B12 Vitamini veya Kobalamin Nedir?
Vitamin B-12, çok önemli bir B vitamindir. Sinir dokusu sağlığı, beyin fonksiyonu ve kırmızı kan hücrelerinin üretimi için gereklidir. B-12 vitamininin diğer ismi: Kobalamin’dir.
Vitamin B-12 seviyeleri çok düşük olduğunda geri dönüşümsüz nörolojik (sinir) hastalıkları görülebilir.
B12 vitamini;
- Beyin fonksiyonları için, kırmızı kan hücrelerinin sentezi için önemlidir.
- B-12 vitamini eksikliği nörolojik zorluklara ve anemiye yol açabilir.
- 14 yaşın üzerindeki kişiler günde 2.4 mikrogramdan fazla (mcg) B-12 vitamini tüketmelidir.
- B-12 vitamini doğal olarak etlerden alınır, ancak et yemeyen kişilerin takviye B-12 vitamini alması zorunludur.
Kırmızı kan hücresi üretimi ve zihinsel süreçler için B-12 vitamini hayati öneme sahiptir.
B-12 vitamini, diğer tüm B vitaminleri gibi suda çözünen bir vitamindir. Suda çözülebildiği, kan dolaşımı boyunca ilerleyebileceği anlamına gelir. İnsan vücudu, vitamin B-12’yi dört yıla kadar saklayabilir. Fazla veya istenmeyen B-12 vitamini idrarla dışarı atılır.
B-12 vitamini en büyük ve yapısal olarak en karmaşık vitamindir.
Et ürünlerinde doğal olarak bulunur ve sadece bakteriyel fermantasyon sentezi yoluyla endüstriyel olarak üretilebilir. Vitaminler vücudumuz için çok önemlidir.
B-12 Vitaminin Görevleri Nelerdir?
B-12 vitamini, beynin normal işlevi ve sinir sistemi için çok önemlidir. Aynı zamanda kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda rol oynar, DNA’yı oluşturmaya ve düzenlemeye yardımcı olur.
Vitamin B-12 vücuttaki her hücrenin metabolizması, yağ asitleri ve enerji üretiminin sentezinde rol oynamaktadır. B-12 vitamini, insan vücudunun folik asit emilimine yardımcı olarak enerjinin serbest kalmasını sağlar.
İnsan vücudu her dakika milyonlarca kırmızı kan hücresi üretir. Bu hücreler, B-12 vitamini olmadan düzgün bir şekilde çoğalamazlar. B12 vitamini düzeyleri çok düşük olduğunda kırmızı kan hücrelerinin üretimi azalır. Kırmızı kan hücresi sayısı düşerse anemi (kansızlık) oluşabilir.
Günde Ne Kadar B12 Vitamini Tüketmeliyiz?
Uzmanlar 14 yaşın üzerindeki gençler ve yetişkinlerin günde 2.4 mikrogram (mcg) B-12 tüketmesini tavsiye etmektedir. Bu miktar hamile kadınlar için 2.6 mcg ve emziren kadınlar için 2.8 mcg olmalıdır.
Aşırı B-12 vitamini alımı toksik veya zararlı nitelikler göstermemiştir. Ancak, Vitamin B-12 takviyeleri almaya başlamadan önce her zaman doktorunuzla konuşmanız tavsiye edilir.
Bazı ilaçlar vitamin B-12 ile etkileşime girebilir. Bunlar genellikle diyabet için kullanılan metformin, mide ülserinde kullanılan proton pompa inhibitörleri ve h2 reseptör agonistlerini içerir. Bu ilaçların hepsi B12 vitamini emilimini engelleyebilir. Bir antibiyotik olan kloramfenikol veya kloromisetin de Vitamin B-12 takviyesi alan kişilerde kırmızı kan hücresi üretimini etkileyebilir.
B-12 Vitamini Bulunan Gıdalar
Vitamin B-12 birçok gıdada bulunur.
Dengeli beslenen bireyler yeterli Vitamin B-12`yi alabilirler.
Vitamin B-12 özellikle balık, et, yumurta ve süt ürünleri gibi hayvansal ürünlerde doğal olarak bulunur. Bitkisel gıdalarda genellikle bulunmaz. Bu nedenle vegan veya vejeteryan diyet uygulayan bireylerin takviye B-12 vitamini almaları özellikle önerilir.
Doğal B-12 vitamini kaynakları şunlardır:
- Sığır eti
- Kümes hayvanları
- Koyun eti
- Balık, özellikle mezgit balığı ve ton balığı
- Süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri
- Besin mayası
- Yumurtalar
- Soya sütü
- Kahvaltılık tahıllar
Aktif bir tedaviye ihtiyaç duyulmadan önce dengeli beslenmenin ve sağlıklı besin maddelerinin alınması her zaman daha iyidir. Yeterli bir diyetle eksiklik belirtileri kolayca önlenir. Vitamin B-12 yetersizliği durumunda veya takviye alınması planlandığında doktorunuz ile görüşmeniz önerilir.
Vitamin B-12 Eksikliği Nedir?
Vitamin B-12 eksikliği vücudun yeterli miktarda B-12 almamasıyla ortaya çıkar.
Bu durum özellikle sinir sistemi ve beyin için geri dönüşümsüz ciddi hasarlara neden olabilir, nörolojik sorunlar ortaya çıkabilir. B-12 vitamini beyin fonksiyonları için çok önemlidir.
Vitamin B-12 Eksikliğinde Neler Gözlenir?
B-12 vitamininin normalden biraz daha düşük seviyeleri bile depresyon, konfüzyon (bilinç bulanıklığı), hafıza problemleri ve yorgunluk gibi eksiklik belirtilerini tetikleyebilir. Eksikliğin diğer semptomları arasında kabızlık, iştahsızlık ve kilo kaybı da sayılabilir. Bununla birlikte, bu semptomlar sadece B-12 vitamini eksikliğini teşhis etmek için yeterli değildir.
Semptomlar ilerlediğinde, eller ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma gibi nörolojik değişiklikler gözlenebilir. Bazı hastalar yürürken dengeyi korumakta zorlanabilir.
B-12 vitamininden yoksun olan bebeklerde, yüzde titreme gibi olağan dışı hareketlerin yanı sıra, refleks problemleri ve beslenme güçlükleri gözlenebilir. Eksiklik tedavi edilmediği takdirde büyüme problemleri gözlenebilir.
Vitamin B-12 eksikliği, ciddi kalıcı sinir ve beyin hasarı riski taşır. Yetersiz B-12 vitamini olan bazı kişilerde psikoz, mani ve demans (ileri seviye unutkanlık) gelişme riski daha yüksektir.
Yetersiz B-12 vitamini ayrıca anemiye de yol açabilir. Aneminin en sık görülen semptomları yorgunluk, nefes darlığı ve düzensiz kalp atışıdır. Anemi olan kişilerde,
- Ağız veya dilde ağrı,
- Kilo kaybı,
- Solgun veya sararmış cilt,
- İshal,
- Adet sorunları gözlenebilir.
Vitamin B-12 eksikliği bağışıklık sistemimizi de etkiler ve bizleri enfeksiyonların etkilerine karşı daha duyarlı yapar.
Kaynak: Medicalnewstoday,Everything you need to know about vitamin B-12, Nov 2017