Sakroileit, sakroiliak eklemlerden biri veya her ikisi de iltihaplandığında ortaya çıkan bir durumdur. Sakroiliak eklemler, omurganın pelvisle buluştuğu beldedir. Sakroileit, omurgada iltihaplanmaya neden olan birçok durumla ilişkilidir. Sıklıkla artrit formlarına ikincil olarak ortaya çıkar.
Sakroiliak eklemler, omurganın tabanındaki kemikli yapı olan sakrumun her iki tarafındadır. Bu eklemler, sakrumu kalça kemiğinin en büyük, en üst kısmı olan iliak kemiğe bağlar. Sakroiliak eklemlerden birinin veya her ikisinin iltihaplanması kalçalarda, belde ve kişinin bacaklarında ağrıya neden olabilir. Bir sağlık uzmanı, genellikle hafif semptomları nedeniyle bel ağrısı olan hastalara teşhis koyarken sakroileiti gözden kaçırabilir.
Sakroileit Nedenleri Nelerdir?
Sakroiliak eklemlerde iltihaplanmanın birkaç potansiyel nedeni vardır. Bunlar şunları içerir:
Ankilozan spondilit: Bu, omurgayı ve kalçaları etkileyen ilerleyici bir inflamatuar artrit türüdür. Sakroileit genellikle bu durumun erken bir belirtisidir. Sakroileit yaşayan tüm insanlarda ankilozan spondilit yoktur.
Travma: Ani bir travmatik yaralanma sakroiliak eklemlere zarar verebilir ve iltihaba neden olarak dejeneratif sakroileite yol açabilir.
Hamilelik: Hamilelik sırasında, sakroiliak eklemler büyüyen bebeğe yer açmak için gerilir. Bu, eklemlere baskı uygulayabilir ve sakroileite neden olabilir.
Enfeksiyon: Sakroiliak eklem enfekte olursa, iltihaplanır ve hasara eğilimli hale gelir.
İncelemeler ayrıca sakroileiti aşağıdakilerle ilişkilendirmiştir:
- idrar yolu enfeksiyonları
- Crohn hastalığı
- ülseratif kolit
- gut
Uzun süre oturmak veya ayakta durmak, koşmak veya bir bacağa çok uzun süre çok fazla ağırlık koymak gibi fiziksel eylemler mevcut sakroileiti şiddetlendirebilir.
Sakroileit Belirtileri Nelerdir?
Sakroileitin ana semptomları şunları içerir:
- kalça ve alt sırtta ağrı
- bir veya iki bacağın arkasında ağrı
- kalçalarda ve alt sırtta sertlik
Bazen sakroileit, daha az yaygın olmasına rağmen, kalça ve ayaklarda da ağrıya neden olabilir. Sakroileit ayrıca aralıklı olarak ağrıya neden olabilir. İnsanlar geceleri veya uyandıktan sonra daha belirgin semptomlar yaşayabilir.
Sakroileit Nasıl Teşhis Edilir?
Sakroileit, farklı durumların neden olduğu bel ağrısıyla karıştırılabileceğinden teşhis edilmesi zor olabilir. Sonuç olarak, bir doktor diğer koşulları dışlayarak sakroileiti teşhis edebilir. Bir doktor, sakroileitin bir kişinin ağrısına neden olup olmadığını değerlendirmek için birkaç fiziksel test yapabilir. Bunlar, sakroiliak eklemlere basınç uygulamayı ve hastanın kalça eklemini çeşitli hareket aralıklarında hareket ettirmesini içerebilir.
Bir doktor, teşhisten emin değilse daha fazla tarama yapabilir. 2018’de yapılan bir inceleme, MRI testlerinin sakroileit için bir teşhis aracı olarak önemini vurguladı. Ancak yazarlar, önemli bir uzmanlık olmadan MRG görüntülemesinden yanlış pozitif tanı alma şansının nispeten yüksek olduğu yorumunu yapmıştır. Bilgisayarlı tomografi bazen sakroileit teşhisinde faydalı olabilir.
Sakroileit Nasıl Tedavi Edilir?
Sakroileit için çeşitli tedaviler mevcuttur. Bunlar ilaçlar, egzersizler ve cerrahi prosedürleri içerir.
