Siyah Çay Nedir?
Siyah çay, Camellia sinensis bitkisinden elde edilen bir üründür. Yaşlı yapraklar ve saplar ilaç yapımında kullanılır. Aynı bitkinin taze yapraklarından yapılan yeşil çay, bazı farklı özelliklere sahiptir.
Siyah çay, zihinsel dinçliğin yanı sıra öğrenme, hafıza ve bilgi işleme becerilerini geliştirmek için kullanılır. Ayrıca baş ağrısının tedavisinde, hem düşük hem de yüksek tansiyonda, yüksek kolestorolde, “atardamarların sertleşmesi” yani aterosklerozda ve kalp krizi dahil olmak üzere kalp hastalıklarının önlenmesinde, inmeyi önlemede, Parkinson hastalığının önlenmesinde ve osteoporoz riskinin azaltılmasında kullanılır. Mide ve bağırsak kanseri, kolon ve rektum kanseri, akciğer kanseri, yumurtalık kanseri, mesane kanseri, ağız kanseri, pankreas kanseri, prostat kanseri, meme kanseri, böbrek kanseri de dahil olmak üzere kanseri önlemek için siyah çay ağız yoluyla alınır. Aynı zamanda tip 2 diyabet, mide rahatsızlıkları, kusma, ishal ve idrar akışını artırmak için de kullanılır. Bazı insanlar diş çürümelerini ve böbrek taşlarını önlemek için siyah çay kullanırlar. Siyah çay stresi azaltmak için de kullanılır. Çeşitli diğer ürünlerle birlikte, siyah çay kilo vermek için kullanılır.
Gıdalarda, siyah çay sıcak veya soğuk bir içecek olarak tüketilir.
Ne Kadar Etkili?
Doğal İlaçlar Kapsamlı Veri Tabanı, şu ölçütlere göre bilimsel kanıtlara dayanan etkinliği değerlendirmektedir: Etkili, muhtemel etkili, mümkün olduğunca etkili, mümkün olduğunca etkisiz, muhtemelen etkisiz, etkisiz ve etkinliği değerlendirmek için yeterli kanıt yok
SİYAH ÇAY için etkinlik dereceleri aşağıdaki gibidir:
Mümkün Olduğunca Etkili
- Zihinsel uyanıklık: Gün boyunca siyah çay ve kafeinli içecekler içmek, uzun süre uyumadan insanların uyanık kalmasına ve dikkatinin artmasına yardımcı olur. Kafein miktarı arttıkça etkinin de arttığı görülmektedir.
Muhtemelen Etkili
- Yemekten sonra düşük tansiyon (postprandiyal hipotansiyon): Siyah çay kafein içerir. Kafein içeren içecekler içmek, yemekten sonra tansiyonu düşük olan yaşlılarda kan basıncını artırmaya yardımcı olur.
- Kalp krizi: Bazı araştırmalar siyah çay içen kişilerin kalp krizi geçirme riskinin daha düşük olduğunu gösteriyor. Ayrıca, kalp krizi geçirmeden en az bir yıl önce siyah çay içmeye başlayan kişilerin kalp krizi geçirdikten sonra ölme risklerinin daha düşük görünmektedir.
- Cam kemik hastalığı (osteoporoz): Erken araştırmalar, fazla siyah çay içen yaşlı kadınların, az içenlerden daha güçlü kemiklere sahip olduğunu göstermektedir. Fazla siyah çay içmek, yaşlı erkek ve kadınlarda kalça kırığı riski ile bağlantılı görünmektedir.
- Yumurtalık kanseri: Siyah çay veya yeşil çay dahil olmak üzere düzenli olarak çay içen kadınlarda, hiç çay içmeyen ya da nadiren çay içen kadınlara göre yumurtalık kanseri gelişme riskinin daha düşük olduğu görülmektedir.
- Parkinson hastalığı: Bazı araştırmalar, kahve, çay ve kola gibi kafeinli içecekler içenlerin Parkinson hastalığı geçirme riskinin daha düşük olduğunu göstermektedir. Düşük risk, erkeklerde kafein dozu ile doğrudan ilişkili gibi görünüyor. Ancak kadınlar için böyle bir durum söz konusu değil. Ayrıca siyah çay içmek, sigara içen insanlar arasında da Parkinson hastalığı riskinin azalmasıyla bağlantılı görünmektedir.
Muhtemelen Etkisiz
- Mesane kanseri: Siyah çay ve yeşil çay içenlerde, çay içmeyenlere göre mesane kanseri riskinin daha düşük görünmüyor.
- Meme kanseri: Siyah çay içenlerin, içmeyenlere göre daha düşük meme kanseri riski taşıdıkları görülmemektedir.
- Kolon ve rektum kanseri: Bazı ilk araştırmalar, siyah veya yeşil çay içmenin kolon ve rektum kanseri riskini azaltabileceğini öne sürüyor. Bununla birlikte çoğu araştırma, çay içmenin kolon ve rektum kanseri riski ile ilişkili olmadığını göstermektedir. Aslında bazı erken araştırmalar, yüksek miktarda siyah çay içmenin kolon ve rektum kanseri riskindeki artışla bağlantılı olabileceğini öne sürüyor.
