Kanada’da yeni bir yiyecek rehberi yayınladı ve gözden kaçmayacak bir eksiklik var; günlük süt dozu.
Kılavuz, yiyecek gruplarını tamamen ortadan kaldırmakta ve bunun yerine insanları çeşitli işlenmemiş yiyecekler yemeye teşvik etmektedir.
Yiyecek rehberinin en son güncellendiği tarih 2007’deydi ve yeni yayınlanan sürüm üç yıllık istişareler sonucunda ortaya çıktı.
Değişiklikler, bitki bazlı diyet savunucuları tarafından övgüyle karşılandı, ancak süt lobisinin öfkesini artırdı.
Kanada’nın yemek rehberi Kanadalılara optimal sağlık için beslenme tavsiyesi veriyor.
En son sürüm, yiyecek grupları, porsiyon büyüklükleri ve %100 doğal meyve suyunun tüm meyvelerin yerine geçebileceği önerisi gibi birçok standart unsurdan yoksundur.
Yıllarca insanlar et ve süt endüstrisinin ekmeğine yağ süren yemek rehberini eleştirmişti.
Son kılavuz izlenen yolu düzeltmeleri yapan, Health Canada’nın Beslenme Politikası ve Tanıtımı Ofisi Genel Müdürü Dr. Hasan Hutchinson:
Kamuoyuna açıklama yapılmadan bir gün önce gazetecilere verdiği demeçte, “Kanıt tabanına baktığımızda, sanayi tarafından da finanse edilen raporları kullanmayacağımız konusunda çok açıktık” dedi.
Günde Üç Seferden Fazla Yok
Süt uzun zamandır Kanada ve diğer Batı kültürlerinde sağlık politikalarında merkezi bir role sahiptir.
Yiyecek rehberi ilk kez 1942’de yayınlandığında, Kanadalıların günde birkaç porsiyon yemeleri veya içmeleri teşvik edildi.
Ama artık yok.
Kanadalılara belirli sayıda porsiyon önermek yerine, rehber diğer proteinlerle sütü toplar.
Kanadalıların tabaklarının yarısını meyve ve sebzelerle doldurmaları, çeyreğini nişasta veya tahıllarla ve diğer çeyreğini de protein ile doldurmaları önerilir.
Tabak analojisinin belirli bir yiyecek listesinden ve servis büyüklüğünden daha sezgisel olduğu düşünülmektedir.
ABD 2011’de “besin piramidi” diyagramından “MyPlate” e geçtiğinde de benzer bir şey yaptı.
ABD’de, tabak dört bölüme ayrılmıştır, ancak Kanada’nın yemek rehberinden farklı olarak, bir bardak süt görüntüsü de içerir.
Yeni gıda rehberi aynı zamanda çocukluk çağındaki şişmanlık krizinde suçlu olan meyve suyunun yanı sıra çikolatalı süt de veriyor.
Onlarca yıldır ebeveynler çocuklarına sütlerini tüketmeye teşvik etmenin bir yolu olarak aromalı süt veriyorlardı.
Ancak yeni rehber, şekerin beslenme yararlarından ağır bastığını söylüyor. Son araştırmalar, bir çocuğun şeker alımının çoğunluğunun şekerli içeceklerden geldiğini göstermektedir.
Ekşi Kremalar
Et ve süt gereksinimlerinden uzaklaşma, Kanada’daki Beslenme ve Metabolizma Araştırma Başkanı Dr. David Jenkins ve Toronto Üniversitesi’nden bir profesör de dahil olmak üzere vejetaryen ve vegan savunucularından övgü aldı.
Dr. Jenkins, 1980’lerde Glisemik İndeksi buldu ve şimdi çevresel nedenlerden dolayı bitki bazlı bir diyeti takip ediyor.
Yeni yemek rehberi “Sanırım -rehber- bitki bazında ilerliyor, bu da birilerini sinirlendiriyor olabilir, ama ilerlenmesi gereken yönün bu olduğunu düşünüyorum” dedi.
İnsan sağlığı açısından önemi bakımından “anne sütünün yanına” inek sütünü “yanlış yerleştirdiğimizi söylüyor.
Süt endüstrisi – şaşırtıcı olmayan bir şekilde – bu değişiklikler sebebiyle çok da heyecanlanmadı.
Bu ayın başlarında, Kanada Süt Çiftçileri, yeni rehberin, özellikle ABD-Meksika-Kanada Anlaşması müzakereleri sırasında ABD’ye yaptıkları son ticari imtiyazların ardından Kanadalı çiftçilere zarar verebileceğini belirten bir uyarı yayınladı.
“Süt ürünlerinin sağlıklı beslenmedeki rolünü en aza indirmenin bilimsel bir gerekçesi yoktur” diye yazdı ve sütün sağlığa faydalarını teşvik eden çok sayıda araştırmaya değindi.
Rehber, bir anda birçok Kanadalı’nın, çevre, sağlık veya etik nedenlerden dolayı et ve süt ürünlerini bırakmasına sebep oluyor.
İstatistiklere göre Kanada’da, 2009’dan beri süt tüketimi azalırken, bitki bazlı süt alternatiflerinin popülaritesi artmıştır.
Bu şekilde, yeni yemek rehberinin geleceği öngörmekle alakalı olmadığını, geleceğin kendisi olduğunu görüyoruz.
Dr. Jenkins, “Özellikle daha fazla meyve ve sebze yemek demek yeni değil, insanlar bunu bir süredir söylüyor” dedi.
“Bu radikal bir şey değil.”
Kaynak: BBC, Is milk healthy? Canada’s new food guide says not necessarily, 2019.
