Hamile kalmaya çalışırken, yumurtlamanın ne zaman gerçekleştiğini ve bir kişinin hamile kalmak için en verimli olduğu zamanı bilmek yardımcı olabilir. Bazı insanlar hamilelikten kaçınmak için doğurganlık zamanlarını takip etmek isteyebilir.
Kadınlar, yumurtalıkların bir yumurtayı serbest bıraktığı yumurtlamanın bir veya iki günü içinde en verimli zamanındadır. Ancak, sperm kadın vücudunda birkaç gün yaşayabildiği için yumurtlamadan önceki günlerde hamile kalmak mümkündür.
Adet döngüsü sırasında bir kişinin hamile kalma olasılığının en düşük olduğu günler “güvenli dönem” olarak bilinir.
Adet Döngüsü Nedir?
Bir kişinin ortalama adet döngüsü 28-32 gün arasındadır. Bazı insanların döngüleri daha kısayken, bazılarının daha uzun döngüleri vardır. Bir kişinin adet döneminin ilk günü, adet döngüsünün ilk günü olarak kabul edilir. Onların dönemi daha sonra tipik olarak 3-7 gün sürer.
Adet döngüsündeki değişiklikler genellikle yumurtlamadan önce meydana gelen foliküler fazda olur. Yumurtlamadan sonraki periyoda kadar olan luteal faz, tipik olarak 14 gün sürer.
Yumurtlama ve Hamile Kalma
Yumurtlama, yumurtalıklardan biri yumurta bıraktığında gerçekleşir. Serbest bırakıldıktan sonra yumurta, yaklaşık 24 saat süren uterusa gideceği fallop tüpüne hareket eder. Sperm fallop tüpüne gider ve yumurtayı döllerse gebelik oluşur. Sperm yumurtayı döllemezse, yumurta rahme doğru hareket eder ve parçalanır ve bir sonraki adet döneminde vücudu terk etmeye hazır hale gelir.
Yumurtlama Zamanının Hesaplanması
American College of Obstetricians and Gynecologist’e göre, yumurtlama, bir kişinin aylık döngüsü 28 gün ise bir sonraki regl olmasını beklemeden yaklaşık 14 gün önce gerçekleşir.
Çoğu insan, döngülerinin 11-21 günleri arasında yumurtlar. Son adet döneminin (LMP) ilk günü, döngünün 1. günüdür. Yumurtlama her zaman her ay aynı günde gerçekleşmez ve beklenen tarihin her iki tarafında bir gün veya daha fazla değişiklik gösterebilir.
Doktorlar, yumurtlama döngüsünün bir kısmını doğurganlık penceresi olarak adlandırırlar çünkü bu zamanda hamilelik şansı en yüksektir. Örneğin 14. günde yumurtlama olursa o gün veya sonraki 24 saat içinde kişi gebe kalabilir. Bununla birlikte, döllenme pencereleri yumurtlamadan birkaç gün önce başlar, çünkü sperm kadın vücudunda 5 güne kadar yaşayabilir. Bu nedenle, bir kişi 14 veya 15. günlerde cinsel ilişkiye girmese bile, 9-13. günlerde kontrasepsiyon kullanmadan cinsel ilişkiye girmişse hamile kalması mümkündür.
2018 araştırmasına göre, gebe kalma olasılığı 8. günden itibaren yükselir, 13. günde maksimuma ulaşır ve 30. günde sıfıra düşer. Ancak, bu bulguların yalnızca yol gösterici olması gerektiğini belirtmek önemlidir. Her insan ve her döngü farklıdır.
Bir kişinin, her ay tam yumurtlama gününü belirlemeye yardımcı olması için aylık döngülerini çizmesi ve yumurtlama belirtilerini not etmesi yararlı olabilir.
Yumurtlama Belirtileri Nelerdir?