- Şeker hastalığı: Erken araştırmalar, siyah ve yeşil çay içmenin şeker hastalığı olan kişilerde ortalama kan şekeri seviyesini iyileştirmediğini göstermektedir. Japon yetişkinlerde yapılan başka bir araştırmaysa günde en az bir fincan siyah çay içmenin tip 2 diyabet geliştirme riskinin düşük olmasıyla alakalı olmadığını göstermektedir.
- Rahim zarı kanseri (endometriyal kanser): Daha fazla siyah çay içen kadınların, endometrial kanser geliştirme riski içmeyenlere göre daha düşük görünmemektedir.
- Yemek borusu kanseri: Daha fazla miktarda siyah çay içenlerde, daha az içenlere kıyasla özofagus gelişme riskinin daha düşük görünmemektedir.
- Mide kanseri: Bazı erken araştırmalar siyah veya yeşil çay içmenin, daha düşük mide kanseri riskiyle ilişkili olabileceğini öne sürüyor. Bununla birlikte çoğu araştırma, siyah veya yeşil çay içen kişilerde, mide kanseri görülme riskinin daha düşük olmadığını göstermektedir. Aslında bazı araştırmalar, fazla miktarda siyah çay içenlerde, az içenlere kıyasla mide kanseri riskinin yüksek olabileceğini göstermektedir.
- Akciğer kanseri: Yeşil çay ve siyah çay, fitoöstrojen denilen kimyasalları içerir. Bazı erken araştırmalar diyetlerinde daha fazla fitoöstrojen alan erkeklerin, bu kimyasalları almayan erkeklerden daha fazla akciğer kanseri riski taşıdığını göstermektedir. Bununla birlikte, siyah çay içmek, azalan bir akciğer kanseri riski ile bağlantılı değildir ve hatta artan bir risk ile de bağlantılı olabilir.
Etkinliği Değerlendirmek İçin Yeterli Kanıt Yok
- Arterlerin sertleşmesi (ateroskleroz): İlk araştırmalar siyah çay içenlerin, siyah çay içmeyenlere kıyasla, atardamarlarının sertleşme riskinin azaldığını göstermektedir. Bu bağlantı kadınlarda erkeklerden daha güçlüdür.
- Kalp hastalığı: Bazı erken araştırmalar, düzenli olarak siyah çay içen kişilerde kalp hastalığı gelişme riskinin daha düşük olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte diğer araştırmalar, siyah çay içmenin kalp hastalığının artması veya ölüme neden olma riskinin artmasıyla bağlantılı olduğunu göstermektedir.
- Yüksek kolesterol: Siyah çay içmenin kandaki kolesterol seviyesini azaltmaya yardımcı olup olmadığı hala belli değil. Bazı araştırmalar siyah çayın, normal veya yüksek kolesterol seviyesine sahip kişilerde toplam kolesterolü ve düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL veya “kötü”) kolesterolü azaltabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, diğer araştırmalar siyah çay içmenin bu gib etkileri olmadığını göstermektedir.
- Yüksek tansiyon: Bazı ilk araştırmalar düzenli olarak yeşil veya siyah çay içen kişilerin, kan basıncının en yüksek seviyesi olan yüksek sistolik kan basıncına sahip olma riskinin düşük olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca bazı araştırmalar, günde 4-5 fincan siyah çay içmenin normal veya yüksek tansiyonu olan kişilerde sistolik kan basıncını azalttığını göstermektedir. Bununla birlikte birçok çalışma siyah çay içmenin normal ya da yüksek tansiyonu olan kişilerde kan basıncını düşürmediğini göstermektedir.
- Böbrek taşı: Günde bir bardak çay içen kadınların, çay içmeyenlere kıyasla böbrek taşı geliştirme riski daha düşük görünmektedir.
- Pankreas kanseri: Bazı erken araştırmalar siyah çay içmenin, pankreas kanseri riskinin azalmasıyla bağlantılı olduğunu göstermektedir. Ancak, diğer araştırmalar çelişkili sonuçlar göstermektedir.
- Prostat kanseri: İlk araştırmalar siyah çay içmenin prostat kanseri riskinin azalmasıyla bağlantılı olduğunu göstermektedir.
- Böbrek kanseri: İlk araştırmalar, yüksek miktarda siyah veya yeşil çay içen kişilerde, böbrek kanseri geliştirme riskinin arttığını göstermektedir.
- Stres: İlk araştırmalar 6 hafta boyunca siyah çay içmenin stresli işler yaparken kan basıncını, kalp atış hızını veya stres duygularını iyileştirmediğini göstermektedir.
- İnme: Siyah çay flavonoid denilen kimyasal madde içerir. İlk araştırmalar, flavonoid içeren bir diyet yapmanın inme riskinin daha düşük olmasıyla ilişkili olduğunu göstermektedir.
- Kilo kaybı: Erken araştırmalar, siyah çay ekstratı artı yeşil çay ekstratı, kuşkonmaz, guarana, barbunya ve mate içeren bir ürünün 12 hafta boyunca barbunya fasulyesi, garcinia ve krom mayası kombinasyonuyla beraber alınmasının fazla kilolu yetişkinlerde vücut ağırlığını azaltmadığını göstermektedir.
- İshal
- Baş ağrısı
- Mide bozuklukları
- Kusma
Nasıl Etki Eder?
