Sialidoz, tükürük bezlerinin aşırı çalışması veya tükürük üretiminin artması sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Bu durumda, ağızda aşırı tükürük birikimi olur. Sialidoz, genellikle ağız hijyeni, tükürük üretimini artıran ilaçlar, hormonal değişiklikler veya sinirsel problemler gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bazı durumlarda, sialidoz, tükürük bezlerinin iltihaplanması veya tıkanması gibi anatomik veya enfeksiyöz faktörlere bağlı olarak da oluşabilir. Sialidoz genellikle rahatsızlık verici bir durum olabilir ve ağızda sürekli ıslaklık hissi, tükürük salgısının normalden fazla olması, yiyecekleri çiğnemede veya yutmada zorluk gibi belirtilere neden olabilir.
Sialidozun Nedenleri Nelerdir?
Sialidozun birkaç farklı nedeni olabilir:
İlaçlar: Bazı antidepresanlar, antipsikotikler, antihistaminikler, antiemetikler ve Parkinson hastalığı için kullanılan ilaçlar sialidoza neden olabilir.
Tükürük Bezlerinin İltihaplanması: Bu iltihaplanma, viral enfeksiyonlar, bakteriyel enfeksiyonlar veya tükürük bezlerinin taşları gibi durumlar sonucunda ortaya çıkabilir.
Tükürük Bezlerinin Tıkanması: Tükürük bezlerinin kanallarının tıkanması, tükürükün serbestçe akmasını engelleyebilir ve bezlerde birikmeye neden olabilir.
Sistemik Hastalıklar: Bazı sistemik hastalıklar, tükürük üretimini artırabilir veya bezlerin normal işleyişini etkileyebilir.
Sinirsel Faktörler: Sinir sistemi ile ilgili sorunlar, tükürük üretimini düzenleyen sinirleri etkileyerek sialidoza yol açabilir.
Sialidozun Belirtileri Nelerdir?
Sialidozun belirtileri şunları içerebilir:
- aşırı tükürük salgısı
- sürekli ıslaklık hissi
- yutma zorluğu
- konuşma zorluğu
- ağızda kokulu ve tatlı bir tat
- ağız içinde hassasiyet
Sialidoz Nasıl Teşhis Edilir?
Sialidozun teşhisi genellikle birkaç farklı yöntemle yapılabilir:
Hastanın Değerlendirilmesi: Hastanın semptomları, tükürük miktarı ve diğer ilgili belirtiler hakkında bilgi toplanır.
Fizik Muayene: Bir doktor, hastanın tükürük bezlerini ve ağız yapısını fiziksel olarak muayene eder. Tükürük bezlerinin boyutu, kıvamı ve muhtemel tıkanıklıklar incelenir.
Görüntüleme Testleri: Sialidozun teşhisi için görüntüleme testleri kullanılabilir. Bu testler arasında ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme ve bilgisayarlı tomografi taramaları bulunur.
Sialometri Testi: Bu test, hastanın bir belirli süre boyunca ürettiği tükürük miktarını ölçer. Normalden daha fazla tükürük salgısı sialidozun bir işareti olabilir.
Tükürük Bezlerinin İncelemesi: Tükürük bezlerinin iç yapısını değerlendirmek için tükürük bezlerinden biyopsi alınabilir.
Sialidoz Nasıl Tedavi Edilir?
Sialidoz tedavisi, altta yatan nedenlere ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir:
Semptomatik Tedavi: Tükürük emici pastiller, ağız gargaraları veya ağız spreyleri gibi ilaçlar bulunabilir.
İlaçlar: Sialidozun altta yatan nedenlerine bağlı olarak, tükürük üretimini azaltmaya yardımcı olacak belirli ilaçlar kullanılabilir.
Ağız Hijyeni: Diş fırçalama, diş ipi kullanma ve düzenli olarak diş hekimine gitme gibi alışkanlıklar önemlidir.
Tükürük Bezlerine Yönelik Cerrahi Müdahale: Tükürük bezlerinin tıkanıklıklarını açmak veya fazla tükürük üreten bezlerin kısmen çıkarılması gibi cerrahi prosedürler uygulanabilir.
Altta Yatan Nedenlerin Tedavisi: Eğer sialidozun altında yatan belirli bir sağlık sorunu varsa , bu durumlar uygun şekilde tedavi edilmelidir.
Beslenme Desteği: Aşırı tükürük salgısı nedeniyle yutma güçlüğü yaşayan bazı insanlar için, beslenme desteği önemli olabilir.
Sialidozun Yönetimi Nasıl Olmalıdır?
Sialidozun yönetimi, altta yatan nedenlere ve semptomların ciddiyetine bağlı olarak değişir:
İlaç Tedavisi: Sialidozun belirli durumlarında, tükürük salgısını azaltmaya veya tükürük üretimini kontrol altına almaya yardımcı olabilecek ilaçlar kullanılabilir.
Ağız Hijyeni: Dişlerin düzenli fırçalanması, diş ipi kullanımı ve ağız gargarasıyla tükürük birikiminin azaltılması önemlidir.
Sialolit Cerrahisi: Tükürük bezlerinde oluşan taşlar veya tıkanıklıklar, sialolit cerrahisi adı verilen cerrahi müdahale ile çıkarılabilir.
Tükürük Bezlerinin Drenajı: Tükürük bezlerinin aşırı tükürük üretimini yönetmek için tükürük bezlerinin drenajı gibi prosedürler uygulanabilir.
Diğer Tedavi Seçenekleri: Nadiren, sialidozun tedavisi için botox enjeksiyonları gibi alternatif tedavi seçenekleri de kullanılabilir.
