Genetik yapı, sağlık üzerinde derin etkiler yaratabilir. Tip 2 Diyabet (T2DM) ile mücadele eden bireylerde, genetik varyasyonların etkisi, hastalığın yönetimi ve komplikasyonların önlenmesi açısından büyük önem taşır. Vitamin D reseptöründeki (VDR) tek nükleotid polimorfizmleri (SNP’ler), bu bireylerde metabolik profil bozukluklarına katkıda bulunur. Son yapılan bir araştırma, VDR SNP’lerinin glisemik kontrol, lipid profili ve inflamasyon belirteçleri ile ilişkisini inceleyerek, bu polimorfizmlerin T2DM üzerindeki potansiyel etkilerini ortaya koymaya çalışıyor.
Veri Kaynakları ve Yöntem
Araştırmacılar, MEDLINE, EMBASE ve SCOPUS veri tabanlarında sistematik bir tarama gerçekleştirdi. Çalışmalar, Temmuz 2021’de başlatıldı ve Ekim 2023’te güncellendi. Çalışmaların ve popülasyon özelliklerinin seçimi, SNP’lerin prevalansı, genotipleme yöntemleri ve laboratuvar bulguları iki bağımsız yazar tarafından değerlendirildi.
Meta-Analiz ve Bulgular
Meta-analiz, 1198 T2DM hastasını içeren 5 çalışmadan elde edilen verilerle gerçekleştirildi. Diyabet tanı süresi 5.0 ile 14.7 yıl arasında değişiyordu. Çalışmalar, Fokl, BsmI, Taql ve Apal olmak üzere dört SNP’yi belirledi. Fokl SNP’si, artan glikozile hemoglobin (HbA1c%) seviyeleri ile ilişkilendirildi. BsmI SNP’si ise artan triacylglycerol seviyeleri ile bağlantılı bulundu.
Somut Çıkarımlar
Bu araştırmanın sonuçları, T2DM yönetimi için önemli ipuçları sunmaktadır:
– Fokl SNP’si, glisemik kontrolü etkileyebilir ve HbA1c seviyelerini artırabilir.
– BsmI SNP’si, lipid profili üzerinde etki yaparak triacylglycerol seviyelerini yükseltebilir.
– Genetik testler, T2DM hastalarında kişiselleştirilmiş tedavi stratejileri geliştirmek için kullanılabilir.
Sonuç
Bu çalışma, VDR genindeki belirli SNP’lerin T2DM üzerindeki etkilerini anlamamıza katkıda bulunurken, Fokl ve BsmI polimorfizmlerinin, glukoz ve lipid seviyeleri üzerindeki potansiyel etkilerini vurguladı. Her ne kadar Taql ve Apal SNP’leri anlamlı bir ilişki göstermese de, bu genetik varyasyonların daha geniş bir popülasyon üzerinde incelenmesi, gelecekteki araştırmalar için önemli olabilir.
Orijinal Makale: Nutr Rev. 2025 Apr 28:nuaf055. doi: 10.1093/nutrit/nuaf055.
