Cuma, Mart 29, 2024

Bunlara da göz atın

İlgili içerikler

Tifüs

Tifüs nedir?

Tifüs, bir veya daha fazla rickettsial bakteri enfeksiyonunun neden olduğu bir hastalıktır. Pireler, akarlar (zenciler), bitler veya keneler sizi ısırdıklarında iletirler. Pireler, akarlar, bitler ve keneler, eklembacaklılar olarak bilinen omurgasız hayvan türleridir. Rickettsial bakterileri taşıyan eklembacaklılar birini ısırdığında, tifusa neden olan bakterileri iletirler. Isırığı tırmalamak deriyi daha da açar ve bakterilerin kan dolaşımına daha fazla erişmesini sağlar. Kan dolaşımına girdikten sonra, bakteriler üremeye ve büyümeye devam eder.

Üç farklı tifüs türü vardır:

  • salgın (biti) tifüs
  • endemik (murin) tifüs
  • fırçalama tifüs

Enfekte olduğun tifüs türü, ne kadar ısırdığına bağlı. Eklembacaklılar tipik olarak türlerine özgü bir tifüs türünün taşıyıcılarıdır.

Tifüs salgınları genellikle gelişmekte olan ülkelerde veya yoksulluk, zayıf sağlık koşulları ve yakın insan teması bölgelerinde meydana gelir. Tifüs, Amerika Birleşik Devletleri’nde genellikle bir sorun değildir, ancak yurtdışına seyahat ederken enfekte olabilirsiniz.

Tedavi edilmeyen tifüs ciddi komplikasyonlara neden olabilir ve potansiyel olarak ölümcül olabilir. Tifüs olabileceğinden şüpheleniyorsanız doktorunuzu görmek önemlidir.

Tifüs nedeni

Tifüs, soğuk algınlığı veya grip gibi insandan insana bulaşmaz. Üç farklı tifüs türü vardır ve her bir tip farklı bir bakteri türünden kaynaklanır ve farklı bir eklembacaklı türü tarafından bulaşır.

Salgın / biti kaynaklı tifüs

Bu tip Rickettsia prowazekii’den kaynaklanır ve vücut biti tarafından taşınır ve muhtemelen kenelerden de kaynaklanır. Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere dünyanın her yerinde bulunabilir, ancak genel olarak koşulların bit istilasına neden olduğu yüksek popülasyon ve sağlık koşullarının zayıf olduğu bölgelerde bulunur.

Endemik tifüs

Alternatif olarak murin tifusu olarak bilinen bu tip Rickettsia typhi’den kaynaklanır ve sıçan piresi veya kedi piresi tarafından taşınır. Endemik tifüs dünya çapında bulunabilir. Sıçanlarla yakın temas halindeki kişiler arasında bulunabilir. Amerika Birleşik Devletleri’nde yaygın olarak bulunmaz, ancak bazı alanlarda, özellikle Teksas ve Güney Kaliforniya’da vakalar bildirilmiştir.

Bir flebit mi? Belirtileri ve tedavileri »

Tifüsü fırçalayın

Bu tip Orientia tsutsugamushi’den kaynaklanır ve akarlar, larval aşamalarında chiggers olduklarında taşınırlar. Bu tifüs türü daha çok Asya, Avustralya, Papua Yeni Gine ve Pasifik Adaları’nda bulunur. Aynı zamanda tsutsugamushi hastalığı denir.

Bit, pire, kene veya akar, enfekte olmuş bir kişinin (epidemik tifüs) veya enfekte olmuş bir kemirgen (yukarıda belirtilen üç tifus formundan herhangi biri) kanıyla beslendiklerinde bakteri taşıyıcısı olur.

Bu bakteri taşıyan eklem bacaklılarla temas ederseniz (örneğin, bitlerle istila edilmiş çarşaflarda uyuyarak), birkaç yolla enfekte olabilirsiniz. Bakteriler, cildinizden ısırıkları yoluyla geçmelerine ek olarak dışkıları ile de geçebilirler. Cildi bitlerin veya akarların beslendiği bir alanın üzerine çizerseniz, dışkılarındaki bakteriler cildinizdeki küçük yaralardan kan dolaşımınıza girebilir.

Tifüs belirtileri

Belirtiler, tifüsün türüne göre biraz değişiklik gösterir, ancak aşağıdaki üç tür tifüs ile ilişkili olan belirtiler vardır:

Salgın tifüs belirtileri genellikle aniden ortaya çıkar ve şunları içerir:

  • şiddetli başağrısı
  • yüksek ateş (102.2 ° F’nin üstünde)
  • sırt veya göğüste başlayan ve yayılan döküntü
  • karışıklık
  • sersemlik ve gerçeklikle temastan uzak görünmek
  • düşük tansiyon (hipotansiyon)
  • parlak ışıklara karşı göz hassasiyeti
  • şiddetli kas ağrısı

Endemik tifüsün semptomları 10 ila 12 gün sürer ve epidemik tifüsün semptomlarına çok benzer, ancak genellikle daha az şiddetlidir. İçerirler:

Sert tifüs hastalarında görülen semptomlar şunlardır:

Devamını oku: Cildimin kırmızı olmasına neden olan nedir? »

Hastalığın kuluçka süresi ortalama olarak 5-14 gündür. Bu, belirtilerin genellikle siz ısırıldıktan beş ila 14 gün sonra ortaya çıkmayacağı anlamına gelir. Yurtdışına seyahat ederken tifüs alan gezginler, eve dönene kadar semptomlarla karşılaşamazlar. Bu nedenle, yukarıdaki belirtilerden herhangi birine sahipseniz, doktorunuza son zamanlarda yaptığınız herhangi bir seyahatten bahsetmek önemlidir.

