Bilim insanları, Vitamin D (VitD) eksikliğinin bilişsel işlevler üzerindeki etkilerini araştırmak amacıyla geniş kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdi. Çalışma, 45 yaş ve üzeri bilişsel olarak sağlıklı 982 yetişkini kapsayan CBR-Tata Yaşlanma Boylamsal Çalışması (TLSA) kapsamında yürütüldü. Katılımcıların bilişsel işlevleri Addenbrooke’un bilişsel muayenesi-III (ACE-III) ve Hindi mental durum muayenesi (HMSE) ile değerlendirildi ve VitD seviyeleri serum örneklerinden ölçüldü. Araştırma sonucunda, VitD eksikliği olan bireylerin sözel akıcılık testlerinde daha düşük puan aldıkları ve bu eksikliğin özellikle lipid metabolizmasını olumsuz etkilediği ortaya çıktı.
Çalışmada yer alan 982 katılımcının ortalama yaşı 61,24 ± 9 yıl olarak belirlenmiştir. Katılımcılardan 572’si (%58) VitD eksikliği, 224’ü (%23) yetersiz VitD seviyeleri ve sadece 186’sı (%19) normal VitD seviyelerine sahipti. Kruskal-Wallis H testi, yaş (p = 0.015) ve eğitim (p = 0.021) açısından VitD seviyeleri arasında anlamlı farklar olduğunu ortaya koyarken, Ki-kare testi cinsiyet (p = 0.001) ve dislipidemi durumu (p = 0.045) ile VitD seviyeleri arasında anlamlı bir ilişki buldu.
VitD Seviyeleri ve Bilişsel Performans
Çalışmada, yaş, eğitim, cinsiyet ve dislipidemi durumu gibi değişkenler göz önünde bulundurularak yapılan Genelleştirilmiş Doğrusal Model (GLM) analizi, VitD eksikliği olan bireylerin ACE-III sözel akıcılık testlerinde normal seviyelere sahip bireylere göre daha düşük puan aldığını gösterdi. Bu bulgu, VitD eksikliğinin bilişsel işlevler üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
VitD Eksikliği ve Dislipidemi
Araştırmada ayrıca VitD eksikliği olan bireylerin %91.2’sinin dislipidemiye sahip olduğu tespit edildi. Bu durum, VitD eksikliğinin lipid metabolizmasını da olumsuz etkilediğini göstermektedir. VitD’nin lipid metabolizması üzerindeki bu etkisi, gelecekteki araştırmalar için önemli bir odak noktası olabilir.
Önemli Çıkarımlar
– VitD eksikliği olan bireyler, sözel akıcılık testlerinde daha düşük performans sergilemektedir.
– Dislipidemi, VitD eksikliği olan bireylerde daha yaygındır.
– VitD seviyelerinin düzenli olarak kontrol edilmesi ve gerekli takviyelerin yapılması, bilişsel ve metabolik sağlık açısından önemlidir.
Bu çalışma, VitD eksikliğinin yalnızca fiziksel sağlık üzerinde değil, aynı zamanda bilişsel işlevler üzerinde de önemli etkileri olduğunu ortaya koymaktadır. VitD seviyelerinin düzenli olarak izlenmesi ve gerektiğinde takviye edilmesi, yaşlı bireylerde bilişsel sağlığın korunmasına katkı sağlayabilir.
Orijinal Makale: Sci Rep. 2024 May 16;14(1):11215. doi: 10.1038/s41598-024-62010-5.