Yumurtlama belirtilerini takip etmek, birinin her ay yumurtlama gününü kesin olarak belirlemesine yardımcı olabilir. İşaretler şunları içerir:
- alt karın bölgesinde hafif kramp
- yumurta beyazına benzer daha ıslak, daha temiz ve daha kaygan vajinal akıntı
- bazal vücut sıcaklığında küçük bir artış
- daha yüksek bir cinsel dürtü
Bazal vücut ısısı gibi bu belirtilerden bazıları yumurtlamadan sonra değişmeye devam edecektir. Bu nedenle bir kişi, doğurganlık penceresini tahmin etmek için sıcaklığı kullanmamalıdır. Bir kişinin vücutları için neyin tipik olduğuna dair bir fikir edinmek için birkaç ay boyunca işaretleri takip etmesi yararlı olabilir. Ancak birkaç değişken olduğunu ve yumurtlamanın zamanlamasının aydan aya değişebileceğini unutmamalıdırlar.
Diğer bir seçenek de bir yumurtlama tahmin kiti veya doğurganlık monitörü kullanmaktır. Doğurganlık yardımcıları, her ay yumurtlama gününü belirlemek için idrardaki spesifik hormon seviyelerini ölçer. Bazı cihazlar ayrıca en yüksek doğurganlık günlerini de tanımlar. Bu yöntemlerin bir kombinasyonunu kullanmak, bir bireye en iyi doğruluğu sağlayabilir.
2015 araştırmasına dayanan aşağıdaki tablo, tipik bir adet döngüsünü ve bir kişinin her aşamada ne kadar doğurgan olabileceğini özetlemektedir:
| Döngü Günü | Doğurganlık |
| 1-7 | en az doğurgan dönem |
| 8-9 | adet sonrası gebe kalmak mümkün |
| 10-14 | en doğurgan dönem |
| 15-16 | yumurtlama sonrası gebe kalmak mümkün |
| 17-28 | gebe kalma olasılığı düşük |
Yumurtlama gününe bağlı olarak en yüksek doğurganlık pencerelerinin daha spesifik bir aralığını elde etmek için, bir kişi bir hamilelik hesaplayıcısında son adetlerinin ilk gününü takip edebilir.
Hamile kalma şansını en üst düzeye çıkarmak için, bir kişi, yumurtlama dahil olmak üzere, 2-3 gün boyunca cinsel ilişkiye girmelidir. Bu günlerden herhangi birinde cinsel ilişkiye girmek %20-30 gebelik şansı sağlayabilir.
Gebe kalma şansını artırmak için diğer ipuçları şunlardır:
Düzenli cinsel ilişkiye girin: Hamilelik oranları, ay boyunca her 2 veya 3 günde bir seks yapan eşler arasında en yüksektir.
Sigara içmekten kaçının: Tütün içmek doğurganlığı azaltır ve gelişmekte olan bir fetüsün sağlığını etkiler.
Alkol alımını sınırlayın: Alkol alımı erkeklerde ve kadınlarda doğurganlığı azaltabilir ve fetüse zarar verebilir.
Ortalama kiloda kalın: Fazla kilolu veya zayıf olan kişilerde düzensiz yumurtlama olma olasılığı daha yüksektir.
Stresi azaltın: Anksiyete veya stresin doğurganlığı azaltıp azaltmayacağına dair araştırmalar kesin olmamakla birlikte, stresi azaltmanın gebe kalmaya çalışan bir kişi için bir miktar fayda sağlayabileceği açıktır.
Komorbiditeleri yönetin: Kısırlığa katkıda bulunabilecek tıbbi nedenleri ortadan kaldırın veya tedavi edin. Kadınlarda bu, hormonal problemler, endometriozis, polikistik over sendromu (PCOS), rahim fibroidleri, otoimmün bozukluklar ve daha fazlasını içerebilir.
Bir doktor, bir çiftin genel sağlığını değerlendirebilir ve gebe kalma olasılığını artırmak için yöntemler belirleyebilir.
Erkek Doğurganlığını Neler Etkileyebilir?
Kişi düzenli cinsel ilişki yaşıyor ve yumurtlamayı takip ediyor olsa bile spermin yumurtaya ulaşamamasının sebepleri olabilir. Erkek kısırlığının nedenleri şunlardır:
Sperm morfolojisi: Spermin boyutundaki ve şeklindeki farklılıklar doğurganlığı etkileyebilir.
