şikayette bulunur.
Prostatit Türleri
Dört tip prostatit vardır:
- Akut bakteriyel prostatit: Bu tip en az görülenidir ve kısa sürer. Ayrıca tedavi edilmezse hayatı tehdit edici olabilir. Bu teşhis edilmesi en kolay prostatit türüdür.
- Kronik bakteriyel prostatit: Semptomlar daha az yoğundur ve birkaç yıl içinde gelişir. Genç ve orta yaşlı erkekleri etkilemesi ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarına (İYE) neden olması daha olasıdır.
- Kronik prostatit veya kronik pelvik ağrı sendromu: Bu durum kasık ve pelvik bölgede ağrı ve rahatsızlığa neden olur. Her yaştan erkeği etkileyebilir.
- Asemptomatik inflamatuar prostatit: Prostat iltihaplıdır ancak semptom yoktur. Genellikle bir doktor başka bir sorunu teşhis ederken keşfedilir.
Prostatit Nedenleri
Prostat enfeksiyonunun nedeni her zaman net değildir. Kronik prostatit için kesin neden bilinmemektedir.
Kateter kullanılıyorsa veya üretrayı içeren tıbbi bir prosedür varsa, prostat enfeksiyonu riski artar. Diğer risk faktörleri şunları içerir:
- Mesane tıkanıklığı
- Enfeksiyon
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (STD’ler)
- Enfeksiyonu teşvik edebilen genişlemiş prostat veya yaralanma
Prostat Enfeksiyonu Belirtileri
Prostat enfeksiyonunun belirtileri, türüne bağlı olarak değişir.
Akut bakteriyel prostatit: Akut bakteriyel prostatit belirtileri ciddidir ve aniden ortaya çıkar. Şunlar yaşanırsa derhal tıbbi yardım alınmalıdır:
- İdrar yaparken yanma veya ağrı
- Mide bulantısı ve kusma
- Vücut ağrıları
- Mesaneyi boşaltamama
- Ateş ve titreme
- Karında veya belde ağrı
Kronik bakteriyel prostatit: Gelip geçebilen kronik bir enfeksiyonun belirtileri, akut bir enfeksiyon kadar şiddetli değildir. Bu semptomlar yavaş gelişir veya hafif kalır. Semptomlar üç aydan fazla sürebilir ve şunları içerir:
- İdrar yaparken yanma
- Sık veya acil idrara çıkma
- Kasık çevresinde, alt karın veya alt sırtta ağrı
- Mesane ağrısı
- Testis veya penis ağrısı
- Ağrılı boşalma
- İYE
Kronik prostatit: Kronik prostatit semptomları, kronik bakteriyel prostatit ile yaşanan semptomlara benzer. Ayrıca üç veya daha fazla ay boyunca rahatsızlık veya ağrı hissedilebilir:
- Alt karın ağrısı
- Penisin ve skrotumun etrafında ağrı
- Boşalma sırasında veya sonrasında ağrı
- Pelvik ağrı, ağrılı idrara çıkma veya ağrılı boşalma
Doktor Prostat Enfeksiyonunu Nasıl Teşhis Edebilir?
Prostat enfeksiyonu teşhisi, tıbbi geçmişe, fizik muayeneye ve tıbbi testlere dayanır. Doktor ayrıca muayene sırasında prostat kanseri gibi diğer ciddi durumları da ekarte edebilir. Fizik muayene sırasında doktor prostatı test etmek için dijital rektal muayene yapacak ve şunları arayacaktır: Kasıkta genişlemiş veya hassas lenf düğümleri ve şişmiş veya hassas skrotum.
Doktor ayrıca semptomlar, son İYE’ler ve alınan ilaçlar veya takviyeler hakkında sorular sorabilir. Teşhis ve tedavi planına yardımcı olabilecek diğer tıbbi testler şunları içerir:
- Enfeksiyonları aramak için idrar tahlili veya semen analizi
- Prostat biyopsisi veya prostat spesifik antijen (PSA) için kan testi
- Mesanenin ve üretranın idrarı nasıl depoladığını görmek için ürodinamik testler
- Tıkanıklık sebebiyle üretra ve mesanenin içine bakmak için sistoskopi
Doktor ayrıca daha yakından bakmak için bir ultrason isteyebilir. Sonuçlar, doğru tedavi sürecini belirlemeye yardımcı olacaktır.
Prostat Enfeksiyonu Nasıl Tedavi Edilir?