Siyah çay düşünmeyi ve uyanıklığı etkileyen %2 ile %4 oranında kafein içerir. İdrar çıkışını artırır ve Parkinson hastalığının semptomlarını azaltabilir. Ayrıca kalp ve kan damarları korumaya yardımcı olabilecek antioksidanlar ve diğer maddeleri içerir.
Siyah Çay Kullanmak Güvenli Mi?
Çok fazla olmamak üzere siyah çay içmek, çoğu yetişkin için MÜMKÜN OLDUĞUNCA GÜVENLİDİR.
Günde beş bardaktan fazla siyah çay içmek genellikle TEHLİKELİ kabul edilir. Yüksek miktarda siyah çay içerdiği kafein nedeniyle yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler hafif ile ciddi arasında değişebilir ve baş ağrısı, sinir, uyku problemleri, kusma, ishal, düzensiz kalp atışı, titreme, mide ekşimesi, baş dönmesi, kulaklarda çınlama, kasılmalar ve kafa karışıklığı bu yan etkiler arasında sayılabilir. Ayrıca her zaman, özellikle fazla miktarda siyah çay ya da kafeinli içecekler içen insanlarda psikolojik bağımlılık geliştirebilir.
Bunun yanında 10 gramdan fazla kafein içeren siyah çay içmek TEHLİKELİ kabul edilir. Bu kadar yüksek dozda siyah çay ölüme ya da diğer ciddi yan etkilere neden olabilir.
Özel Önlemler ve Uyarılar:
Çocuklar: Gıdalarda yaygın olan miktarlarda siyah çay tüketilmesi çocuklarda OLASI GÜVENLİDİR.
Hamilelik ve emzirme: Hamileyseniz ya da emziriyorsanız az miktarda siyah çay içmek, MÜMKÜN OLDUĞUNCA GÜVENLİDİR. Bu durumlarda günde iki bardaktan fazla siyah çay tüketmek önerilmez. Bu miktarda çay yaklaşık 200 mg kafein içerir. Hamilelik sırasında bu miktardan daha fazla tüketmek OLASI ZARARLI kabul edilir ve düşük yapma riskini, ani bebek ölümü sendromu (SIDS) riskini, yenidoğanlarda kafein çekilme semptomlarını ve düşük doğum ağırlığı gibi diğer olumsuz riskleri arttırabilir.
Emziriyorsanız, günde 3 bardaktan fazla siyah çay içmek, OLASI TEHLİKELİ kabul edilir ve bebeğinizin daha fazla tahriş yaşamasına ve daha fazla bağırsak hareketine neden olabilir.
Anemi: Siyah çay içmek, demir eksikliği olan kişilerde kansızlığı daha da kötüleştirebilir.
Anksiyete bozuklukları: Siyah çaydaki kafein anksiyete koşullarını daha da kötüleştirebilir.
Kanama hastalıkları: Siyah çaydaki kafeinin kanda pıhtılaşmayı yavaşlatacağını gösteren bazı nedenler vardır. Ancak buna insanlarda rastlanmamıştır. Kanama ile ilgili rahatsızlığınız varsa, dikkatli bir şekilde kafein kullanmanız önerilir.
Kalp problemleri: Siyah çaydaki kafein, bazı insanlarda düzensiz kalp atışlarına neden olabilir. Kalp rahatsızlığınız varsa, kafein tüketirken dikkatli olmanız önerilir.
Diyabet: Siyah çaydaki kafein kan şekerini etkileyebilir. Diyabetiniz varsa, siyah çayı dikkatli kullanmanız tavsiye edilir.
İshal: Siyah çay kafein içerir. Siyah çaydaki kafein, özellikle çok miktarda alındığında ishali kötüleştirebilir.
Nöbetler: Siyah çay kafein içerir. Yüksek dozdaki kafeinin nöbetlere neden olabileceği ya da nöbetleri önlemek için kullanılan ilaçların etkilerini azaltabileceği yönünde endişeler vardır. Daha önce nöbet geçirdiyseniz, yüksek dozda kafein ya da siyah çay gibi kafein içeren takviyeler kullanmamanız önerilir.
Glakom: Kafeinli siyah çay içmek göz içindeki basıncı arttırır. Artış 30 dakika içinde gerçekleşir ve en az 90 dakika sürer.
Meme kanseri, rahim kanseri, yumurtalık kanseri, endometrioz gibi hormona duyarlı durumlar: Siyah çay östrojen gibi davranabilir. Östrojene maruz kalınması durumunda daha da kötüleşebilecek bir durum varsa, siyah çay kullanılmaması önerilir.
Yüksek tansiyon: Siyah çaydaki kafein, tansiyonu yüksek kişilerde tansiyonu daha da artırabilir.
İrritabl bağırsak sendromu: Siyah çay kafein içerir. Siyah çaydaki kafein, özellikle çok miktarda alındığında, ishal ve IBS semptomlarını kötüleştirebilir.
Zam kemik hastalığı: Kafeinli siyah çay içmek, idrardaki kalsiyum miktarını artırabilir. Bu da kemikleri zayıflatabilir. Bu durumda günde 300 mg’dan fazla kafein içmemeniz tavsiye edilir. Ekstra kalsiyum almak, azalan kalsiyum miktarını telafi etmeye yardımcı olabilir.
