Romatoid Artrit Nedir?
Romatoid artrit, bağışıklık sistemindeki bir sorundan kaynaklanır. Bir kişinin bağışıklık sistemi sağlıklı olduğunda, enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olur. Romatoid artrite sahip kişilerde, bağışıklık sistemi yanlışlıkla eklemlerinin astarındaki hücrelere saldırır, bu da eklemlerin iltihaplanmasına, şişmesine, sertleşmesine ve ağrılı hale gelmesine neden olur.
Romatoid artrite sahip kişilerde, semptomların görülmediği bazı dönemler ve semptomların alevlendiği diğer zamanlar olacaktır.
Şu anda romatoid artrit için bir tedavi yoktur, ancak uygun tedavi ve orta derecede egzersiz, alevlenmeleri azaltmaya yardımcı olabilir. Romatoid artrit tedavi edilmezse, etkilenen bölgelerdeki eklemler, kıkırdak ve kemikler zarar görebilir.
Komplikasyonları Nelerdir?
Romatoid artrit tedavi edilmezse eklemlere, çevredeki kıkırdağa ve yakındaki kemiklere zarar vererek eklem deformitelerine yol açabilir.
Tedavi edilmeyen romatoid artrit, romatoid nodüller adı verilen eklemlerin üzerinde veya yakınında gelişen sert topaklara da yol açabilir. Bu nodüller, insanların genellikle durumla ilişkilendirdiği görsel bir özelliktir.
Eklem deformiteleri ve romatoid nodüllere ek olarak, romatoid artrit ayrıca şunlara da yol açabilir:
- Karpal tünel Sendromu
- Gözler, kalp ve akciğerler dahil olmak üzere vücudun diğer bölgelerinde iltihaplanma
- Daha yüksek kalp krizi ve felç riski
Risk Faktörleri Nelerdir?
Doktorlar, romatoid artrite sahip kişilerin vücutlarındaki eklemlere saldırmak için bağışıklık sistemini neyin tetiklediğini bilmiyorlar. Bununla birlikte araştırmacıların, hastalıktan etkilenme riskini artırdığını bildiği bazı faktörler vardır:
Cinsiyet: Kadınlar, erkeklerden daha fazla romatoid artrit geliştirme riski altındadır.
Sigara: Sigara içmenin hem romatoid artrit geliştirme riskini artırdığına hem de daha hızlı ilerlemesini sağladığına dair güçlü kanıtlar vardır.
Fazla kilolu olmak: Obezite ile romatoid artrit geliştirme riskinin biraz artması arasında bir bağlantı bulunmuştur.
Araştırmacıların romatoid artrit riskini azalttığını bulduğu bazı faktörler de vardır. Bunlar şunları içerir:
Orta derecede alkol tüketimi: Az miktarda alkol tüketiminin romatoid artrit riskinin azalmasıyla bağlantılı olduğu bulunmuştur.
Emzirme: Emziren kadınların romatoid artrit geliştirme riski daha düşüktür.
Ne Zaman Doktora Görünmeliyiz?
Romatoid artritin erken belirtilerini ve semptomlarını yaşayan bir kişi doktora görünmelidir. Doktor, hastalığı teşhis etmeye ve uygun tedaviyi önermeye yardımcı olabilir. Romatoid artritin erken teşhisi ve tedavisi, durumdan kaynaklanan komplikasyon yaşama olasılığını azaltır.
Romatoid artrit (RA), bir kişinin bağışıklık sisteminin eklemlerine saldırarak iltihaplanmalarına neden olduğu bir hastalıktır.
Romatoid artritin semptomları tipik olarak elleri, bilekleri ve ayakları etkiler. Romatoid artritin erken belirtilerini tespit etmek, erken tanı ve uygun tedaviye şans verebilir. Artritin erken ve tutarlı yönetimi, eklem hasarını ve nihayetinde sakatlığı önleyebilir.
Erken Belirtiler Nelerdir?
Romatoid artritin ana semptomları eklem ağrısı ve eklem sertliğidir. Bu belirtiler ortaya çıkmadan önce, kişi bazı erken uyarı belirtileri yaşayabilir.
Bu erken uyarı işaretlerinden bazıları kişinin genel olarak nasıl hissettiğiyle ilgiliyken, diğerleri eklemlere özeldir. Bir kişinin eklemlerini etkileyen semptomların, özellikle birden fazla eklem veya vücudun her iki tarafı da etkileniyorsa, romatoid artriti gösterme olasılığı daha yüksektir.
Bu uyarı işaretlerini tespit etmek, insanların mümkün olan en erken fırsatta tedavi aramasına yardımcı olabilir. Romatoid artritin erken uyarı işaretleri şunları içerir:
1. Yorgunluk
Romatoid artrite sahip bir kişi başka semptomlar yaşamadan önce aşırı derecede yorgun hissedebilir ve enerji eksikliği yaşayabilir. Ayrıca kendini depresif hissedebilir.
