Psödokrup, çocuklarda görülen ve üst solunum yollarının özellikle larenks bölgesinde, subglottik bölgede şişme ile karakterize bir enfeksiyon durumudur. Bu şişme, hava yolunun daralmasına ve tipik olarak “havlayan” bir öksürük, ses kısıklığı ve nefes alırken hırıltılı bir ses gibi belirtilere yol açar. Psödokrup genellikle viral enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkar ve 6 ay ile 3 yaş arası çocuklarda en sık görülür, ancak 8 yaşına kadar olan çocuklarda da rastlanabilir. Psödokrupun en yaygın nedeni, larenksi ve çevresindeki hava yollarını etkileyen viral enfeksiyonlardır. Parainfluenza virüsü en sık rastlanan neden olmakla birlikte, grip virüsü, adenovirüs ve respiratuar sinsityal virüs gibi diğer virüsler de psödokrupa neden olabilir. Psödokrup tedavisi genellikle hafif vakalarda evde bakım ile yönetilebilir. Eğer çocukta şiddetli solunum güçlüğü, ciltte veya dudaklarda morarma, yüksek ateş, sürekli huzursuzluk veya öksürük kötüleşirse acil tıbbi yardım almak önemlidir. Ebeveynlerin ve bakıcıların, durumun kötüleşmesi durumunda hızlı müdahale edebilmeleri için belirtileri tanımaları önemlidir.
Psödokrupun Nedenleri Nelerdir?
Psödokrupun nedenleri genellikle enfeksiyonlarla ilişkilidir ve şunları içerebilir:
Viral Enfeksiyonlar: Psödokrupun en yaygın nedeni viral enfeksiyonlardır.
Alerjik Reaksiyonlar: Nadiren, alerjik reaksiyonlar da larenksin şişmesine ve psödokrup benzeri belirtilere yol açabilir.
Çevresel İrritanlar: Sigara dumanı, hava kirliliği ve diğer çevresel irritanlar da larenksin şişmesine ve psödokrup belirtilerinin tetiklenmesine katkıda bulunabilir.
Bakteriyel Enfeksiyonlar: Çok nadir durumlarda, bakteriyel enfeksiyonlar da psödokrup benzeri belirtilere neden olabilir, ancak bu genellikle daha ciddi bir durumun ve farklı bir tedavi yaklaşımının göstergesidir.
Psödokrupun Belirtileri Nelerdir?
Psödokrup, tipik olarak şu belirtilerle kendini gösterir:
- kötüleşen kuru öksürük
- ses kısıklığı
- stridor
- solunum güçlüğü
- anksiyete veya huzursuzluk
- yüksek ateş
Psödokrup Nasıl Teşhis Edilir?
Psödokrup teşhisi genellikle hastanın belirtileri ve fiziksel muayene bulguları temel alınarak konur:
Klinik Öykü: Doktor, çocuğun semptomlarının başlangıcı, öksürüğün niteliği, solunum sıkıntısının varlığı ve herhangi bir ses kısıklığı veya stridor olup olmadığını değerlendirir.
Fiziksel Muayene: Doktor, çocuğun solunumunu, solunum sırasında göğüs hareketlerini, hava yolunda herhangi bir tıkanıklık işareti için çocuğun sesini ve boğazını kontrol eder.
Radyograf: Nadir durumlarda, hava yolunda herhangi bir anormallik olup olmadığını kontrol etmek için boğaz veya göğüs röntgeni çekilebilir.
Pulse Oksimetri: Çocuğun oksijen saturasyonunu ölçmek için kullanılır.
Psödokrup Nasıl Tedavi Edilir?
Psödokrup tedavisi, çocuğun belirtilerinin şiddetine bağlı olarak değişir ve genellikle evde destekleyici bakım önlemleriyle yönetilebilir:
Bol Sıvı Alımı: Çocuğunuzun yeterince sıvı tükettiğinden emin olun.
Soğuk Hava: Nemli veya serin hava bazen semptomları hafifletebilir.
Buhar: Banyoda sıcak suyu açarak oluşturulan buhar, çocuğun rahat nefes almasına yardımcı olabilir.
Oral Kortikosteroidler: Şiddetli semptomları olan çocuklara, iltihabı hızla azaltmak ve solunum sıkıntısını hafifletmek için oral kortikosteroidler reçete edilebilir.
Nebulize Epinefrin: Çok şiddetli vakalarda, hastanede nebulize epinefrin uygulaması gerekebilir.
Oksijen Tedavisi: Solunum sıkıntısı olan çocuklara oksijen verilmesi gerekebilir.
Intravenöz Sıvılar: Eğer çocuk yeterince sıvı alamıyorsa, dehidrasyonu önlemek için IV sıvı tedavisi gerekebilir.
Yakın Gözlem: Şiddetli psödokrup vakaları, solunum yolu tamamen tıkanmadan önce durumu stabil hale getirmek için yakın tıbbi gözlem altında tutulmalıdır.
Psödokrupun Yönetimi Nasıl Olmalıdır?
Psödokrupun yönetimi, çocuğun belirtilerinin şiddetine bağlı olarak değişir ve genellikle evde destekleyici bakım önlemleri ve gerekirse tıbbi tedaviyi içerir:
Soğuk Hava: Gece vakti belirtiler kötüleşirse, çocuğu birkaç dakika dışarı çıkararak soğuk havanın solunması faydalı olabilir.
Buhar: Sıcak duşun buharını kullanarak banyoyu doldurmak, hava yolundaki nemin artmasına ve çocuğun daha rahat nefes almasına yardımcı olabilir.
Bol Sıvı Tüketimi: Bol miktarda sıvı tüketmek, mukusu incelterek nefes almayı kolaylaştırabilir.
Oral Kortikosteroidler: Şiddetli belirtileri olan çocuklara genellikle hızlı bir rahatlama sağlamak için oral kortikosteroidler verilir.
Nebulize Epinefrin: Hastanede tedavi gerektiren ciddi vakalarda, nebulize epinefrin solunum yollarındaki şişliği geçici olarak azaltabilir.
Hastanede Gözlem: Şiddetli psödokrup vakaları, çocuğun solunum durumunun yakından izlenmesi ve gerektiğinde ek tedavilerin uygulanabilmesi için hastanede gözlem altında tutulabilir.
