Tiroid, tiroid hormon üretimini kontrol eden bir endokrin bezidir. Tiroidde düzensizlikler geliştiğinde, vücudu etkileyebilecek bir hormon dengesizliğine neden olabilir. Hiçbir bitki tiroid hormonlarının yerini tutamaz, ancak bazıları tiroid fonksiyonunu destekleyebilir. Tiroid koşulları dünya çapında yaklaşık 200 milyon insanı etkilemektedir.
Tiroid Bezi Nedir?
Tiroid, boyunda oturan bir endokrin bezidir. Çekirdek içeren tüm kırmızı kan hücrelerinin işlevini ve metabolizmasını etkileyen hormonlar üretir. Tiroid, vücudun işlevlerini düzenlemekten sorumlu hormonlar üretir. Bununla birlikte, tiroid rahatsızlıkları dünya çapında endokrin bozuklukların en yaygın biçimlerinden biridir. Tiroid bozuklukları aşağıdakilerle ilgili sorunlara neden olabilir:
- sıcaklık regülasyonu
- kan basıncı
- doğurganlık
- metabolizma
- akıl sağlığı
Aşağıdakiler dahil birçok farklı tiroid durumu gelişebilir:
- hipertiroidizm
- hipotiroidizm
- guatr
- tiroid kanseri
Tiroid Sağlığı İçin Önerilen Bitkiler Nelerdir?
Bir kişinin diyetine belirli bitkileri dahil etmek, tiroid fonksiyonunu desteklemeye yardımcı olabilir. Tiroid sağlığını iyileştirebilecek bitkiler şunlardır:
1- Ashwagandha
Ashwagandha veya Withania somnifera, farklı faydalar sağlayabilen bir bitkidir. Bitki şu özelliklere sahiptir:
- antienflamatuvar
- nöroprotektif
- adaptojenik
- hematopoietik
- uyku getiren
- anti-anksiyete
2019’da yapılan araştırmalar, ashwagandha gibi metanolik bir ekstrakt kullanmanın oksidatif stresi azaltarak ve tiroid hormonlarını iyileştirerek tiroid fonksiyonunu desteklediğini gösteriyor. Bununla birlikte, potansiyel yan etkiler arasında mide rahatsızlığı, ishal ve uyuşukluk olabilir.
2- Zencefil
Zencefil yaygın bir baharattır, ancak kökü bir bitki olarak sınıflandırılır. Zencefil, anti-enflamatuar, antioksidan ve antibakteriyel özellikler dahil olmak üzere birçok sağlık yararına sahiptir. Zencefil takviyeleri kullanmak, tiroidin yeterli hormon üretmediği hipotiroidizm yaşayan insanlara fayda sağlayabilir. Bitki ayrıca ağırlığı azaltabilir ve lipit ve hormon profillerini düzenleyebilir.
Kişiler daha yüksek dozlar alırsa, zencefilin ağız ve boğaz tahrişi, sindirim rahatsızlığı, mide ekşimesi ve ishal gibi potansiyel yan etkileri olabilir. Doktorlar ve sağlık uzmanları zencefilin terapötik dozları hakkında henüz yeterince bilgi sahibi değiller. Bu nedenle hamileler ve emzirenler zencefil takviyelerinden kaçınmalı ve herhangi bir kullanım amacını doktorlarıyla tartışmalıdır.
3- Atriplex Halimus
Geleneksel Cezayir tıbbı, tiroid bozukluklarını yönetmek için yaygın olarak Atriplex halimus bitkisini kullanır. Araştırmalar, bitkinin aşırı aktif ve az aktif tiroidlere fayda sağladığını ve fitokimyasal içeriği nedeniyle tiroid kistlerinin tedavisinde etkili olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, şu anda bu alanda çok az araştırma var, bu nedenle tehlikeler ve yan etkiler bilinmiyor.
4- Çörek Otu
Çörek otu veya Nigella sativa, geleneksel Cezayir tıbbının tiroid hastalıklarını tedavi etmek için kullandığı başka bir bitkidir. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere vücuttaki çeşitli işlevleri destekleyen fitokimyasallar ve biyolojik bileşenler içerir:
- alkoloidler
- kumarinler
- flavonoidler
- fenolikler
Çörek otunun, tiroidi kademeli olarak yok eden bir durum olan Hashimoto tiroiditi üzerindeki etkisini inceleyen bir 2016 araştırması, çörek otunun genel olarak tiroid durumunu ve bu özel duruma sahip kişiler için iyileştirebileceğini göstermektedir. Çörek otu, kısa bir süre için küçük dozlarda alındığında muhtemelen güvenlidir. Bununla birlikte, bazı insanlar alerjik deri döküntüleri bildirmektedir ve kan sulandırıcı ilaçlar kullananlar, çörek otundan tamamen kaçınmalıdır.