Aşırı aktif mesane: Siyah çaydaki kafein, aşırı aktif mesane gelişme riskini artırabilir. Ayrıca siyah çay, aşırı aktif mesanesi olan kişilerde semptomları artırabilir. Siyah çay bu insanlarda dikkatli kullanılmalıdır.
Farklı İlaçlarla Etkileşime Girer Mi?
Adenozin (Adenocard)
Siyah çay kafein içerir. Siyah çaydaki kafein, adenozinin (Adenocard) etkilerini engelleyebilir. Adenozin (Adenocard) genellikle doktorlar tarafından kalp testi yapmak için kullanılır. Bu test kardiyak stres testi olarak adlandırılır. Kardiyak stres testinden en az 24 saat önce siyah çay ya da kafein içeren diğer ürünler içmeyi bırakmanız gerekir.
Antibiyotikler (Kinolon Antibiyotikler)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Bazı antibiyotikler vücudun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Bu antibiyotiklerin siyah çay ile birlikte alınması, titreme, baş ağrısı, kalp atış hızının artması gibi yan etkiler olmak üzere yan etki riskini artırabilir.
Vücudun kafeini parçalama hızını azaltan antibiyotikler arasında siprofloksasin (Cipro), enoxacin (Penetrex), norfloksasin (Chibroxin, Noroxin), sparfloksasin (Zagam), trovafloksasin (Trovan) ve greploksakin (Raxakasakin) bulunur.
Karbamazepin (Tegretol)
Karbamazepin, nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Kafein, karbamazepinin etkilerini azaltabilir. Siyah çay kafein içerdiğinden teorik olarak karbamazepinle siyah çay alınması, bazı insanlarda karbamazepinin etkilerini azaltabilir ve nöbet riskini artırabilir.
Simetidin (Tagamet)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Simetidin (Tagamet) vücudunuzun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Simetidinin siyah çay ile birlikte alınması, titreme, baş ağrısı, kalp atış hızının artması gibi yan etkiler olmak üzere yan etki riskini artırabilir.
Klozapin (Clozaril)
Vücut ondan kurtulmak için klozapini (Clozaril) parçalar. Siyah çaydaki kafein, vücudun klozapini (Clozaril) parçalama hızını azaltabilir. Klozapin (Clozaril) ile birlikte siyah çay alınması, klozapinin (Clozaril) etkilerini ve yan etkilerini artırabilir.
Dipiridamol (Persantine)
Siyah çay kafein içerir. Siyah çaydaki kafein, dipiridamolün (Persantine) etkilerini engelleyebilir. Dipiridamol (Persantine) genellikle doktorlar tarafından kalp üzerinde bir test yapmak için kullanılır. Bu test kardiyak stres testi olarak adlandırılır. Kardiyak stres testinden en az 24 saat önce siyah çay veya kafein içeren diğer ürünler içmeyi bırakmanız gerekir.
Disülfiram (Antabuse)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Disülfiram (Antabuse) vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir. Disülfiram (Antabuse) ile birlikte siyah çay alınması, sinir hali, hiperaktivite, huzursuzluk gibi kafeinin etkilerini ve yan etkilerini artırabilir.
Efedrin
Siyah çay kafein içerir. Kafein, uyarıcı bir ilaçtır. Uyarıcı ilaçlar sinir sistemini hızlandırır. Efedrin de uyarıcı bir ilaçtır. Efedrinle birlikte siyah çay içmek çok fazla uyarılmaya ve bazen ciddi yan etkilere ve kalp sorunlarına neden olabilir. Kafein içeren ürünleri ve efedrinleri aynı anda kullanmamanız tavsiye edilir.
Östrojenler
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Östrojenler vücudun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Östrojen hapları alırken siyah çay içmek, titreme, baş ağrısı, kalp atışının hızlanması ve diğer yan etkilere neden olabilir. Östrojen hapları kullanıyorsanız, kafein alımınızı sınırlandırmanız önerilir.
Etosuksimid
Etosuksimid, nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Siyah çaydaki kafein, etosuksimidin etkilerini azaltabilir. Etosuksimid ile siyah çay almak, etosuksimidin etkilerini azaltabilir ve bazı kişilerde nöbet riskini artırabilir.
Felbamat
Felbamat, nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Siyah çaydaki kafein, felbamatın etkilerini azaltabilir. Felbamat ile siyah çay almak, bazı kişilerde nöbet riskini artırabilir.
Flutamid (Eulexin)
Vücut ondan kurtulmak için flutamidi (Eulexin) parçalar. Siyah çaydaki kafein, vücudun flutamidden kurtulma hızını azaltabilir. Bu, flutamidin vücutta çok uzun süre kalmasına ve yan etki riskinin artmasına neden olabilir.
Fluvoxamine (Luvox)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Fluvoxamine (Luvox), vücudun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Kafeini fluvoxamine (Luvox) ile birlikte almak, vücutta çok fazla kafeine depolanmasına neden olabilir ve kafeinin etkilerini ve yan etkilerini arttırabilir.
Lityum
Vücudunuz doğal olarak lityumdan temizlenir. Siyah çaydaki kafein, vücudunuzun lityumdan kurtulma hızını artırabilir. Kafein içeren ürünlerle birlikte lityum alıyorsanız, kafein ürünlerini yavaş yavaş almayı bırakmanız tavsiye edilir. Kafeini çok hızlı bir şekilde durdurmak, lityumun yan etkilerini arttırabilir.
