Still hastalığı, sistemik juvenile idiopatik artrit (SJİA) olarak da bilinen bir tür çocukluk çağı romatizmasıdır ve genellikle 16 yaşın altındaki çocukları etkiler. Still hastalığı, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla vücudun kendi hücrelerine saldırdığı otoimmün bir hastalık olarak kabul edilir. Bu hastalık, enflamatuvar belirtilerle karakterizedir ve birçok vücut sistemi üzerinde etkileri olabilir. Still hastalığının nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, otoimmün bir yanıtın tetiklediği düşünülmektedir. Tanı, semptomlara ve fiziksel muayeneye dayanarak bir çocuk romatoloğu tarafından yapılır. Tanı, diğer romatizma türleri ve enfeksiyonlar gibi diğer olası nedenlerin dışlanmasıyla kesinleşir. Tedavi, semptomların şiddetine ve organ tutulumuna bağlı olarak değişebilir. Genellikle nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar, kortikosteroidler ve immünsüpresif ilaçlar gibi ilaçlar kullanılır.
Still Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Still hastalığının kesin nedenleri tam olarak bilinmemektedir ancak genetik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir:
Genetik Faktörler: Genetik yatkınlık, Still hastalığının gelişme riskini artırabilir.
Çevresel Faktörler: Belirli çevresel faktörlerin, özellikle viral enfeksiyonlar veya diğer enfeksiyonlar, hastalığın ortaya çıkmasında tetikleyici bir rol oynayabileceği düşünülmektedir.
Bağışıklık Sistemi Anormallikleri: Still hastalığında bağışıklık sistemi yanlışlıkla normal vücut hücrelerine saldırır.
Genetik Mutasyonlar: Bazı genetik mutasyonların Still hastalığının gelişmesine yol açabileceği düşünülmektedir.
Still Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Still hastalığının belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve hastalığın şiddetine göre farklılık gösterebilir:
- ateş
- eklem problemleri
- döküntü
- lenf bezlerinin büyümesi
- karın ağrısı
- halsizlik
- iştahsızlık
- zayıflık ve hızlı yorgunluk
- organ tutulumu
Still Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Still hastalığı teşhisi, genellikle bir çocuk romatoloğu tarafından yapılır ve semptomlar, fiziksel muayene ve laboratuvar testleri dikkate alınarak konur:
Semptomlar ve Fiziksel Muayene: Doktor, hastanın semptomlarını ve tıbbi geçmişini dikkatlice değerlendirir.
Laboratuvar Testleri: Kan testleri, Still hastalığının teşhisinde yardımcı olabilir.
Eklem Sıvısı Analizi: Eklemlerdeki iltihabı değerlendirmek için bir eklem sıvısı analizi yapılabilir.
Görüntüleme Testleri: Bazı durumlarda, eklem ve iç organlardaki sorunları değerlendirmek için röntgen, ultrason veya manyetik rezonans görüntüleme gibi görüntüleme testleri yapılabilir.
Tanısal Kriterler: Still hastalığı, tanısal kriterlere göre teşhis edilir.
Still Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Still hastalığı tedavisi, semptomların şiddeti ve vücudun hangi bölgelerinin etkilendiğine bağlı olarak değişebilir:
Nonsteroid Antiinflamatuar İlaçlar: Ağrıyı hafifletmek ve inflamasyonu azaltmak için NSAID’ler reçete edilebilir.
Kortikosteroidler: Kortikosteroid ilaçlar, inflamasyonu hızla azaltabilirler.
İmmünsüpresif İlaçlar: Methotrexate gibi immünsüpresif ilaçlar, bağışıklık sisteminin aşırı yanıtını kontrol etmek ve semptomları hafifletmek için kullanılabilir.
Biyolojik İlaçlar: İmmünolojik yanıtı düzenlemek için biyolojik ilaçlar kullanılabilir.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Fizik tedavi ve rehabilitasyon programları, eklem hareketliliğini artırmak, kas gücünü korumak ve fiziksel fonksiyonları iyileştirmek için önemlidir.
Ağrı Yönetimi: Ağrı kontrolü, hastanın yaşam kalitesini artırmak için önemlidir.
Diyet ve Egzersiz: Sağlıklı bir yaşam tarzı, hastanın genel sağlığını destekleyebilir.
Psikososyal Destek: Still hastalığı olan çocuklar ve aileleri için psikososyal destek önemlidir.
Düzenli Takip ve İzleme: Tedavi süreci boyunca düzenli doktor kontrolleri ve laboratuvar testleri gereklidir.
Still Hastalığının Yönetimi Nasıl Olmalıdır?
Still hastalığının yönetimi, hastalığın semptomlarını kontrol altına almayı, inflamasyonu azaltmayı ve hastanın yaşam kalitesini artırmayı amaçlar:
Düzenli Doktor Kontrolleri: Hasta, bir çocuk romatoloğu veya uzman bir doktor tarafından düzenli olarak izlenmelidir.
İlaç Tedavisi: Hasta, doktorun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanmalıdır.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Fizik tedavi ve rehabilitasyon programları, hastanın eklem hareketliliğini artırmak, kas gücünü korumak ve fiziksel fonksiyonları geliştirmek için önemlidir.
Ağrı Yönetimi: Ağrı kontrolü, hastanın yaşam kalitesini artırmak için önemlidir.
Psikososyal Destek: Still hastalığı olan çocuklar ve aileleri için psikososyal destek önemlidir.
Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı beslenme, yeterli dinlenme ve düzenli egzersiz hastanın genel sağlığını destekleyebilir.
İmmünizasyon: Hasta, enfeksiyonlardan korunmak için güncel aşı takvimi doğrultusunda aşılarını yaptırmalıdır.
Aile Eğitimi: Hasta ve ailesi, hastalığın belirtileri, tedavi seçenekleri ve tedavi planının önemini anlamalıdır.
Laboratuvar ve Görüntüleme İzlemi: Doktor, hastanın düzenli olarak laboratuvar testleri ve görüntüleme çalışmaları yapılmasını önerebilir.