Bakteriyel prostatit: Tedavi sırasında doktor bakterileri temizlemeye yardımcı olmak için sıvı alımını artırmayı önerebilir. Alkol, kafein ve asitli veya baharatlı yiyeceklerden kaçınmak faydalı olabilir. Bakteriyel prostatit için altı ila sekiz hafta boyunca antibiyotik veya antimikrobiyal alınır. Şiddetli bir akut enfeksiyonu varsa, hastaneye yatmak gerekebilir. Bu süre zarfında, damardan sıvı ve antibiyotik alınır. Kronik bir bakteriyel enfeksiyon en az altı ay antibiyotik gerektirir. Bu, tekrarlayan enfeksiyonları önlemek içindir. Doktor ayrıca mesane kaslarının gevşemesine ve semptomların azalmasına yardımcı olmak için alfa blokerler de reçete edebilir. Mesanede bir tıkanıklık veya başka bir anatomik problem varsa ameliyata ihtiyaç olabilir. Cerrahi, yara dokusunu çıkararak idrar akışını ve idrar retansiyonunu iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Kronik prostatit: Kronik prostatit tedavisi belirtilere bağlıdır. Doktor bakteriyel bir enfeksiyonu ekarte etmek için başlangıçta antibiyotik sağlayacaktır. Rahatsızlığı ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olacak diğer ilaçlar şunlardır:
- Silodosin (Rapaflo)
- Ibuprofen ve aspirin gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAIDS)
- Glikozaminoglikan (kondroitin sülfat)
- Siklobenzaprin ve klonazepam gibi kas gevşeticiler
- Nöromodülatörler
Alternatif tedaviler: Bazı insanlar aşağıdakilerden fayda görebilir:
- Sıcak banyolar veya prostat masajı
- Sıcak su şişelerinden veya ısıtma yastıklarından ısı tedavisi
- Mesaneyi eğitmek için Kegel egzersizleri
- Alt sırttaki yumuşak dokuları gevşetmeye yardımcı olmak için miyofasyal gevşetme
- Gevşeme egzersizleri
- Akupunktur
Tamamlayıcı veya alternatif tıp denemeden önce daima doktorla konuşulmalıdır. Takviyeler ve şifalı bitkiler gibi tedaviler, halihazırda almakta olunan ilaçlarla etkileşime girebilir.
Tekrarlayan prostatit: Bakterileri yok etmek için doktorun reçete ettiği tüm ilaçları almak önemlidir. Ancak bakteriyel prostatit, antibiyotiklerle bile tekrarlayabilir. Bunun nedeni antibiyotiklerin etkili olmaması veya tüm bakterileri yok etmemesi olabilir. Daha uzun süre ilaç almak veya farklı ilaçları denemek gerekebilir. Tekrarlayan prostatit varsa doktordan ürolog gibi bir uzmana sevk etmesi istenmelidir. Enfeksiyona neden olan spesifik bakterileri belirlemek için test yapabilirler. Bu bilgiyi toplamak için doktor prostattan sıvı alacaktır. Bakterileri belirledikten sonra doktor farklı ilaçlar reçete edebilir.
Genel Bilgiler
Bir enfeksiyon durumunda, bakteriyel prostatit uygun tedavi ile temizlenecektir. Kronik prostatit birkaç farklı tedavi gerektirebilir. Akut prostatit komplikasyonları şunları içerir:
- Kan dolaşımındaki bakteriler
- Apse oluşumu
- İdrar yapamama
- Sepsis
- Ölüm (aşırı durumlarda)
- Kronik prostatit komplikasyonları şunları içerebilir:
- İdrar yapma zorluğu
- Cinsel işlev bozukluğu
- Kronik pelvik ağrı
- İdrara çıkma ile kronik ağrı
Prostat enfeksiyonu ile yüksek PSA seviyelerine sahip olmak mümkündür. Düzeyler genellikle bir ila üç ay içinde normal bir aralığa döner. Tedaviyi tamamladıktan sonra doktorla takip edilmelidir. Seviyeler düşmezse, doktor prostat kanseri aramak için daha uzun bir antibiyotik tedavisi veya prostat biyopsisi önerebilir. Prostat enfeksiyonlarının, hatta kronik olanların prostat kanseri ile hiçbir ilgisi yoktur. Ayrıca prostat kanseri riskini artırmazlar. Prostat enfeksiyonu da bulaşıcı değildir veya partnerden kaynaklanmaz. Rahatsızlık yaşanmadığı sürece cinsel ilişkiye devam edilebilir.
Prostat enfeksiyonu belirtileri yaşıyorsanız doktorunuzla konuşun. Bunlar, idrar yaparken rahatsızlık veya kasık veya bel çevresinde ağrı içerebilir. Tedaviye başlayabilmeniz için erken teşhis koymak en iyisidir. Akut bakteriyel prostatit gibi bazı durumlarda, tedaviniz için erken tedavi önemlidir.
Kaynak: Healthline, Prostate Infection, 2017
Referanslar
- Castle, E. P. (2014, October 17). Prostatitis: Can sexual activity make it worse? Retrieved from
mayoclinic.com/health/prostatitis/AN01718 - Castle, E. P. (2014, August 13). Recurrent prostate infection: What are the treatment options? Retrieved from
mayoclinic.com/health/prostate-infection/AN00931 - Prostatitis: Inflammation of the prostate (2014, July)
niddk.nih.gov/health-information/health-topics/urologic-disease/prostate-problems/pages/facts.aspx - The PSA test. (2014, July)
prostatecanceruk.org/prostate-information/prostate-tests/psa-test - What are prostatitis and related chronic pelvic pain conditions? (n.d.)
urologyhealth.org/urology/index.cfm?article=15