Astım İçin İlaçlar (Beta-Adrenerjik Agonistler)
Siyah çay kafein içerir ve kafein kalbi uyarabilir. Astım için olan bazı ilaçlar da kalbi uyarabilir. Kafeinin astım için olan bazı ilaçlarla birlikte alınması, çok fazla stimülasyona neden olabilir ve kalp sorunlarını tetikleyebilir.
Bu duruma sebep olabilecek ilaçlar arasında albuterol (Proventil, Ventolin, Volmax), metaproterenol (Alupent), terbutalin (Bricanyl, Brethine) ve isoproterenol (Isuprel) bulunur.
Depresyon İçin İlaçlar (MAOIs)
Siyah çay kafein içerir ve kafein kalbi uyarabilir. Depresyon için kullanılan bazı ilaçlar da vücudu uyarabilir. Siyah çay ile birlikte depresyon için kullanılan bazı ilaçları almak, vücudun çok fazla uyarılmasına ve hızlı kalp atışı, yüksek tansiyon ve sinir gibi ciddi yan etkilere neden olabilir.
Depresyon için kullanılan bu ilaçlardan bazıları fenelzin (Nardil), tranilcypromine (Parnate) olarak sıralanabilir.
Karaciğeri Değiştiren İlaçlar (Sitokrom P450 1A2 (CYP1A2) İnhibitörleri)
Siyah çay kafein içerir ve kafein karaciğer tarafından parçalanır. Bazı ilaçlar karaciğerin diğer ilaçları parçalama hızını azaltabilir. Karaciğeri değiştiren bu ilaçlar da siyah çaydaki kafeinin vücutta parçalanma hızını azaltabilir. Bu durum siyah çaydaki kafeinin etkilerini ve yan etkilerini arttırabilir.
Karaciğeri değiştiren ilaçlar arasında simetidin (Tagamet), siprofloksasin (Cipro), fluvoxamine (Luvox) yer alır.
Kanın Pıhtılaşmasını Yavaşlatan İlaçlar (Anticoagulant / Antiplatelet İlaçlar)
Siyah çay kafein içerir ve kafein kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Ayrıca pıhtılaşmayı yavaşlatan ilaçlar ile birlikte siyah çay alınması morarma ve kanama riskini artırabilir.
Kanın pıhtılaşmasını yavaşlatan ilaçlar arasında aspirin, klopidogrel (Plavix), diklofenak (Voltaren, Cataflam, diğerleri), ibuprofen (Advil, Motrin, diğerleri), naproksen (Anaprox, Naprosyn, diğerleri), dalteparin (Fragmin), enoxaparin (Loven) bulunur. , heparin, warfarin (Coumadin) yer alır.
Nikotin
Siyah çay kafein içerir ve kafein kalbi uyarabilir. Nikotin de ayrıca kalbi uyarabilir. Nikotin ile kafein alınması çok fazla stimülasyona neden olabilir ve bu da artan kalp atış hızı veya kan basıncı gibi kalp sorunlarına neden olabilir.
Pentobarbital (Nembutal)
Siyah çaydaki kafeinin uyarıcı etkileri, pentobarbitalin uyku getirici etkilerini engelleyebilir.
Fenobarbital
Fenobarbital, nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Siyah çaydaki kafein fenobarbital etkilerini azaltabilir ve bazı kişilerde nöbet riskini artırabilir.
Fenilpropanolamin
Siyah çaydaki kafein vücudu uyarabilir. Fenilpropanolamin de ayrıca vücudu uyarabilir. Kafeini ve fenilpropanolamini birlikte almak çok fazla uyarılmaya neden olabilir, bu da kalp atışını, kan basıncını artırabilir ve gerginliğe neden olabilir.
Fenitoin
Fenitoin, nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Siyah çaydaki kafein fenitoinin etkisini azaltabilir. Fenitoin ile siyah çay almak bazı kişilerde nöbet riskini artırabilir.
Riluzol (Rilutek)
Vücut ondan kurtulmak için riluzolü (Rilutek) parçalar. Siyah çay içmek vücudun riluzolü (Rilutek) parçalama hızını azaltabilir ve riluzolün etkilerini ve yan etkilerini arttırabilir
Uyarıcı İlaçlar
Uyarıcı ilaçlar sinir sistemini hızlandırır. Sinir sistemini hızlandıran uyarıcı ilaçlar sinirli hissettirebilir ve kalp atışını hızlandırabilir. Siyah çaydaki kafein de ayrıca sinir sistemini hızlandırabilir. Uyarıcı ilaçlarla birlikte siyah çay içmek, kalp atış hızı ve yüksek tansiyon gibi ciddi sorunlara neden olabilir. Siyah çay ile birlikte uyarıcı ilaçlar almaktan kaçınılması tavsiye edilir.
Bazı uyarıcı ilaçlar arasında dietilpropion (Tenuate), epinefrin, phentermine (Ionamin), psödoefedrin (Sudafed) yer alır.
Teofilin
Siyah çay kafein içerir. Kafein ise teofiline benzer şekilde çalışır. Kafein vücudun teofilinden arınma hızını azaltabilir. Bu da teofilinin etkilerinin ve yan etkilerinin artmasına neden olabilir.