Düşük sperm sayısı: Erkek partnerin boşalma sıvısı yeterli sperm içermiyor. Doğurganlık doktorları, bir mililitre semen başına 15 milyondan az sperm varsa, bir kişinin düşük sperm sayısına sahip olduğunu düşünür – sperm ne kadar az olursa, gebe kalma şansı o kadar düşük olur.
Düşük sperm motilitesi: Bu, spermin yumurtaya ulaşmak için yeterince verimli hareket edemeyeceği anlamına gelir.
Hormonal dengesizlik, testislerde enfeksiyon veya yaralanma, bölgede ameliyat ve kanser gibi hastalıklar dahil olmak üzere erkek doğurganlığı ile ilgili bu sorunlardan herhangi birine neden olabilecek çeşitli tıbbi durumlar vardır.
Hamilelikten Kaçınmak
Bazı insanlar hamileliği önlemek için doğurganlıklarını takip etmek isteyebilir. Bu, doğurganlık bilinci yöntemi olarak bilinir. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), doğurganlık bilincine dayalı kontrasepsiyon yöntemlerini, tipik kullanımda %24 başarısızlık oranına sahip olarak listeler.
Hamilelik şansı, bir kişinin adet döneminde ve adetin her iki tarafındaki günlerde en düşüktür. Bununla birlikte, sperm vücutta birkaç gün hayatta kalabileceğinden, döngülerinde erken veya geç yumurtlamışlarsa yine de hamile kalabilirler. Doğurganlık bilinci yöntemini kullanmak isteyenler önce doktorlarıyla konuşmalıdır.
Doğurganlık ve Yaş
Yumurtlama ve doğurganlık penceresi döngüden döngüye değişebilir, ancak yaşla birlikte de değişebilir. Doğurganlık doğal olarak 30’lu yaşlarda kadınlarda azalmaya başlar. 40 yaşına gelindiğinde, bir kişinin gebe kalma şansı döngü başına %10’a düşer. Yaşla birlikte yumurta sayısı ve yumurta kalitesi azalır. Yumurtlama da düzensiz hale gelebilir. Endometriozis veya PCOS gibi bazı tıbbi durumlar da gebe kalmayı zorlaştırır.
Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?
Hamile kalmak amacıyla doğurganlık dönemlerini takip eden kadınların gebelik öncesi planlama için doktorlarına başvurmaları gerekmektedir. Bir doktor, gebe kalmanın önündeki engelleri belirlemenin yanı sıra, güvenli bir hamileliği teşvik etmek için folik asit veya doğum öncesi takviyelerin kullanımı konusunda tavsiyelerde bulunabilir. Doğum kontrolü olmaksızın sık cinsel ilişkiye giren çiftlerin çoğu 12 ay içinde gebe kalacaktır. 35 yaşın altındaki kadınlar, bir yıl denemeden sonra hamile kalmazlarsa doktorlarını görmelidir. 35 yaşın üzerindekiler, gebe kalmaya çalıştıktan 6 ay sonra tıbbi yardım almalıdır. Düzensiz döngüleri olan veya yumurtlamıyor gibi görünen herkes de doktorlarıyla konuşmalıdır. Yumurtlamayı ve gebe kalmayı engelleyen altta yatan bir tıbbi neden olabilir.
Özet
Her insanın adet döngüsü farklıdır. Genellikle 28-32 gün sürer. Bir kişi, 10-14. günlerde meydana gelen yumurtlama sırasında en verimli dönemindedir.
Bir kişi her ay tam yumurtlama günlerini adetinin ilk gününden itibaren sayarak hesaplayabilir. Bununla birlikte, bazı tıbbi durumlar yumurtlamayı etkileyebilir veya spermin yumurtaya ulaşma yeteneğini etkileyebilir. Bir yıldan fazla bir süredir gebe kalamayan kişiler bir doğurganlık uzmanıyla konuşmalıdır.