5- Bunium İncrassatum
Bunium incrassatum, farklı tiroid rahatsızlıkları olanlara fayda sağlayabilecek şifalı bir bitkidir. Örneğin, fareler üzerinde 2022’de yapılan bir araştırma, bitkinin aşırı aktif ve az aktif tiroid nedeniyle hasar görmüş tiroid dokusunu onarmaya yardımcı olabileceğini buldu. Daha ileri çalışmalar, insanlardaki faydaları doğrulayacaktır, ancak bitkinin antioksidan özellikleri vardır ve hücreleri koruyabilen fitokimyasallar içerir. Uygun hazırlık olmadan, bu bitki gastrointestinal rahatsızlıklara neden olabilir.
6- Saussurea Costus
Saussurea costus, geleneksel tıpta daha genel bir rol oynamasına rağmen, Suudi Arabistan’daki insanların yaygın olarak kullandığı bir devedikeni şeklidir. Bitki antioksidan özelliklere sahiptir ve flavonoidler içerir. Saussurea costus’un tiroid rahatsızlıklarının tedavisindeki rolünü destekleyen çok az bilimsel kanıt vardır. Bununla birlikte, Saussurea costus geleneksel tıpta önemli bir rol oynamaya devam ediyor ve hayvan modellerinde yapılan bazı araştırmalar, bitkinin tiroid rahatsızlıklarını yönetmede yararları olduğunu buldu. Uzmanlar, S. costus’un hamile veya emziren kişiler üzerindeki yan etkileri, ilaç etkileşimleri veya etkileri hakkında çok az şey biliyor. Bazı insanlar ayrıca kontakt dermatit de dahil olmak üzere alerjik reaksiyonları bildirir.
7- Ağar Ağacı
Geleneksel tıpta agarwood veya Aquilaria malaccensis, tiroid kanserine yardımcı olmada rol oynayabilir. Bunun nedeni, agarwood’un birkaç kanser hücre hattına zararlı olan antioksidanlar içermesidir. Bununla birlikte, agarwood’un tiroid kanseri için yararlarına olan güveni artırmak ve potansiyel olarak zararlı yan etkileri daha iyi anlamak için daha fazla çalışma gereklidir.
8- Bugleweed
Bugleweed, Lycopus spp., antitiroid etkilere sahip olabilir. Bu, bitkiyi aşırı aktif tiroidi olan kişiler için uygun hale getirebilir. Tiroid işlevi için şifalı bitkilere ilişkin 2021 tarihli bir inceleme, Bugleweed’in vücudun iyotu etkili bir şekilde kullanma yeteneğini artırdığı göründüğü için en fazla potansiyele sahip olduğunu belirtir.
Kaçınılması Gereken Bitkiler Nelerdir?
Bazı otlar tiroid sağlığına fayda sağlayabilirken, diğerleri tiroid koşullarını kötüleştirebilir. Örneğin, 2019 araştırması, kereviz bitkisinin özlerinin sıklıkla tüketilmesinin tiroid fonksiyonunu olumsuz yönde etkileyerek hipertiroidizme neden olabileceğini belirtmektedir. Isırgan otu, Urtica dioica, tiroid hormon kontrolünü olumsuz etkileyebilen başka bir bitkidir.
Doktora Ne Zaman Gidilmelidir?
Bireyler, aşağıdakiler gibi tiroid rahatsızlıklarıyla bağlantılı semptomlar yaşarlarsa her zaman bir doktora başvurmalıdır:
- tükenmişlik
- zayıflık
- açıklanamayan kilo değişikliği
- kalp atış hızının değişmesi
- sıcağa veya soğuğa tahammülsüzlük
- kabızlık veya ishal
- kuru saç veya cilt
Bir kişi tiroid sağlığı için bitkisel tedavi düşünüyorsa, bunu önce bir doktorla tartışmak önemlidir. Otlar doğal olmakla birlikte, tıbbi olarak etki eden veya diğer ilaçlarla etkileşime girebilen belirli özelliklere sahip olabilirler. Bir kişi tiroid fonksiyonunu desteklemek için bitkileri aldıktan sonra olağandışı semptomlar yaşarsa, mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım almalıdır.
Özet
Tiroid, vücudun işlevi için önemli olan hormonları salgılayan küçük bir endokrin bezidir. Tedavi olmaksızın, tiroid bozuklukları bir kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Bazı geleneksel ilaçlar, tiroid sağlığını desteklemek için otlar kullanır. Bunlar, hem düşük hem de aşırı aktif bir tiroide fayda sağlayabilecek bitkileri içerir. Bununla birlikte, şifalı otların tiroid rahatsızlıklarına olan faydalarını doğrulamak için daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç vardır. Bireyler, tiroid rahatsızlıklarıyla ilgili semptomlar yaşarlarsa veya bir bitkisel tedavi planına başlamadan önce her zaman bir doktor veya sağlık uzmanıyla iletişime geçmelidir.
Kaynak
Medical News Today, 8 herbs that may improve thyroid health, 2022
Abdel-Wahhab et al. Role of ashwagandha methanolic extract in the regulation of thyroid profile in hypothyroidism modeled rats. 2019.
Ahmad et al. An updated knowledge of Black seed (Nigella sativa Linn.): Review of phytochemical constituents and pharmacological properties. 2021.
Alyahya et al. Knowledge of thyroid disease manifestations and risk factors among residents of the Eastern Province, Saudi Arabia. 2021.