Valproat
Valproat, nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Siyah çaydaki kafein, valproatın etkilerini azaltabilir ve bazı kişilerde nöbet riskini artırabilir.
Verapamil (Calan, Covera, Isoptin, Verelan)
Vücut ondan kurtulmak için siyah çayın içindeki kafeini parçalar. Verapamil (Calan, Covera, Isoptin, Verelan) vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir. Siyah çay içerken verapamilin alınması (Calan, Covera, Isoptin, Verelan), titreme, baş ağrısı ve kalp atışının hızlanması dahil olmak üzere kafeinin yan etki riskini artırabilir.
Varfarin (Coumadin)
Varfarin (Coumadin) kanın pıhtılaşmasını yavaşlatmak için kullanılır. Çok miktarda siyah çay, varfarinin (Coumadin) kanın pıhtılaşmasını yavaşlatma oranını azaltabilir. Varfarinin (Coumadin) kanın pıhtılaşmasını yavaşlatma oranını azaltmak, pıhtılaşma riskini artırabilir. Bu bilgi kesin değildir. Dolayısıyla bu durumda düzenli kontroller yapmanız önemlidir.
Diüretik İlaçlar
Siyah çay kafein içerir. Özellikle aşırı miktarda kafein, vücuttaki potasyumu azaltabilir. “Diüretik ilaçlar” da vücuttaki potasyum miktarını azaltabilir. Kafein içeren ürünlerin diüretik ilaçlar ile birlikte alınması, vücuttaki potasyum miktarını çok fazla azaltabilir.
Potasyumu azaltabilecek bazı diüretik ilaçlar arasında, klorotiazid (Diuril), klorthalidon (Thaliton), furosemid (Lasix), hidroklorotiyazid (HCTZ, HydroDIURIL, Microzide) yer alır.
Flurbiprofen (Ansaid)
Hücre kültürlerini kullanan bazı araştırmalar, siyah çayın, flurbiprofen parçalanmasını azaltabileceğini göstermektedir. Ancak bu durumun insanlarda meydana gelmediği belirtiliyor.
Sedatif İlaçlar (Benzodiazepinler)
Benzodiazepinler sakinleştirici etkisi olan ilaçlardır. Siyah çay kafein içerir ve kafein bir uyarıcıdır. Benzodiazepinler ile birlikte siyah çay alınması, benzodiazepinlerin kendine getirici etkilerini engelleyebilir.
Benzodiazepinler arasında alprazolam (Xanax), klonazepam (Klonopin), diazepam (Valium), lorazepam (Ativan) yer alır.
Alkol
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için siyah çayın içindeki kafeini parçalar. Alkol, vücudun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Alkolle birlikte siyah çay almak, kan dolaşımında çok fazla kafein olmasına sebep olabilir. Dolayısıyla bu durum titreme, baş ağrısı ve hızlı kalp atışı gibi kafeinin yan etkilerine neden olabilir.
Doğum Kontrol Hapları (Doğum Kontrol İlaçları)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Doğum kontrol hapları, vücudun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Doğum kontrol hapları ile birlikte siyah çay almak, titreme, baş ağrısı, hızlı kalp atışı ve diğer yan etkilere neden olabilir.
Doğum kontrol hapları arasında etinil estradiol ve levonorgestrel (Triphasil), etinil estradiol ve noretindron (Ortho-Novum 1/35, Ortho-Novum 7/7/7) bulunur.
Flukonazol (Diflucan)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Flukonazol (Diflucan) vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir. Bu, kafeinin vücutta çok uzun süre kalmasına sebep olur ve bu da sinirlilik, kaygı ve uykusuzluk gibi yan etki riskinin artırmasını sağlayabilir.
Depresyon İlaçları (Trisiklik Antidepresanlar)
Siyah çay, tanen adı verilen kimyasalları içerir. Tanenler, trisiklik antidepresanlar dahil olmak üzere birçok ilaca bağlanabilir ve vücudun bu ilacı emme oranını azaltabilir. Bu etkileşimi önlemek için, trisiklik antidepresanlar adı verilen depresyon ilaçlarını aldıktan 1 saat önce ve 2 saat sonra siyah çaydan kaçınmanız önerilir.
Depresyon ilaçları arasında amitriptilin (Elavil) veya imipramin (Tofranil, Janimine) bulunur.
Diyabet İlaçları (Antidiyabet İlaçları)
Siyah çay kafein içerir ve kafein kan şekeri artırabilir. Diyabet ilaçları kan şekerini düşürmek için kullanılır. Siyah çaydaki kafein kan şekerini arttırarak diyabet ilaçlarının etkinliğini azaltabilir. Bu durumda kan şekerinizi yakından izlemeniz gerekir. Diyabet ilacınızın dozunun değiştirilmesi gerekebilir.
Diyabet için kullanılan bazı ilaçlar arasında glimepirid (Amaril), gliburit (DiaBeta, Glynase PresTab, Mikronaz), insülin, pioglitazon (Actos), rosiglitazon (Avandia), klorpropamid (Diabinese), glipizid (Gluotrol), Glutarol, (torin) bulunur.