Tifüs teşhisi

Eğer tifüs olduğundan şüpheleniyorsanız, doktorunuz belirtilerinizi ve tıbbi geçmişinizi soracaktır. Teşhise yardımcı olmak için doktorunuza şunları söyleyin:

  • kalabalık bir ortamda yaşıyorlar
  • topluluğunuzdaki bir tifüs salgını bilmek
  • son zamanlarda yurt dışına seyahat ettim

Teşhis zordur, çünkü semptomlar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer bulaşıcı hastalıklarda yaygındır:

  • dang humması , ayrıca
  • sivrisineklerin yaydığı bulaşıcı bir hastalık olan sıtma
  • bruselloz , Brucella bakteriyel türlerinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalık

Tifus varlığı için tanısal testler şunları içerir:

  • cilt biyopsisi : kızarıklığınızdan cilt örneği laboratuarda test edilecektir.
  • Western blot: tifüs varlığını belirleyen bir test
  • immünofloresan testi: kan dolaşımından alınan serum örneklerinde tifüs antijenini saptamak için floresan boyalar kullanır
  • diğer kan testleri: sonuçlar enfeksiyonun varlığını gösterebilir

Tifüs tedavisi

Tifusu tedavi etmek için en yaygın kullanılan antibiyotikler şunlardır:

  • doksisiklin (Doryx, Vibramycin): tercih edilen tedavi
  • kloramfenikol: hamile veya emzirmeyenler için bir seçenek
  • siprofloksasin ( Cipro ): doksisiklin kullanamayan yetişkinler için kullanılır

Tifüsün komplikasyonları

Tifüs’un bazı komplikasyonları:

Tifüs için Görünüm

Antibiyotiklerle erken tedavi yapmak çok etkilidir ve antibiyotik tedavisini tam olarak alıyorsanız relapslar yaygın değildir. Gecikmiş tedavi ve yanlış tanı, daha ciddi bir tifüs vakasına yol açabilir.

Tifus salgınları fakir, sağlıksız ve kalabalık bölgelerde daha yaygındır. En çok ölüm riski taşıyan insanlar genellikle hızlı tedavileri göze alamayan kişilerdir. Tedavi edilmeyen tifüs için toplam ölüm oranı, tifüs tipine ve yaş ve genel sağlık durumu gibi diğer faktörlere bağlıdır.

En yüksek oranlar yaşlı erişkinlerde ve yetersiz beslenenlerde görülür. Çocuklar genellikle tifüsten iyileşirler. Altta yatan hastalıkları ( diabetes mellitus , alkolizm veya kronik böbrek hastalıkları gibi ) insanlar da daha yüksek ölüm riskine sahiptir. Mortalite muamele edilmemiş fırça tifüs ile 10 ila 60 oranında işlem görmemiş kutu aralığı gider salgın tifüs için ve ölüm oranı yüzde 30 kadar uzanabilir.

Devamını oku: Beslenme yetersizlikleri (yetersiz beslenme) »

Endemik / murin tifüs, tedavi edilmeden bile nadiren ölümcüldür. Klinik Enfeksiyon Hastalıklarında yer alan bir makaleye göre ölüm, vakaların yüzde 4’ünden fazlasında gerçekleşmiyor.

Tifüs önlenmesi

II. Dünya Savaşı sırasında, salgın tifusu önlemek için bir aşı yapıldı. Bununla birlikte, daralma vakalarının sayısı aşı üretimini durdurmuştur. Tifusu önlemenin en kolay yolu, onu yayan zararlılardan kaçınmaktır.

Önleme önerileri şunları içerir:

  • yeterli kişisel hijyen sağlamak (hastalığı taşıyan bitlere karşı korunmaya yardım eder)
  • kemirgen popülasyonunun kontrol edilmesi (kemirgenlerin eklembacaklılar taşıdığı bilinmektedir)
  • tifüs maruziyetinin yaşandığı bölgelere veya sanitasyon eksikliği nedeniyle yüksek risk altındaki ülkelere seyahat etmekten kaçınılması
  • doksisiklinli kemoprofilaksi (aşırı yoksullukta olan ve çok az sağlık alanlı veya az temizlik alan bölgelerde insancıl kampanyalarda olduğu gibi sadece yüksek risk altındakilerde önleyici olarak kullanılır)

Kene, kene ve böcek kovucu kullanın. Keneler için rutin muayeneler yapın ve tifüs salgınlarının olduğu bir bölgeye seyahat ediyorsanız koruyucu kıyafet giyin.

Kaynaklar:

Civen R, vd. (2008)

Salgın tifüs ateşi. (Nd).

Seyahatle ilgili bulaşıcı hastalıklar. (2017).

Murin (endemik) tifüs. (2017).

Rapsang AG, vd. (2013). Typhus’u fırçalayın.

Tifus Ateşi – Rickettsia prowazekii. (2003).

Önceki İçerik
Sonraki İçerik

Popüler Gönderiler