Timpanoskleroz, orta kulağı, özellikle orta kulaktaki sesin iç kulağa iletilmesinden sorumlu doku ve yapıları etkileyen bir durumdur. Timpanoskleroz, orta kulakta, özellikle kulak zarı ve kemikçiklerde anormal fibröz doku, kalsiyum birikintileri ve yara dokusu büyümesi olduğunda ortaya çıkar. Timpanoskleroz genellikle tekrarlayan kulak enfeksiyonları, kulak travması veya yüksek seslere kronik olarak maruz kalmanın bir sonucu olarak orta kulağın uzun süreli iltihaplanmasının bir sonucudur. Orta kulakta biriken lifli ve kireçlenmiş doku kemikçiklerin hareketini etkileyerek işitme kaybına veya diğer semptomlara yol açabilir.
Timpanosklerozun semptomları, işitme kaybı, kulak çınlaması ve gürültülü ortamlarda konuşmayı anlama güçlüğünü içerebilir. Bazı durumlarda, timpanosklerozlu bireyler herhangi bir semptom yaşamayabilir. Timpanoskleroz tedavisi semptomların şiddetine ve orta kulaktaki hasarın boyutuna bağlıdır. Bazı durumlarda hiçbir tedavi gerekli olmayabilir ve semptomlar zamanla düzelebilir. Diğer durumlarda, orta kulaktaki hasarlı yapıları onarmak veya değiştirmek ve işitmeyi iyileştirmek için timpanoplasti veya ossiküloplasti gibi ameliyatlar gerekebilir.
Timpanosklerozun Nedenleri Nelerdir?
Timpanosklerozun kesin nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır, ancak durum tipik olarak çeşitli faktörlerden kaynaklanabilecek orta kulakta uzun süreli iltihaplanma ile ilişkilidir. Timpanosklerozun en yaygın nedenlerinden bazıları şunlardır:
Tekrarlayan kulak enfeksiyonları: Sık veya kronik kulak enfeksiyonları, orta kulakta iltihaplanmaya ve yara izine neden olabilir ve bu da timpanoskleroz gelişimine katkıda bulunabilir.
Kulakta travma: Kulak zarının yırtılması gibi kulakta yaralanma veya travma, orta kulakta iltihaplanma ve yara izine yol açarak timpanoskleroz gelişme riskini artırabilir.
Yüksek seslere kronik maruz kalma: Makine, müzik veya ateşli silahlar gibi yüksek seslere düzenli olarak maruz kalmak kulak içindeki hassas yapılara zarar verebilir ve orta kulakta iltihaplanma ve yara izine neden olabilir.
Önceki orta kulak ameliyatı: Miringotomi veya timpanoplasti gibi orta kulak ameliyatı geçirmiş kişilerde timpanoskleroz gelişme riski artabilir.
Kulak enfeksiyonu geçiren veya yüksek seslere maruz kalan tüm bireylerin timpanoskleroz geliştirmeyeceğini ve durumun bilinen herhangi bir risk faktörü olmadan da ortaya çıkabileceğini not etmek önemlidir.
Timpanosklerozun Belirtileri Nelerdir?
Timpanoskleroz semptomları, orta kulaktaki fibröz doku ve kalsiyum birikintilerinin ciddiyetine ve konumuna bağlı olarak değişebilir. Timpanosklerozun en yaygın semptomlarından bazıları şunlardır:
- işitme kaybı
- tinnitus
- konuşmayı anlamada zorluk
- baş dönmesi
- kulak dolgunluğu veya basıncı
Timpanosklerozu olan tüm bireylerin bu semptomların hepsini yaşamayacağını ve bazı bireylerin hiçbir semptom yaşamayabileceğini not etmek önemlidir. İşitme veya kulakla ilgili herhangi bir semptom yaşıyorsanız, uygun değerlendirme ve tedavi için bir sağlık uzmanına görünmeniz önemlidir.
Timpanoskleroz Nasıl Teşhis Edilir?
Timpanoskleroz tipik olarak tıbbi öykü, fizik muayene ve teşhis testlerinin bir kombinasyonu ile teşhis edilir. Bir sağlık uzmanı, işitme kaybı, kulak çınlaması ve konuşmayı anlamada zorluk gibi semptomlara dayanarak timpanosklerozdan şüphelenebilir. Teşhisi doğrulamak için sağlık uzmanı aşağıdakileri yapabilir:
Otoskopi: Otoskopi, otoskop adı verilen özel bir alet kullanarak kulak kanalını ve kulak zarını incelemeyi içerir. Sağlık hizmeti sağlayıcısı, kulak zarı ve orta kulakta yara izi veya kalsiyum birikintileri olup olmadığına bakacaktır.
Timpanometri: Timpanometri, hava basıncındaki değişikliklere yanıt olarak kulak zarının hareketini ölçen bir testtir. Bu test, kulak zarında timpanoskleroz belirtisi olabilecek herhangi bir sertlik veya azalmış hareketlilik olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
Odyometri: Odyometri, bir bireyin farklı frekans ve hacimlerdeki sesleri ne kadar iyi duyabildiğini ölçen bir işitme testidir. Bu test, timpanoskleroz ile ilişkili işitme kaybının derecesini ve tipini belirlemeye yardımcı olabilir.