Yorgunluk hissi şunları etkileyebilir:
- günlük aktiviteler
- ilişkiler
- cinsel istek
- iş ortamında verimlilik
Yorgun hissetmek, vücudun eklemlerdeki iltihaplanmaya verdiği tepkiden kaynaklanabilir.
2. Hafif ateş
Romatoid artrit ile ilişkili iltihaplanma, insanların kendilerini iyi hissetmemesine ve ateşlenmesine neden olabilir. Bazen yorgunluğa eşlik eden erken bir işaret olan ateş yükselmesine sahip olabilirler. Eklemler üzerinde gözle görülür herhangi bir etkiden önce gelebilir.
3. Kilo kaybı
Romatoid artritin üçüncü bir erken uyarı işareti, muhtemelen inflamasyonun dolaylı bir etkisi olan açıklanamayan kilo kaybıdır.
Bir kişi kendini ateşli ve yorgun hissettiğinde iştahını kaybedebilir ve bu da kilo vermesine neden olabilir.
4. Sertlik
Romatoid artritin bir başka erken belirtisi eklem sertliğidir. Genellikle parmaklarda olmak üzere bir veya iki küçük eklemde sertlik oluşabilir. Yavaşça ortaya çıkabilir, ancak birkaç gün sürebilir.
Belirli eklemleri etkileyen sertliğe ek olarak, vücutta genel bir sertlik hissi romatoid artritin erken bir belirtisi olabilir. Bu tür sertlik genellikle bir kişiyi uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra etkiler. Bu semptom, Romatoid artrite sahip hastaların karakteristik bir şikayeti olan sabah tutukluğunun nedenidir.
5. Eklem hassasiyeti
Elleri ve ayakları etkileyen eklem hassasiyeti, romatoid artritin tipik bir erken belirtisidir.
Ellerde, parmakların ortasındaki ve tabanındaki eklem, basıldığında veya hareket sırasında hassas hissedilebilir.
Ayaklarda, ayak parmaklarının tabanındaki eklemler hassas olabilir. Bu ağrı kişinin topuklarının üzerinde yürümesine veya yürürken ayak parmaklarını yukarı kaldırmasına neden olabilir.
6. Eklem ağrısı
Parmaklarda, bileklerde ve ayaklarda eklem ağrısı romatoid artrit belirtisidir. Enflamasyon, eklem astarını daha kalın hale getirir ve ayrıca ekstra eklem sıvısı üretimine neden olur. Bu faktörlerin her ikisi de eklemi çevreleyen kapsüle baskı uygulayarak içerdiği sinir uçlarını tahriş ederek ağrıya neden olur.
7. Eklem şişmesi
Ellerde ve ayaklarda şişmiş görünen eklemler tipik bir romatoid artrit belirtisidir. Eklem şişmesi romatoid artrit ilerledikçe daha belirgin olma eğilimindedir, ancak hafif şişlik erken bir işaret olabilir.
8. Eklem kızarıklığı
Eklemlerdeki iltihaplanma parmaklara kırmızı bir görünüm verebilir. El ve ayaklardaki eklemlerin etrafındaki derideki renk değişikliği romatoid artrit belirtisidir.
Kızarıklık, iltihaplanma çevresindeki derideki kan damarlarının genişlemesine neden olduğu için oluşur. Daha geniş damarlar bu bölgeye daha fazla kanın akmasına izin vererek cilde kırmızı bir görünüm verir.
9. Eklem sıcaklığı
İltihaplanma, eklem sıcaklığına neden olur ve kızarıklık veya şişlik oluşmadan önce mevcut olabilir. Bu, romatoid artritin erken bir işareti olabilir.
10. Uyuşma ve karıncalanma
Elleri ve ayakları etkileyen uyuşma ve karıncalanma, romatoid artritin erken bir belirtisi olabilir. Bu semptomlar, sinir sıkışmasına neden olabilecek eklemlerdeki iltihaplanmadan kaynaklanır ve bu da duyu kaybına neden olur.
11. Hareket aralığında azalma
Romatoid artritin erken evrelerinde, kişi bileğini ileri geri bükmede sorun yaşadığını fark edebilir.
Hastalık ilerledikçe, eklemlerdeki hasar bağları ve tendonları etkileyerek onları bükmeyi ve düzeltmeyi zorlaştırabilir.
12. Her iki tarafta etkilenen eklemler
Romatoid artritten etkilenen kişilerin, vücudun her iki tarafında aynı eklemlerde semptomlar yaşaması yaygındır. Bu simetri tipik olsa da, romatoid artrit sahibi herkes için durum böyle değildir.
Kaynak: Medical News Today, Twelve Early Signs of Rheumatoid Arthritis, 2020
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.