Metformin (Glikoj)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Metformin (Glucophage) vücudun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Metformin ile birlikte siyah çay almak, vücutta çok fazla kafein bulunmasına neden olabilir. Bu da kafeinin etkilerini ve yan etkilerini arttırabilir.
Metokssalen (Oxsoralen)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Metokssalen (Oxsoralen) vücudun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Metokssalen ile birlikte kafein alınması, vücutta çok fazla kafein bulunmasına neden olabilir. Bu da kafeinin etkilerini ve yan etkilerini arttırabilir.
Mexiletin (Mexitil)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Mexiletine (Mexitil) vücudun kafeini parçalama hızını azaltabilir. Mexiletine’in (Mexitil) siyah çay ile birlikte alınması, siyah çayın kafein etkilerini ve yan etkilerini artırabilir.
Fenotiazinler
Siyah çay, tanen adı verilen kimyasalları içerir. Tanenler, fenotiazinler dahil olmak üzere birçok ilaca bağlanabilir ve vücudun bu ilacı emme oranını azaltabilir. Bu etkileşimi önlemek için fenotiazin ilaçlarını aldıktan bir saat önce ve iki saat sonra siyah çaydan kaçınılması önerilir.
Bazı fenotiazin ilaçları arasında flupenazin (Permitil, Prolixin), klorpromazin (Thorazine), haloperidol (Haldol), proklorperazin (Compazine), tioridazin (Mellaril) ve trifluoperazin (Stelazin) bulunur.
Terbinafin (Lamisil)
Vücut ondan kurtulmak için siyah çayın içindeki kafeini parçalar. Terbinafin (Lamisil) vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir ve titreme, baş ağrısı, kalp atış hızını artması ve diğer etkiler dahil olmak üzere yan etki riskini artırabilir.
Tiagabine
Siyah çay kafein içerir. Kafeinin tiagabin ile birlikte uzun bir süre boyunca alınması, vücuttaki tiagabin miktarını artırabilir. Bu, tiagabinin etkilerini ve yan etkilerini artırabilir.
Tiklopidin (Ticlid)
Vücut ondan kurtulmak için siyah çayın içindeki kafeini parçalar. Tiklopidin (Ticlid) vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir. Tiklopidin ile birlikte siyah çay alınması, titreme, hiperaktivite, sinirlilik ve diğerleri de dahil olmak üzere kafeinin etkilerini ve yan etkilerini arttırabilir.
Bitkiler ve Takviye Gıdalarla Etkileşimi Var Mı?
Turunç
Siyah çay gibi kafein içeren ürünlerle birlikte turunç kullanılması, normal tansiyonlu sağlıklı yetişkinlerde kan basıncını ve kalp atış hızını artırabilir. Bu da ciddi kalp problemleri riskini artırabilir.
Kafein İçeren Otlar ve Takviyeler
Siyah çay kafein içerir. Kafein içeren diğer şifalı otlar ve takviyeler ile birlikte kullanılması, kafeinin yan etki riskini artırabilir. Kafein içeren doğal ürünler; kahve, siyah çay, yeşil çay, oolong çayı, guaranayı içerir.
Kalsiyum
Siyah çay gibi yiyecek ve içeceklerden yüksek miktarda kafein alınması, idrarla vücuttaki kalsiyumu temizler.
Cordyceps
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Cordyceps, vücudun kafeinden kurtulma hızını artırabilir. Bu da kafeinin etkilerini azaltabilir.
Kreatin
Siyah çayın içindeki bir madde olan kafeini, efedra ve kreatin ile birleştirmenin ciddi zararlı etkileri olabileceğine dair bazı endişeler var. 6 gram kreatin monohidrat, 400-600 mg kafein, 40-60 mg efedra ve diğer çeşitli takviyeleri 6 hafta boyunca tüketen bir sporcunun felç raporu vardır. Kafein ayrıca, kreatinin atletik performansta gösterebileceği faydaları azaltabilir.
Danshen
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Danshen, vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir. Siyah çay içmek ve danshen almak, titreme, baş ağrısı ve kalp atış hızının artması gibi kafeinin yan etki riskini artırabilir.
Ekinezya
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Ekinezya, vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir. Siyah çay içmek ve ekinezya almak, titreme, baş ağrısı ve kalp atış hızının artması gibi kafeinin yan etki riskini artırabilir.
Efedra (Ma huang)
Efedra da ve siyah çay da uyarıcıdır ve merkezi sinir sistemini hızlandırırlar. Bunları birlikte kullanmak yüksek tansiyon, kalp krizi, felç, nöbet ve ölüm riskini artırabilir. Efedra veya diğer uyarıcılar ile siyah çay kullanmamanız tavsiye edilir.
Folik asit
Siyah çay vücudun emebileceği ve kullanabileceği folat miktarını azaltabilir.
Kan Pıhtılaşmasını Yavaşlatabilen Otlar ve Takviyeler
Siyah çay kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilen diğer şifalı otlar ve takviyeler ile birlikte kullanılması bazı insanlarda morluk ve kanama riskini artırabilir. Bu bitkilerden bazıları; mika, karanfil, danshen, sarımsak, zencefil, ginkgo, Panax ginseng ve diğerleridir.
Demir
Siyah çay vücudun demiri emme oranını etkileyebilir. Bu durum muhtemelen demir eksikliği olmadığı sürece çoğu insan için sorun değildir.