Görüntüleme testleri: Bazı durumlarda, orta kulaktaki yara izi ve kalsiyum birikintilerinin boyutunu ve yerini değerlendirmek için BT taraması veya MRI gibi görüntüleme testleri gerekli olabilir.
Timpanosklerozun bazen kolesteatom veya otoskleroz gibi farklı tedaviler gerektirebilen diğer orta kulak rahatsızlıklarıyla karıştırılabileceğine dikkat etmek önemlidir. Timpanosklerozunuz olabileceğinden şüpheleniyorsanız veya kulakla ilgili herhangi bir semptom yaşıyorsanız, doğru değerlendirme ve teşhis için bir sağlık uzmanına görünmeniz önemlidir.
Timpanoskleroz Nasıl Tedavi Edilir?
Timpanoskleroz tedavisi semptomların şiddetine ve orta kulaktaki hasarın boyutuna bağlıdır. Bazı durumlarda hiçbir tedavi gerekli olmayabilir ve semptomlar zamanla düzelebilir. Semptomlar rahatsız ediciyse veya yaşam kalitesini etkiliyorsa, tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
İşitme cihazları: İşitme kaybı önemli bir sorunsa, işitmeyi iyileştirmeye yardımcı olması için bir işitme cihazı önerilebilir.
Ameliyat: Bazı durumlarda, orta kulaktaki lifli doku ve kalsiyum birikintilerini çıkarmak ve normal işitmeyi geri kazanmak için ameliyat önerilebilir. Bu, hasarlı kulak zarının onarılmasını veya değiştirilmesini içeren bir timpanoplasti veya orta kulaktaki küçük kemiklerin onarılmasını veya değiştirilmesini içeren bir ossiküloplasti adı verilen bir prosedürü içerebilir.
Kortikosteroidler: Bazı durumlarda, orta kulaktaki iltihabı azaltmak ve semptomları iyileştirmek için kortikosteroid ilaçlar verilebilir.
Antibiyotikler: Orta kulakta aktif bir enfeksiyon veya iltihaplanma olduğuna dair kanıt varsa, enfeksiyonun kontrol altına alınmasına yardımcı olmak için antibiyotikler reçete edilebilir.
Tinnitus yönetimi: Tinnitus önemli bir sorunsa, bir sağlık uzmanı semptomları yönetmeye yardımcı olmak için ses terapisi veya danışmanlık gibi çeşitli teknikler önerebilir.
Timpanoskleroz tedavisinin, semptomların ciddiyetine ve orta kulaktaki hasarın boyutuna göre bireyselleştirildiğini not etmek önemlidir. Bir sağlık kuruluşu veya kulak burun boğaz (KBB) uzmanı, timpanosklerozlu bir birey için en uygun tedavi seçeneklerini belirlemeye yardımcı olabilir.
Timpanosklerozun Yönetimi Nasıl Olmalıdır?
Timpanosklerozun yönetimi, semptomları yönetmek, komplikasyonları önlemek ve yaşam kalitesini iyileştirmek için sürekli izleme ve bakımı içerir. Timpanosklerozu yönetmek için bazı ipuçları şunlardır:
Düzenli tıbbi kontroller: Timpanosklerozlu bireyler, işitme kaybı, kulak çınlaması ve diğer komplikasyonların belirtilerini izlemek için fizik muayeneler ve teşhis testleri dahil olmak üzere düzenli tıbbi kontroller almalıdır.
Kulakları koruma: Orta kulağın daha fazla zarar görmesini önlemek için kulakları yüksek seslerden ve travmalardan korumak önemlidir. Bu, gürültülü ortamlarda kulak tıkacı veya kulaklık kullanmayı, temas sporlarından kaçınmayı ve düşme veya kazaları önlemek için önlemler almayı içerebilir.
İşitme cihazları: İşitme kaybı önemliyse, işitme cihazları iletişimi ve yaşam kalitesini iyileştirmede yardımcı olabilir.
Ameliyat: Yara izi ve kalsiyum birikintileri işitmeyi önemli ölçüde etkiliyorsa, dokuyu çıkarmak ve normal işitmeyi eski haline getirmek için ameliyat önerilebilir.
Tinnitus yönetimi: Tinnitus önemli bir sorunsa, bir sağlık uzmanı semptomları yönetmeye yardımcı olmak için ses terapisi veya danışmanlık gibi çeşitli teknikler önerebilir.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Bazı durumlarda, semptomları yönetmeye ve komplikasyonları önlemeye yardımcı olmak için belirli yaşam tarzı değişiklikleri önerilebilir. Bu, sağlıklı bir diyet ve egzersiz rutini sürdürmeyi, sigarayı bırakmayı ve stresi yönetmeyi içerebilir.
Timpanosklerozun yönetimi, semptomların ve komplikasyonların ciddiyetine göre bireyselleştirilir ve bir KBB uzmanı veya odyolog gibi bir sağlık hizmeti sağlayıcıları veya uzmanları ekibiyle çalışmayı içerebilir. Timpanosklerozlu bireylerin semptomları yönetmek ve komplikasyonları önlemek için sürekli tıbbi bakım ve izleme almaları önemlidir.
Kaynak
American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery. “Tympanosclerosis.”
National Organization for Rare Disorders (NORD). “Tympanosclerosis.” 2017.
MedlinePlus. “Tympanosclerosis.” 2019.
UpToDate. “Tympanosclerosis.”