Gansu Eyaleti, Çin’de bulunan Gannan Tibet Özerk Bölgesi’nde geleneksel olarak fermente edilen yak sütünden izole edilen Lactiplantibacillus plantarum EA3, etkileyici antioksidan özellikleriyle dikkat çekiyor. Bu mikroorganizmanın genetik yapısı üzerinde yapılan kapsamlı analizler, hem sağlık hem de gıda endüstrisi için umut vadeden potansiyelini ortaya koyuyor. EA3, güçlü serbest radikal temizleme kapasitesi ve oksijen toleransı ile öne çıkarken, zorlu çevresel koşullara karşı yüksek dayanıklılığıyla da dikkat çekiyor. Bu özellikler, Lactiplantibacillus plantarum EA3’ü fonksiyonel gıda üretiminde kullanılabilecek güvenli ve etkili bir bileşen haline getiriyor.
Yak sütünden izole edilen Lactiplantibacillus plantarum EA3’ün genomu, 3.47 Mb büyüklüğünde ve bir dairesel kromozom ile üç plazmitten oluşmaktadır. 3,318,230 baz çifti uzunluğundaki bu dairesel kromozom, %44.48 GC içeriğine sahiptir. Fonksiyonel anotasyonlar, oksidatif stresle ilişkili en az on düzenleyici yolak ve 33 protein kodlayan geni ortaya çıkarmıştır.
Antioksidan Özellikler ve Dayanıklılık
EA3, in vitro deneylerde 4 mM H2O2‘ye kadar dayanıklılık göstermiştir. Hem hücre süspansiyonu hem de fermantasyon üst sıvısı, belirgin serbest radikal temizleme aktivitesi ve indirgeme gücü sergileyerek, güçlü antioksidan özelliklerini vurgulamaktadır. Ayrıca, pH 2.5 ve %1.2 safra tuzu gibi zorlu koşullarda yüksek hayatta kalma oranları göstermektedir.
Güvenlik ve Antibakteriyel Aktivite
EA3 genomunda virülans faktörlerinin bulunmaması, antibiyotiklere duyarlılık göstermesi, hemolitik aktiviteye sahip olmaması ve biyojen amin üretme kapasitesinin bulunmaması, bu mikroorganizmanın güvenliğini teyit etmektedir. Ayrıca, Salmonella ve Staphylococcus aureus’a karşı antibakteriyel aktivite sergilemiştir.
Pratik Çıkarımlar
EA3’ün potansiyel uygulamaları şunları içermektedir:
- Fonksiyonel gıda üretiminde antioksidan katkı maddesi olarak kullanımı.
- Gıda ürünlerinde doğal koruyucu olarak değerlendirilmesi.
- Probiyotik takviyeler için güvenli ve etkili bir bileşen olarak kullanılması.
Lactiplantibacillus plantarum EA3, genetik yapısı ve biyolojik özellikleri sayesinde, fonksiyonel gıda sektörüne yenilikçi katkılar sağlayabilecek bir mikroorganizma olarak öne çıkmaktadır. Güvenli yapısı ve etkili antioksidan kapasitesi, onu gelecekteki uygulamalar için cazip bir seçenek haline getirmektedir.
Orijinal Makale: Food Res Int. 2025 May;209:116183. doi: 10.1016/j.foodres.2025.116183. Epub 2025 Mar 14.
