Erkek doğurganlığının yaşla birlikte azalması, sperm üretimini ve kalitesini etkileyen faktörlerden kaynaklanabilir. Bu bağlamda, antioksidanların potansiyel faydaları üzerine yapılan araştırmalar umut verici sonuçlar sunuyor. Yeni bir çalışma, yaşlanmış farelerde testis fonksiyonlarının iyileştirilmesinde vitamin E’nin etkisini araştırdı.
Yaşlanmaya bağlı testis değişiklikleri, toplam sperm üretimini ve erkek doğurganlığını azaltır. Bu değişiklikler arasında Sertoli hücre vakuolizasyonu ve kan-testis bariyeri bozulması bulunur. Araştırmacılar, vitamin E’nin yaşlı farelerde testis fonksiyonlarını geri kazandırmadaki etkisini inceledi. Ayrıca, sperm kriyo-dirençliliği de değerlendirildi.
Çalışma Yöntemleri ve Deney Grupları
Çalışmada, 28 adet 48 haftalık erkek Naval Medical Research Institute fareleri dört gruba ayrıldı. Kontrol grubu distile su aldı, diğer üç grup ise sırasıyla 100, 200 ve 400 mg/kg vitamin E verildi. Bu uygulama 4 hafta boyunca günlük olarak yapıldı. Daha sonra semen analizleri, DNA parçalanma indeksi (DFI) ve protamin eksikliği testleri gerçekleştirildi. Testis histolojisi, doku antioksidan enzim aktivitesi ve gen ekspresyon seviyeleri de değerlendirildi.
Sonuçlar ve Bulgular
Araştırmanın sonuçlarına göre, yüksek dozlarda vitamin E alan gruplarda daha yüksek sperm sayısı, daha fazla progresif motilite ve daha iyi sperm morfolojisi gözlemlendi. Bu faydalar, sperm dondurma işlemi sonrasında da belirgin oldu. Vitrifikasyondan sonra kromatin anormallikleri artsa da, tedavi gruplarında daha iyi sonuçlar elde edildi. Yaşlanmaya bağlı olarak tübüler çap, epitelyum yüksekliği ve lümen çapları değişmedi. Yüksek doz vitamin E alan gruplarda doku antioksidan kapasitesi arttı. Ayrıca, DNA bağlama proteini-4 (Id4) ve GDNF ailesi reseptör alfa-1 (Gfra1) ekspresyonunda önemli artışlar gözlendi. 400 mg/kg vitamin E alan grupta promiyelositik lösemi çinko parmak proteini (Plzf) ekspresyonu belirgin şekilde görüldü.
Önemli Çıkarımlar
• Vitamin E, yaşlanan erkek farelerde sperm kalitesini ve sayısını artırdı.
• Yüksek dozlarda vitamin E, sperm kriyo-dirençliliğini artırdı.
• Antioksidan kapasite, yüksek doz vitamin E ile arttı.
• Id4 ve Gfra1 gen ekspresyonu yüksek doz gruplarında arttı.
• Plzf ekspresyonu sadece en yüksek doz grubunda belirginleşti.
Sonuç olarak, antioksidan takviyesi, yaşlanan erkeklerde üreme sonuçlarını iyileştirebilir. Bu etkiler arasında sperm kriyo-dirençliliğinin artırılması, gelecekte sperm dondurma veya doğurganlık koruma uygulamaları için avantaj sağlayabilir.
Orijinal Makale: Clin Exp Reprod Med. 2024 Jun 10. doi: 10.5653/cerm.2023.06632. Online ahead of print.
