Miyokard enfarktüsünde tromboliz (TIMI) risk skoru, aşağıdakilere sahip kişilerde kalp olayına yakalanma veya kalp olayından ölme olasılığını tahmin etmek için kullanılan bir araçtır:
- kararsız anjina
- ST segmenti olmayan yükselmeli miyokard enfarktüsü (NSTEMI)
Doktorunuz, durumunuzu yönetmenize ve tedaviniz hakkında kararlar almanıza yardımcı olması için TIMI risk skorunu kullanabilir.
TIMI Risk Puanı Nasıl Hesaplanır?
TIMI risk skoru yedi faktör dikkate alınarak hesaplanır. Bunlardan bazıları, özel kalp testleri yapılarak veya bir kişinin tıbbi geçmişi sorularak belirlenir. Testin hesaplanması basittir. Aşağıdakilerin her biri için bir puan verilir:
- 65 yaşından büyük olmak
- Son bir hafta içinde aspirin kullanmak
- Son 24 saat içinde en az iki anjina atağı geçirmek
- Yüksek serum kardiyak biyobelirteçlerine sahip olmak
- Elektrokardiyogramda ST segment sapması olması
- Bilinen koroner arter hastalığı olmak
- Aşağıdakileri içeren kalp hastalığı için en az üç risk faktörüne sahip olmak:
- yüksek tansiyon (140/90’dan yüksek)
- sigara içmek (şu anda sigara içen biri olmak)
- düşük HDL kolesterol (40 mg/dL’den az)
- diyabet
- ailede kalp hastalığı öyküsü
Alabileceğiniz en düşük puan 0, en yüksek puan ise 7’dir.
TIMI Risk Puanı Ne İçin Kullanılır?
TIMI puanınız, doktorunuzun önümüzdeki 14 gün içinde kalple ilgili bir olaya yakalanma veya bu nedenle ölme şansınızı doğru bir şekilde değerlendirmesine yardımcı olabilir. Puanlar hesaplanır ve tahmin edilen bir riskle eşleştirilir. Aşağıdaki tablo olası puanları ve bunlara karşılık gelen risk yüzdelerini içerir:
| Skor | Kalp Olayı Riski |
| 0 – 1 | %4,7 |
| 2 | %8,3 |
| 3 | %13,2 |
| 4 | %19,9 |
| 5 | %26,2 |
| 6 ila 7 | En az %40,9 |
Bu, TIMI skorunuz “0” veya “1” ise, kalp olayına yakalanma veya kalp olayından ölme riskinin yalnızca %4,7 olduğu anlamına gelir. Sağlık uzmanınız, puanınızın tam olarak ne anlama geldiğini ve tedavi planınızı nasıl etkileyebileceğini anlamanıza yardımcı olabilir.
TIMI Risk Puanı Kesinlik Sağlar Mı?
JAMA’da yayınlanan büyük bir çalışma, TIMI risk skorlarının gelecekteki bir kalp olayını tahmin etmede yararlı ve doğru olduğunu bulmuştur. Çalışma yazarları, artan risk puanlarının olay oranında artışa yol açtığını bulmuşlardır. Araştırmacılar ayrıca TIMI aracının kullanımının basit olduğunu ve diğer puanlama sistemlerinden farklı olarak tablo oluşturmak için bir bilgisayar veya hesap makinesi gerektirmediğini belirtmiştir. TIMI değerli bir öngörü aracı olsa da, doktorunuz riskinizi değerlendirmek için başka yöntemler (TIMI ile veya TIMI olmadan) kullanabilir.
TIMI Risk Puanı Hesaplandıktan Sonra Ne Yapılmalıdır?
Doktorlar tipik olarak belirli bir kriteri karşılayan kalp rahatsızlığı olan seçilmiş bir grup insan için TIMI skorunu kullanır. Bu, her kişiye bir TIMI puanı verilmeyeceği anlamına gelir. Kalp krizi veya kalple ilgili başka bir olay geçirme riskinizi bilmek, sağlık uzmanınıza son derece yardımcı olabilir. Puanınız, doktorunuzun bir tedavi stratejisi geliştirmesine yardımcı olabilir. Örneğin, TIMI puanınız yüksekse, doktorunuz durumunuzu daha agresif bir şekilde tedavi etmek veya başka türden tıbbi müdahaleler yapmak isteyebilir. Aşağıdakileri yaparak puanınızı ve kalple ilgili bir olay riskinizi azaltabilirsiniz:
- Sağlıklı beslenmek
- Günlük egzersiz yamak
- Sağlıklı kiloyu korumak
- Sigara içmekten kaçınmak ve alkol tüketimini sınırlamak
- Kolesterol ve kan basıncı seviyelerini kontrol altında tutmak
- Diyabet yönetimini ayarlamak
- Stres seviyelerini düşürmek
TIMI puanınız hakkında herhangi bir sorunuz varsa doktorunuzla konuşun. Sağlık uzmanınız, sonuçlarınızı kolayca anlayabileceğiniz bir şekilde açıklayabilmelidir.
Kaynak
Healthline, What Is a TIMI Score?, 2018
Antman et al. The TIMI risk score for unstable angina/non-ST elevation MIA method for prognostication and therapeutic decision making. 2000.
Braunwald. Application of current guidelines to the management of unstable angina and non-ST-elevation myocardial infarction. 2003.
Lifestyle changes for heart attack prevention. (2018).