Japonsarmaşığı (Kudzu)
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Kudzu, vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir. Siyah çay içmek ve kudzu almak, titreme, baş ağrısı ve kalp atış hızının artması gibi kafeinin yan etki riskini artırabilir.
Magnezyum
Çok miktarda siyah çay içmek, idrarla atılan magnezyum miktarını artırabilir.
Melatonin
Siyah çay kafein içerir. Kafein ve melatonini birlikte almak melatonin seviyesini artırabilir. Kafein ayrıca sağlıklı bireylerde doğal melatonin seviyesini de artırabilir.
Kırmızı Yonca
Siyah çay kafein içerir ve vücut ondan kurtulmak için kafeini parçalar. Kırmızı yoncadaki kimyasallar vücudun kafeinden kurtulma hızını azaltabilir. Siyah çay ve kırmızı yonca içmek, titreme, baş ağrısı ve kalp atış hızının artması gibi kafeinin yan etki riskini artırabilir.
Yiyeceklerle Etkileşimi Var Mı?
Demir
Siyah çay vücudun demiri emme oranını etkileyebilir. Bu muhtemelen demir eksikliği olmadığı sürece çoğu insan için sorun değildir.
Süt
Siyah çaya süt eklemenin, çayın kalp sağlığı için iyi olan bazı yanlarını azalttığını göstermiştir. Süt, çaydaki antioksidanlarla bağlanabilir ve emilmelerini önleyebilir. Ancak, tüm araştırmalar bunu doğrulamaz.
Hangi Dozda Kullanılır?
227 gramlık bir siyah çay porsiyonu, aktif bileşen olarak 40-120 mg kafein sağlar.
Ağızdan Alım
Zihinsel uyanıklığı arttırmak için: 30-100 mg kafein içeren 1-3 fincan siyah çay kullanılmıştır.
Kalp krizi için: Günde en az 1 fincan kullanılmıştır.
Yumurtalık kanseri için: Günde en az 2 fincan kullanılmıştır.
Parkinson hastalığının önlenmesi için: Günlük 421-2716 mg toplam kafein (yaklaşık 5-33 fincan siyah çay) içen erkeklerde diğer erkeklere kıyasla Parkinson hastalığının gelişme riski daha düşüktür. Bununla birlikte, günlük 124-208 mg kadar kafein (yaklaşık 1-3 bardak siyah çay) içen erkeklerin de Parkinson hastalığına yakalanma şansı oldukça düşüktür. Kadınlarda, günlük ortalama kafein alımı (1-4 fincan siyah çay) en iyi doz gibi görünmektedir.
Diğer İsimler
Black Leaf Tea, Camellia sinensis, Camellia thea, Camellia theifera, Chinese Tea, English Tea, Feuille de Thé Noir, Té Negro, Tea, Thé Anglais, Thé Noir, Thea bohea, Thea sinensis, Thea viridis, Theaflavin, Théaflavine.
Referanslar
- Zhou Q, Li H, Zhou JG, Ma Y, Wu T, Ma H. Green tea, black tea consumption and risk of endometrial cancer: a systematic review and meta-analysis. Arch Gynecol Obstet. 2016;293:143-55. View abstract.
- Zhao Y, Asimi S, Wu K, Zheng J, Li D. Black tea consumption and serum cholesterol concentration: Systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clin Nutr. 2015;34:612-9. View abstract.
- Wang D, Chen C, Wang Y, Liu J, Lin R. Effect of black tea consumption on blood cholesterol: a meta-analysis of 15 randomized controlled trials. PLoS One. 2014 19;9:e107711. View abstract.
- Nie XC, Dong DS, Bai Y, Xia P. Meta-analysis of black tea consumption and breast cancer risk: update 2013. Nutr Cancer. 2014;66:1009-14. View abstract.
- Greyling A, Ras RT, Zock PL, Lorenz M, Hopman MT, Thijssen DH, Draijer R. The effect of black tea on blood pressure: a systematic review with meta-analysis of randomized controlled trials. PLoS One. 2014 31;9:e103247. View abstract.
- De Bruin EA, Rowson MJ, Van Buren L, Rycroft JA, Owen GN. Black tea improves attention and self-reported alertness. Appetite. 2011 ;56:235-40. View abstract.
- Bahorun T, Luximon-Ramma A, Neergheen-Bhujun VS, Gunness TK, Googoolye K, Auger C, Crozier A, Aruoma OI. The effect of black tea on risk factors of cardiovascular disease in a normal population. Prev Med. 2012 ;54 Suppl:S98-102. View abstract.
- Zheng JS, Yang J, Fu YQ, Huang T, Huang YJ, Li D. Effects of green tea, black tea, and coffee consumption on the risk of esophageal cancer: a systematic review and meta-analysis of observational studies. Nutr Cancer. 2013;65:1-16. View abstract.
- Wang Y, Yu X, Wu Y, Zhang D. Coffee and tea consumption and risk of lung cancer: a dose-response analysis of observational studies. Lung Cancer. 2012;78:169-70. View abstract.
- Hartley L, Flowers N, Holmes J, Clarke A, Stranges S, Hooper L, Rees K. Green and black tea for the primary prevention of cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Jun 18;6:CD009934. View abstract.