İlaç tedavisi: Aşağıdaki ilaçlar sakroileit tedavisinde yardımcı olabilir:
Ağrı kesiciler: Reçetesiz (OTC) ağrı kesici ilaçlar biraz rahatlama sağlayabilir. OTC seçenekleri yardımcı olmuyorsa, bir doktor daha güçlü ilaçlar reçete edebilir.
Kas gevşeticiler: Sakroileit, ağrılı olabilen kas spazmlarına neden olabilir. Kas gevşeticiler bunları hafifletmeye yardımcı olabilir.
TNF inhibitörleri: Bu tür ilaçlar, ankilozan spondilit ile ilişkiliyse sakroileiti hafifletmeye yardımcı olabilir. 2016 yılında yapılan bir çalışma, TNF inhibitörlerinin hem aktiviteyi hem de eklem fonksiyonunu önemli ölçüde iyileştirebileceğini gösterdi.
Ev ilaçları ve egzersiz: Reçeteli ilaçların yanı sıra, aşağıdaki ev ilaçları ve egzersizler sakroileiti hafifletmeye yardımcı olabilir:
Dinlenme: Sakroileiti ağırlaştıran hareketlerden kaçınmak iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.
Buz ve ısı: Etkilenen bölgeye dönüşümlü olarak buz ve ısı paketleri yerleştirmek sakroileiti hafifletmeye yardımcı olabilir.
Kalça fleksiyon egzersizleri: Bu egzersiz, bir kutu veya yastıklarla desteklenen bacaklarla sırt üstü yatmayı içerir. Bir kişi daha sonra bir bacağını diğerinin üzerinden geçecek, bacakları birbirine sıkıştıracak ve sonra bırakacaktır.
Ameliyat ve diğer prosedürler: İlaç ve egzersizin sakroileiti gidermediği ciddi vakalarda, doktor aşağıdaki ameliyatlardan veya prosedürlerden birini önerebilir:
Elektrik stimülasyonu: Bir tıp uzmanı, ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilecek sakruma bir elektrik stimülatörü yerleştirebilir.
Eklem enjeksiyonları: Sakroiliak eklem içine enjekte edilen kortikosteroidler, iltihabı ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak çok kısa bir zaman diliminde çok fazla enjeksiyon yapılması başka sorunlara neden olabilir. Sonuç olarak, doktorlar bir hastanın alabileceği miktarı sınırlayacaktır.
Radyofrekans denervasyonu: Bu tip tedavi, sakroiliak ağrıya neden olabilecek sinir dokusu üzerinde çalışır.
Eklem füzyonu: Şiddetli vakalarda, iki kemiğin metal bir plaka veya diğer füzyon cihazlarıyla kaynaştırılması sakroileitin hafifletilmesine yardımcı olabilir.
Özet
Sakroileit için, durumla ilişkili ağrıyı hafifletebilecek bir dizi tedavi mevcuttur. Uzun vadeli iyileşme, durumun nedenine bağlı olacaktır. Örneğin, eklem hasarı ve dejeneratif artrit formları, semptomları yönetmek için sürekli tedaviye ihtiyaç duyacaktır. Bir doktor, sakroileit semptomlarını yönetmenin ve durumla ilişkili ağrıyı hafifletmenin en iyi yolunu önerebilir.
Sakroileit, sakroiliak eklemlerden birinin veya her ikisinin iltihaplanmasına neden olan bir durumdur. Bu eklemler, omurganın tabanındaki kemikli bir yapı olan sakrum ile en üstteki iki kalça kemiği arasındadır. Sakroiliak eklemlerin iltihaplanması bel, kalça ve bacaklarda ağrıya neden olabilir.
Sakroileit genellikle ankilozan spondilit gibi artritik durumlara ikincil olarak ortaya çıkar. Hamilelik, travma ve enfeksiyon da sakroileite neden olabilir. Durum, semptomları birçok mekanik bel sorunuyla paylaşır. Bir doktor, sakroileiti teşhis etmek için fiziksel testler ve sıklıkla MRI görüntüleme kullanacaktır. Sakroileiti olan bir kişi, durumu tedavi etmek için ilaç tedavisi, fizik tedavi ve aşırı durumlarda ameliyat yapabilir.
Kaynak
Medical News Today, What is sacroiliitis?, 2021
Antonelli et al. Sacroiliitis mimics: A case report and review of the literature. 2017.
Baronio et al. Etiopathogenesis of sacroiliitis: Implications for assessment and management. 2020.
Buchanan et al. Sacroiliitis. 2020.
