Teknoloji çağında yaşlıların yalnızlık hissini azaltmak amacıyla sosyal destek robotları (SARs) üzerine yapılan bir pilot çalışma, beklenmedik sonuçlar ortaya koydu. Çin’de yaşayan yalnız yaşlı bireylere 2019 Mart ve 2021 Eylül ayları arasında yedi günlük bir deneme süresince SAR’lar ödünç verildi. Katılımcıların teknoloji kabul düzeyleri ve yalnızlık hisleri, müdahaleden önce ve sonra niceliksel olarak değerlendirildi ve niteliksel mülakatlar yapıldı.
Katılımcıların Tepkileri ve Deneyimleri
Başlangıçta yüksek umutlarla başlatılan bu girişimde, katılımcıların robotları kullanma niyetinde önemli bir düşüş gözlemlendi. Bu durum büyük ölçüde duygusal endişelerden kaynaklandı. Ayrıca, katılımcıların yalnızlık seviyesinde herhangi bir değişiklik olmadı. Takip mülakatları, katılımcıların endişeli duygularını, tereddütlü tutumlarını, gerçekçi olmayan sosyal varlık hissini ve kullanım zorluklarını vurguladı.
Robotların Etkin Kullanımı İçin Gerekenler
Araştırma, yaşlı bireylerin SAR’ları kabul etmesinde önemli faktörlerin anlaşılmasına olanak tanıdı. Bu robotların etkili bir şekilde kullanılabilmesi için duygusal destek sağlamaları, kullanıcı dostu olmaları ve gerçekçi bir sosyal varlık sunmaları gerektiği anlaşıldı.
Önemli Çıkarımlar
- Sosyal destek robotlarının başarılı bir şekilde entegre edilmesi için kullanıcı dostu arayüzler geliştirilmelidir.
- Yaşlıların teknolojiye adaptasyonu konusunda duygusal destek sağlanmalıdır.
- Robotların sosyal varlık hissini güçlendirecek şekilde tasarlanması önem arz etmektedir.
Sonuç olarak, sosyal destek robotlarının yaşlı bakımına entegrasyonu konusunda daha fazla araştırma ve gelişmeye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma, sosyal hizmet uzmanlarına, yaşlılara yönelik toplum bakımında bu tür teknolojilerin sunulması konusunda değerli içgörüler sunmaktadır. Ancak, bu sürecin başarılı olabilmesi için teknolojinin insan odaklı ve duygusal faktörler göz önünde bulundurularak entegre edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Orijinal Makale: J Gerontol Soc Work. 2024 Apr 29:1-18. doi: 10.1080/01634372.2024.2339992. Online ahead of print.